Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΙΑΚΩΒΟΥ καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ ΙΑΚΩΒΟΥ Διακόνου καὶ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Μοναχοῦ τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ͵αφκ’ (1520) ἔτος.

Βρύσις ἦτο πλησίον τοῦ κελλίου τοῦ Ὁσίου, τῆς ὁποίας τὸ ὕδωρ τὸν μὲν χειμῶνα ἔφθανε διὰ τὴν ἐξυπηρέτησίν του καὶ ἐπερίσσευε, τὸ καλοκαίρι ὅμως ὠλιγόστευε· διὰ τοῦτο πολὺ ἐλυπεῖτο καὶ μὴ ἔχων τὶ νὰ ποιήσῃ ἐπήγαινε πλησίον τοῦ λάκκου καὶ ἔπαιρνεν ἀπ’ ἐκεῖ τὸ ὕδωρ τὸ ὁποῖον ἔπινεν· ἐπειδὴ ὅμως τοῦτο ἦτο ὀλίγον καὶ συνεπῶς οὐχὶ καθαρόν, τοῦ ἦλθεν ἀσθένεια καὶ δὲν ἠδύνατο νὰ κάμῃ τὸν συνειθισμένον του κανόνα καὶ τὰς εὐχαριστηρίους εὐχὰς διὰ νὰ εὐχαριστῇ τὸν Θεόν· ὅθεν ἠθέλησε νὰ ὑπάγῃ νὰ κατοικήσῃ εἰς ἄλλον τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον θὰ ὑπῆρχεν ὕδωρ. Ἀναχωρήσας λοιπὸν ἐκεῖθεν ἐπεριπάτει εἰς τοὺς ἐρήμους τόπους. Ἀφοῦ δὲ εὗρεν εἰς τὰ μέρη τοῦ Ξενόφου τόπον μὲ ὕδωρ πολύ, ἠθέλησε νὰ ὑπάγῃ νὰ κατοικήσῃ ἐκεῖ. Πάλιν ὅμως ἐλυπεῖτο ν’ ἀφήσῃ τὴν πρώτην κατοικίαν του, διότι πολὺ ἐκοπίασεν εἰς ἐκείνην καὶ διὰ νὰ μὴ φανῇ κατὰ τὸ γεγραμμένον «Ἀνὴρ ἄβουλος καθ’ ἑαυτοῦ πολέμιος», διὰ τοῦτο κατέβη εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων καὶ ἐζήτει συγχώρησιν ἀπὸ τὸν Ἡγούμενον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀδελφοὺς νὰ ὑπάγῃ εἰς τὸν τόπον τοῦ Ξενόφου.

Ἀκούσαντες τοῦτο ὁ Ἡγούμενος καὶ οἱ λοιποὶ ἀδελφοὶ τοῦ λέγουν· «Διατὶ θέλεις νὰ ὑπάγῃς ἐκεῖ καὶ νὰ ἀφήσῃς τὸ κελλίον σου;». Ὡς δὲ ἔμαθον, ὅτι διὰ τὴν ἔλλειψιν τοῦ ὕδατος ἤθελε νὰ ἀναχωρήσῃ, τοῦ εἶπον νὰ καταβαίνῃ νὰ παίρνῃ ἀπὸ τὸ ὕδωρ, τὸ ὁποῖον ὑπάγει εἰς τὸ μοναστήριον. Τοῦ εἶπον δὲ τοῦτο διὰ νὰ μὴ φύγῃ ἀπ’ ἐκεῖ, διότι τὸν ἠγάπων ὅλοι διὰ τὴν ἀρετήν του. Ὁ δὲ Ὅσιος, γνωρίζων τὸν μεγάλον ἀνήφορον καὶ τὸ μακρὺ τοῦ τόπου, ἔφυγε λυπημένος καὶ πηγαίνων εἱς τὴν κέλλαν του ἐδόθη εἰς προσευχὴν λέγων ταῦτα· «Δέσποτα Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεός, ὁ τὰ πάντα ἐκ τοῦ μὴ ὄντος ποιήσας εἰς τὸ εἶναι· ὁ ἐκ πέτρας ὕδωρ βλύσας καὶ ποτίσας τὸν πάλαι Ἰσραήλ· Αὐτὸς καὶ νῦν ἐπάκουσόν μου τοῦ δούλου σου, καὶ δός μοι ὕδωρ εἰς παραμυθίαν τοῦ σώματός μου, ἵνα μὴ ἀναχωρήσω ἐντεῦθεν». Κοιμηθεὶς δὲ ὀλίγον, ἠγέρθη ὅλος χαρούμενος· καὶ τοῦ λέγει ὁ λογισμός του· «Ὕπαγε εἰς τὴν βρύσιν καὶ ἴσως εὕρῃς ὕδωρ». Δὲν ἔδιδεν ὅμως πίστιν εἰς τὸν λογισμόν, ἀλλ’ ἀναγκαζόμενος ἀπὸ βίαν ἐπῆγεν εἰς τὴν βρύσιν· καὶ ἰδὼν αὐτὴν πλήρη ὕδατος καθαροῦ ἐδόξασε μεγάλως τὸν Θεὸν καὶ ἑαυτὸν ἀνάξιον ὀνομάζων, ἐπῆγεν εἰς τὸ κελλίον του. Ἡ δὲ βρύσις εἶναι ἕως τὴν σήμερον καὶ ποτὲ δὲν στειρεύει. Κατὰ δὲ τὸν μῆνα Αὔγουστον ἔγινε καὶ τὸ ἑξῆς θαῦμα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἅγιος Νήφων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Αὐγούστου. Βλέπε τὸν Βίον αὐτοῦ εἰς τὸν τόμον Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἔνθα νῦν ἡ τῶν Ἰβήρων καλουμένη Σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρόμου.

[3] Ἡ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 25 περίπου γραμμάρια.

[4] Τὸ χωρίον Δερβέκιστα ἔχει μετονομασθῆ σήμερον εἰς Ἀνάληψιν. Τὸ δὲ Ἀπόκουρον ἦτο μία ἀπὸ τὰς δέκα ἐπαρχίας, εἰς τὰς ὁποίας εἶχε διαιρεθῆ ἡ Αἰτωλοακαρνανία ἐπὶ Καποδιστρίου (1831-1833). Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἦτο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἀρματολίκια εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη τότε ἡ σημερινὴ Τριχωνία.

[5] Περὶ τοῦ Ἀρχιερέως τούτου Ἄρτης Ἀκακίου βλέπε καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 70 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[6] Βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ιν) Ἀπριλίου (Τόμος Δʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ὁ Ὅσιος οὗτος Θεωνᾶς ἑορτάζεται.