Αὐτὰ καὶ ἄλλα περισσότερα βλάσφημα λόγια εὑρέθησαν εἰς τὰ βιβλία τοῦ Ὠριγένους, τὰ ὁποῖα ἀνεθεμάτισαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν, καὶ μάλιστα ἡ μετὰ ταῦτα συνελθοῦσα Ἁγία Ε’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, συγκληθεῖσα ὑπὸ τοῦ βασιλέως Ἰουστινιανοῦ τοῦ Α’ ἐν ἔτει φνγ’ (553) ἐντὸς τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ὑπῆρχε δὲ κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ἄνθρωπος τις ὀνόματι Θεόγνωστος, ἄρχων καὶ πλούσιος ὄχι μόνον κατὰ τὸ σῶμα, ἀλλὰ πολὺ περισσότερον· κατὰ τὴν ψυχὴν εὐσεβὴς καὶ φοβούμενος τὸν Θεόν. Τοῦτον ἐφθόνησεν ἄλλος ἄρχων ἀρειανὸς καὶ τὸν κατηγόρησεν εἰς τὸν βασιλέα, ὅτι ὑβρίζει τοὺς βασιλεῖς. Κατέσχον ὅθεν τὴν περιουσίαν του καὶ τὴν κατέστησαν βασιλικήν, αὐτὸν δὲ ἐξώρισαν εἰς τὴν Θεσσαλονίκην, καὶ ὅταν ἐπορεύοντο εἰς τὴν ὁδόν, ἐτελεύτησεν ἀπὸ τὴν λύπην του. Ἡ δὲ γυνή του ἔμεινε χήρα καὶ ἐστερήθη καὶ τὸν πλοῦτόν της, διὰ δὲ τὴν πολλήν της λύπην ἐπῆγεν εἰς τὸν Ἅγιον· ὁ δὲ ὡς εὐσυμπάθητος καὶ ἐλεήμων τὴν παρηγόρησεν, οὐχὶ μόνον μὲ λόγους, ἀλλὰ καὶ μὲ ἔργον, διότι τῆς ἐπέτρεψε νὰ διατρέφηται ἀπὸ τὸ ξενοδοχεῖον τῆς Ἐκκλησίας ὁμοῦ μὲ τὰ τέκνα της. Δὲν εἶχεν ὅμως εἰσέτι παρέλθει ἡ πρώτη δυστυχία καὶ τῆς ἠκολούθησε καὶ ἄλλη συμφορὰ καὶ ἀκούσατε.
Καιρὸς ἦτο τότε τοῦ τρυγητοῦ τῶν ἀμπέλων, ἐξῆλθε δὲ ἡ βασίλισσα εἰς τὰ βασιλικὰ ἀμπέλια· εἰς δὲ τὰ σύνορα ἐκεῖνα ἦτο καὶ ἀμπέλιον τῆς χήρας ὡραῖον, πλησίον τῆς τάφρου. Ἰδοῦσα δὲ ἡ βασίλισσα βοτρύδιον ὡραῖον εἰς τὸ ἀμπέλιον τῆς χήρας, τὸ ἐζήλευσε καὶ λαβοῦσα τὸ ἔφαγεν· οἱ δὲ εὐνοῦχοι τῆς εἶπον ὅτι τὸ ἀμπέλιον ἐκεῖνο ἦτο ξένον, τῆς χήρας γυναικὸς τοῦ Θεογνώστου. Ἀπεκρίθη ἡ βασίλισσα· «Τόσον τὸ καλλίτερον, ἂς εἶναι καὶ αὐτὸ βασιλικόν». Διότι συνήθεια ἦτο, ὅτι, ὅταν ὀρεχθῇ ὁ βασιλεὺς ὀπωρικὸν ἀπὸ περιβόλιον ἢ ἀπὸ ἄμπελον ξένην καὶ τὸ φάγῃ, νὰ γίνηται βασιλικὸν ἐκεῖνο τὸ ἀμπέλιον ἢ περιβόλιον· ὁ δὲ ἰδιοκτήτης ἢ νὰ λαμβάνῃ ἄλλο ἀντὶ τοῦ ἰδίου του ἢ τὴν ἀξίαν του· διὰ ταύτην τὴν παράνομον συνήθειαν εἶπεν ἡ βασίλισσα νὰ εἶναι βασιλικὸν τὸ ἀμπέλιον τῆς χήρας καὶ διὰ νὰ εὕρῃ καὶ αἰτίαν σκανδάλου κατὰ τοῦ Ἁγίου, διότι ἐγνώριζεν ἡ βασίλισσα, ὅτι δὲν ἤθελεν ὑπομείνει ὁ Ἅγιος, ἂν τὸ μάθῃ ὅπερ καὶ ἔγινεν. Ὁ δὲ Ἅγιος, ὡς τὸ ἔμαθε, ἔγραψε πρὸς τὴν βασίλισσαν λόγους παραινετικοὺς καὶ τακτικούς, ὑπενθυμίζων εἰς αὐτὴν τοὺς νόμους τῶν Ἁγίων Πατέρων, νὰ μὴ ἀδικήσῃ τὴν πτωχὴν χήραν.