Τῇ ΚΗ’ (28ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ὁμολογητοῦ καὶ Μάρτυρος ΣΤΕΦΑΝΟΥ τοῦ Νέου.

Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἀνέβη εἰς τὸν θρόνον Λέων ὁ Ἴσαυρος, ὅστις καὶ Κόνων ἐκαλεῖτο, ἐν ἔτει ψιζ’ (717), καὶ πρῶτον μὲν ὑπεκρίνετο τὴν πανουργίαν τῆς ἀλώπεκος, ὅτι ἐτίμα τὴν Ὀρθοδοξίαν ὁ ἀλιτήριος· ἔπειτα, τὸ δέκατον ἔτος τῆς βασιλείας του, ἐξήμεσε τὸ δηλητήριον ὁ δόλιος καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς ἄρχοντας τῆς βουλῆς, εἶπε πρὸς αὐτοὺς ὅτι δὲν πρέπει νὰ τιμῶσι τὰς ἁγίας Εἰκόνας, μήπως γίνουν ὅμοιοι τῶν εἰδωλολατρῶν, προσκυνοῦντες ἄψυχα εἴδωλα. Ὅταν λοιπὸν ἤκουσαν ταῦτα οἱ ἄρχοντες κατὰ πολλὰ ἐσυγχύσθησαν καὶ ταραχὴ πολλὴ ἔγινεν· ὁ δὲ βασιλεύς, διὰ νὰ τοὺς εἰρηνεύσῃ, εἶπε ταῦτα ὁ δόλιος· «Δὲν λέγω νὰ μὴ προσκυνῶμεν τὰς Εἰκόνας τελείως, ἀλλὰ νὰ τὰς κρεμάσωμεν ὑψηλότερα διὰ νὰ μὴ τὰς μολύνωμεν μὲ τὰ ρυπαρὰ ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας καὶ ἀνάξια χείλη μας». Ταῦτα δὲ ἔλεγεν ὁ παμμίαρος διὰ νὰ σμικρύνῃ τὸν πόθον καὶ τὴν πολλὴν εὐλάβειαν, τὴν ὁποίαν εἶχον πρὸς τὰς ἁγίας Εἰκόνας οἱ Ὀρθόδοξοι, ἔπειτα ὀλίγον κατ’ ὀλίγον νὰ τὰς ἀφανίσῃ τελείως. Ταῦτα μαθὼν ὁ Ἅγιος Γερμανὸς τοῦ ὑπέδειξε μὲ ἀξιοπίστους μαρτυρίας τῶν Ἀποστόλων, τῶν Συνόδων καὶ ἑτέρων Ἁγίων, ὅτι ὅσοι δὲν τὰς προσκυνοῦσι, κολάζονται καὶ τὸν ἐνουθέτει νὰ μὴ τολμήσῃ νὰ φανερώσῃ τοιαύτην γνώμην μιαρὰν καὶ ἀντίθεον· διότι πρῶτον μὲν αὐτὸς ὡς Πατριάρχης, ἔπειτα καὶ ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι ἦσαν ἕτοιμοι νὰ λάβουν ἐπώδυνον θάνατον μᾶλλον ἢ τὰς ἱερὰς Εἰκόνας νὰ ἀθετήσωσιν.

