Τῇ ΚΕ’ (25ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῆς Ἁγίας καὶ ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος τοῦ Χριστοῦ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ.

Ἀφοῦ δὲ ἐτέλεσε τὴν βδελυράν του πανήγυριν, προστάσσει νὰ φέρουν τὴν Ἁγίαν εἰς τὰ βασίλεια, καὶ τότε λέγει πρὸς αὐτήν· «Εἰπέ μας, ποία εἶσαι καὶ τίνες ἦσαν οἱ λόγοι, τοὺς ὁποίους ἔλεγες πρὸς ἡμᾶς;». Ἡ δὲ ἀπεκρίνατο· «Ἐγὼ εἶμαι θυγάτηρ τοῦ βασιλίσκου Κώνστα. Καλοῦμαι Αἰκατερῖνα, εἶμαι πεπαιδευμένη εἰς ὅλας τὰς ἐπιστήμας τῶν γραμμάτων, Ρητορικήν, Φιλοσοφίαν, Γεωμετρίαν καὶ τὰς λοιπάς· ἀλλὰ ταῦτα πάντα, ὡς μάταια καὶ ἀνωφελῆ κατεφρόνησα καὶ ἦλθον νὰ γίνω νύμφη τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, ὅστις λέγει ταῦτα διὰ τοῦ Προφήτου αὐτοῦ· «Ἀπολῶ τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν καὶ τὴν σύνεσιν τῶν συνετῶν ἀθετήσω» (Ἡσ. κθ’ 14). Ὁ δὲ βασιλεύς, θαυμάζων τὴν σοφίαν αὐτῆς καὶ βλέπων τόσον κάλλος καὶ ὡραιότητα, ἐνόμισεν ὅτι δὲν ἦτο γεννημένη εἰς τὴν γῆν ἀπὸ γονεῖς θνητούς, ἀλλὰ καμμία θεὰ ἀπ’ ἐκείνας τὰς ὁποίας αὐτὸς ἐσέβετο καὶ διελέγετο πρὸς αὐτὸν μὲ σχῆμα ἀνθρώπινον.

Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ βασιλεὺς ἐφανέρωσε τὴν γνώμην του ταύτην, τοῦ ἀπεκρίθη ἡ μακαρία λέγουσα· «Ἀληθῶς εἶπας, ὦ βασιλεῦ, διότι ὀνομάζεις θεοὺς τοὺς δαίμονας, οἵτινες σᾶς δεικνύουν διάφορα φαντάσματα καὶ πλανῶντες σᾶς παρακινοῦν εἰς ἀσέλγειαν καὶ ἑτέρας ἀτόπους ἐπιθυμίας. Ἐγὼ δὲ εἶμαι γῆ καὶ πηλὸς καὶ μὲ ἔπλασεν ὁ Θεὸς εἰς μορφὴν τοιαύτην καὶ μὲ ἐτίμησε μὲ τὸ κατ’ εἰκόνα αὐτοῦ καὶ ὁμοίωσιν καὶ ἀπὸ τοῦτο πρέπει νὰ θαυμάζεται μάλιστα ἡ σοφία τοῦ πλάσαντος, ἐπειδὴ εἰς τόσον, εὐτελῆ ὕλην τοῦ πηλοῦ ἠδυνήθη νὰ δώσῃ τόσην εὐμορφίαν καὶ ὡραιότητα». Εἰς ταῦτα ἀπήντησεν ὁ βασιλεύς, λέγων· «Μὴ λέγῃς κακὸν διὰ τοὺς θεούς, οἵτινες ἔχουν δόξαν ἀθάνατον». Καὶ ἡ Μάρτυς ἀνταπεκρίνατο· «Ἐὰν θέλῃς νὰ ἀποτινάξῃς ὀλίγον τὴν ἀχλὺν καὶ τὸν σκοτισμὸν τῆς ἀπάτης, θέλεις γνωρίσει τὴν τῶν θεῶν σου εὐτέλειαν καὶ θὰ καταταλάβῃς τὸν ἀληθῆ Θεόν, τοῦ ὁποίου τὸ θαυμάσιον Ὄνομα μόνον λαλούμενον ἢ καὶ ὁ Σταυρὸς αὐτοῦ εἰς τὸν ἀέρα τυπούμενος, διώκει τοὺς θεούς σου καὶ ἀφανίζει αὐτοὺς καὶ ἐὰν ὁρίζῃς, θέλω σοῦ ἀποδείξει φανερὰ τὴν ἀλήθειαν». Ὁ δὲ βασιλεύς, ἰδὼν τὴν ἐλευθερίαν τῆς Ἁγίας, δὲν ἠθέλησε νὰ διαλεχθῶσι, φοβούμενος μήπως καὶ τὸν νικήσῃ μὲ ἀποδείξεις καὶ καταισχυνθῇ, ἀλλ’ εἶπε ταῦτα προφασιζόμενος· «Ἀπρεπὲς εἶναι νὰ διαλέγεται ὁ βασιλεὺς μὲ γυναῖκας, θέλω ὅμως συνάξει τοὺς σοφοὺς τῶν ρητόρων μου, καὶ τότε θὰ καταλάβῃς τὴν ἀσθένειαν τῶν προβλημάτων σου καὶ γνωρίζουσα τὸ συμφέρον σου, νὰ πιστεύσῃς εἰς τὰ ἡμέτερα δόγματα».


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν βασιλέων τούτων ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου, εἰς τὴν καʹ (21ην) Μαΐου (Τόμος Εʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».