Τῇ ΙΒ’ (12ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας τοῦ Ἐλεήμονος.

Ἐνῷ λοιπὸν ἀνεγίνωσκεν ἐκεῖνον τὸν τίτλον μὲ ἐλπίδα νὰ ἀπολαύσῃ τοιαύτην μονήν, ἦλθε νέος τις τοῦ βασιλέως μὲ ἄλλους εἰς τὴν συνοδείαν του καὶ κρατῶν εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ χρυσίον πολύ, εἶπεν εἰς τοὺς ὑπηρέτας του· «Ἐξαλείψατε τὸν τίτλον ἐκεῖνον ἀπὸ τὴν θύραν καὶ γράψατε καθὼς ὁ βασιλεὺς ὥρισε· «Μονὴ καὶ ἀνάπαυσις Ἰωάννου τοῦ Πατριάρχου, ὅστις τὴν ἠγόρασεν ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπον Τρώϊλον διὰ τριάκοντα λίτρας χρυσίου». Ἔξυπνος δὲ γενόμενος ὁ Ἐπίσκοπος διηγήθη εἰς τὸν Πατριάρχην τὴν ὀπτασίαν, ζητῶν τῶν προτέρων ἀγνοημάτων συγχώρησιν. Ἀπὸ τότε ἁπλώσας τὰς χεῖρας εἰς εὐποιΐαν, ἔγινε πολὺ εὐσπλαγχνικὸς καὶ ἐλεήμων εἰς τοὺς πένητας.

Οὕτω λοιπὸν ὁ μακάριος Ἰωάννης παρεκίνει ἕκαστον πρὸς ἔλεος καὶ πολλάκις διηγεῖτο ψυχωφελῆ παραδείγματα περὶ εὐσπλαγχνίας, ἐξόχως δὲ ἡμέραν τινά, κατὰ τὴν ὁποίαν ἦσαν συνηθροισμένος λαὸς πολύς, εἶπε τὸ παρὸν ἀληθέστατον καὶ ἀξιοθαύμαστον διήγημα, τὸ ὁποῖον ἐβεβαίωνε μεθ’ ὅρκου, ὅτι ἤκουσεν ἀπὸ φιλαλήθη καὶ ἀψευδέστατον ἄνθρωπον. Ὅταν ἤμην εἰς τὴν Κύπρον, εἶχα εἰς ἐργαστήριον ὑπηρέτην τινὰ πιστὸν καὶ σώφρονα, ὅστις ἔζησε παρθένος καὶ ἐτελεύτησεν. Οὗτος μοῦ εἶπεν, ὅτι εἰς τὴν Ἀφρικὴν εἶχεν ἕνα κύριον τελώνην, Πέτρον καλούμενον, πλούσιον πολλά, ἀλλὰ ἄσπλαγχνον καὶ πρὸς τοὺς πτωχοὺς ἀσυμπάθητον, τοῦ ὁποίου συνέβη τοιοῦτον θαυμάσιον. Καθεζόμενοι τινὲς πτωχοὶ εἰς τὸν ἥλιον, ἐν ὥρᾳ χειμῶνος διὰ θερμότητα, ἐμετροῦσαν τὰς οἰκίας τῶν ἐλεημόνων ἀνθρώπων, οἵτινες τοὺς εὐσπλαγχνίζοντο διὰ τὸν Κύριον, καὶ τοὺς ἐμακάριζον· ὁμοίως δὲ ἐταλάνιζαν καὶ κατηρῶντο τοὺς ἀσπλάγχνους, μὲ τοὺς ὁποίους συνηρίθμουν καὶ τὸν αὐθέντην μου τὸν ἄνωθεν Πέτρον, διότι ἦτο τοσοῦτον σκληρός, ὥστε δὲν ἔδωσε ποτέ τινος ἐλεημοσύνην. Εἷς δὲ ἀπ᾽ ἐκείνους τοὺς πένητας εἶπε πρὸς αὐτούς· «Τί μοῦ δίδετε, νὰ κάμω τὸν Πέτρον νὰ μοῦ δώσῃ ἐλεημοσύνην;». Ἐκεῖνοι δέ, νομίζοντες τοῦτο ἀδύνατον πρᾶγμα, ἐστοιχημάτισαν.

Ἐπῆγε λοιπὸν ὁ πτωχὸς καὶ ἵστατο εἰς τὴν θύραν τοῦ Πέτρου, ἕως οὗ ἦλθε, κατὰ τύχην δὲ ἔφερεν ἐκείνην τὴν ὥραν ὁ φούρναρης ἄρτους εἰς ἕνα κοφίνιον, ὁ δὲ πτωχὸς ἐζήτει ἐλεημοσύνην καὶ ὁ πλούσιος τὸν ἐδίωκε, μὴ θέλων δὲ νὰ ἀναχωρήσῃ ἐθυμώθη ὁ Πέτρος καὶ ἔρριψε κατ’ αὐτοῦ ἕνα ἄρτον διὰ νὰ τὸν κτυπήσῃ· ὁ δὲ πτωχὸς ἥρπασεν αὐτόν, καὶ ἀπελθὼν εἰς τοὺς ἄλλους, ὤμοσεν, ὅτι τὸν ἔλαβε διὰ χειρός του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πέτρος ὁ Κναφεὺς ὑπῆρξε Πατριάρχης Ἀντιοχείας (465-455, 474-475, 475), εἰσαγαγὼν εἰς τὸν Τρισάγιον ὕμνον τὴν θεοπασχιτικὴν φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς» (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν τῷ ἐκεῖ Συναξαρίῳ καὶ τῇ ἀκολουθούσῃ ὑποσημειώσει).

[2] «Οὐαὶ οἱ ἰσχύοντες ὑμῶν... οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες· διὰ τοῦτο ὃν τρόπον καυθήσεται καλάμη ὑπὸ ἄνθρακος πυρός, καὶ συγκαυθήσεται ὑπὸ φλογὸς ἀνειμένης...» (Ἡσ. εʹ 22-24).

[3] Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἑορτάζεται τὴν καʹ (21ην) Μαρτίου (βλέπε Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[4] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ.Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[5] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ, § 3.