Τότε ὁ ἀσεβὴς βασιλεὺς τὸν μὲν Ἅγιον Γερμανὸν μὲ ὕβρεις καὶ πληγὰς ἐξώρισεν, ἀνεβίβασε, δὲ ἀναξίως εἰς τὸν θρόνον τὸν μιαρὸν Ἀναστάσιον, ὅστις, ἐπειδὴ ἦτο ὁμόφρων τοῦ βασιλέως, ἔκαμεν ὅσα κακὰ ἠθέλησεν ὁ ἄθλιος, καθὼς εἰς τὴν Κυριακὴν τῆς Ὀρθοδοξίας [3] σαφέστερα φαίνονται· πολλοὶ λοιπὸν Ὀρθόδοξοι, διὰ νὰ μὴ βλέπουν τοιαύτην ἀσέβειαν, ἔφευγον ἀπὸ τὴν πόλιν καὶ κατέφευγον εἰς ἐρήμους καὶ ὄρη, προτιμῶντες νὰ κατοικῶσι μὲ ἄγρια θηρία ἢ μὲ τοὺς ἀνοσίους ἐκείνους νὰ πολιτεύωνται. Τότε καὶ οἱ τοῦ Στεφάνου θαυμαστοὶ γονεῖς ἠθέλησαν καὶ αὐτοὶ νὰ φύγουν, ἐσκέπτοντο δὲ καὶ τὴν ὑπόσχεσιν τὴν ὁποίαν εἷχον δώσει νὰ τὸν ἀφιερώσουν εἰς τὸν Κύριον, ἔκρινον ὅμως ὅτι δὲν ἦτο καλὸν νὰ ἀφήσωσι τὸν παῖδα εἰς τὰ Μοναστήρια τῆς Πόλεως διὰ τὴν εἰκονομαχίαν·


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος εἶναι ὁ Πατριάρχης Γερμανὸς Αʹ πατριαρχεύσας τὸ 714-730. Ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ Ἰσαύρου, δι’ ὃ καὶ Ὁμολογητὴς ἀπεκλήθη. Ἡ μνήμη του τιμᾶται τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου (βλέπε Τόμον Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Βλέπε περὶ τοῦ θαύματος τούτου καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ (βλέπε Τόμον Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[3] Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμ. ΙΓʹ «Συναξαριστὴς Τριῳδίου».

[4] Ὁ Ὅσιος οὗτος Αὐξέντιος ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408-450), ἡ δὲ μνήμη αὐτοῦ τιμᾶται τὴν ιδʹ (14ην) Φεβρουαρίου (βλέπε εἰς Τόμον Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[5] Οὕτως ἴσως ὠνομάζει τὴν νοτίως τῆς Μ. Ἀσίας θάλασσαν.

[6] Κωνσταντῖνος Εʹ ὁ Κοπρώνυμος (741-775) καὶ ὁ τούτου υἱὸς Λέων Δʹ ὁ Χάζαρος (775-780). Τοῦτον ὁ πατήρ του Κωνσταντῖνος Εʹ εἶχεν ἀνακηρύξει συμβασιλέα ἀπὸ τοῦ πρώτου ἔτους τῆς ἡλικίας του (751) διὸ καὶ ὁ χαιρετισμὸς ἀπευθύνεται ἀπὸ μέρους τῶν δύο συμβασιλέων. Τοῦ Λέοντος Δʹ σύζυγος ὑπῆρξεν ἡ Εἰρήνη ἡ μετὰ τὸν θάνατον αὐτοῦ συγκαλέσασα τὴν Ἁγίαν Ζʹ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει 787 καὶ ἀναστηλώσασα τὴν Ὀρθοδοξίαν. Περὶ τῶν συμβάντων κατὰ τὴν περίοδον τῆς Εἰκονομαχίας βλέπε γενικώτερον εἰς τὴν Κυριακὴν τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμ. ΙΓʹ «Συναξαριστὴς Τριῳδίου».

[7] Συρογενής· γεννηθεὶς ἐκ Σύρων, δηλαδὴ ἀλλόφυλος. Βιτάλιος· ζωντανός, ζωώδης.

[8] «Καὶ εἶπεν Ἠλιού· οὐ διαστρέφω τὸν Ἰσραήλ ὅτι ἀλλ’ ἢ σὺ καὶ ὁ οἶκος τοῦ πατρός σου» (Γʹ Βασιλ. ιηʹ 18).

[9] «Ἵνα τί ἐφρύαξαν ἔθνη καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν κενά; Παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ κατὰ τοῦ Κυρίου καὶ καὶ κατὰ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ» (Ψαλμ. βʹ 1-2).