Εἶναι καὶ ἄλλοι δύο ἀκόμη Ἅγιοι Ἀνάργυροι, Κοσμᾶς καὶ Δαμιανὸς ὀνομαζόμενοι, οἱ ὁποῖοι κατήγοντο ἀπὸ τὴν Ἀραβίαν, ἄριστοι ὄντες εἰς τὴν ἰατρικὴν τέχνην. Οὗτοι λοιπὸν περιερχόμενοι χωρία καὶ πόλεις ἐθεράπευον τοὺς ἀσθενεῖς καὶ συνάμα ἐκήρυττον τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Διὰ τοῦτο εἰς τὸν καιρὸν τῶν βασιλέων Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ φθάσαντες μετὰ τριῶν εἰσέτι ἀδελφῶν εἰς πόλιν τινὰ τῆς Λυκίας, Αἰγὰς λεγομένην, συνελήφθησαν ὑπὸ τοῦ αὐθέντου τῆς χώρας, Λυσίου καλουμένου, καὶ ἐδάρησαν περισσῶς. Ἐπειδὴ δὲ οὗτοι ἐξηκολούθουν κηρύσσοντες παρρησίᾳ τὸν Χριστόν, ἐρρίφθησαν ὑπὸ τῶν τυράννων εἰς τὴν θάλασαν, ἀφοῦ πρότερον προσέδεσαν διὰ σχοινίου εἰς τοὺς τραχήλους των δύο βαρυτάτους λίθους. Ἄγγελος ὅμως Κυρίου τοὺς ἐξέβαλε τῆς θαλάσσης ὑγιεῖς, ἀλλὰ καὶ πάλιν συλλαβὼν αὐτοὺς ὁ Λυσίας τοὺς ἔβαλεν εἰς κάμινον καλῶς κεκαυμένην· ἐν τούτοις ὅμως καὶ ἀπ’ ἐκείνην, θείᾳ συνδρομῇ, ἀβλαβεῖς διαφυλαχθέντες, ἐκαρφώθησαν ἐπὶ Σταυροῦ, τέλος δὲ ἀπεκεφαλίσθησαν ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ διὰ προσταγῆς τοῦ Λυσίου. Ἡ δὲ ἡμέρα τῆς τελευτῆς αὐτῶν εἶναι ἡ ιζ’ (17η) τοῦ Ὀκτωβρίου μηνός [3]. Ταῦτα ἐν ὀλίγοις γράφομεν ἐνταῦθα διὰ τοὺς ἄλλους Ἁγίους Ἀναργύρους, διὰ δὲ τοὺς σήμερον ἑορταζομένοις ἂς ἑτοιμάσωμεν ἑαυτούς, ἀδελφοί, ἵνα εὐφρανθῶμεν εἰς τὴν περὶ τούτων κατὰ πλάτος διήγησιν, τιμῶντες ἀξίως τὴν μνήμην αὐτῶν διὰ τῆς μελέτης τῶν πλήρους ἀγάπης, φιλανθρωπίας καὶ ἀγαθότητος ἔργων αὐτῶν καὶ οὕτως ἀξιωθῶμεν καὶ τῆς κατὰ τὸ δυνατὸν μιμήσεως αὐτῶν.

Πάντοτε δὲ χρεωστοῦμεν, εὐλογημένοι Χριστιανοί, νὰ μελετῶμεν ἀγαθά, διὰ νὰ μὴ εὑρίσκῃ ὁ νοῦς μας καιρὸν νὰ μελετᾷ πονηρά, δεδομένου ὅτι ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου δὲν δύναται νὰ μένῃ ἥσυχος ἐφ’ ὅσον ἔγινεν ἐκ τοῦ Θεοῦ ἀεικίνητος. Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ νοῦς μας πρέπει νὰ συλλογίζεται πάντοτε τὸ ἀγαθόν, διὰ τοῦτο πρέπει νὰ κατευθύνωμεν αὐτὸν εἰς τὴν μελέτην καὶ ἀκρόασιν τῶν θείων λόγων, εἰς ὕμνον καὶ δοξολογίαν τοῦ Θεοῦ, εἰς δεήσεις καὶ προσευχάς, εἰς προαίρεσιν ἀγαθὴν καὶ εἰς τὸ πῶς νὰ τελειώσωμεν τὰ ἀρεστὰ εἰς τὸν Θεόν. Διότι ἡ μὲν ματαία μελέτη ἀναβλαστάνει ἔργα τῆς ματαιότητος, κατεργάζεται δὲ καὶ τὸν θάνατον τῆς ψυχῆς· ἡ δὲ ἀγαθὴ μελέτη δίδει καρπὸν ἀγαθὸν καὶ ζωῆς καὶ σωτηρίας γίνεται πρόξενος· ὅπως τὸ ἐναντίον εἶναι ἀπώλεια τῆς ψυχῆς καθὼς τὸ λέγει καὶ ὁ θεῖος Δαυΐδ εἰς τὸν ριη’ (118ον) Ψαλμόν· «Εἰ μὴ ὅτι ὁ νόμος σου μελέτη μού ἐστι, τότε ἂν ἀπωλόμην ἐν τῇ ταπεινώσει μου» (Ψαλμ. ριη’ 92).