Τῇ ΙΒ’ (12ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας τοῦ Ἐλεήμονος.

Οὐαὶ εἰς ἐμὲ τὸν ταλαίπωρον! πόσοι ἐπιθυμοῦν νὰ χορτασθῶσι κατὰ τὸν πένητα Λάζαρον ἀπὸ τὰ ψιχία τῆς τραπέζης μου καὶ πόσοι ξένοι καὶ παρεπίδημοι εὑρίσκονται εἰς τὴν πόλιν ταύτην πεινῶντες καὶ διψῶντες καὶ κάμνουν ἑβδομάδας καὶ μῆνας νὰ φάγωσιν ἔλαιον ἢ ἄλλο τι φαγητὸν καλὸν καὶ μὴ ἔχοντες ποῦ τὴν κεφαλὴν κλῖναι κεῖνται εἰς τὴν ἀγορὰν διαφόρως βασανιζόμενοι; καὶ σύ, ταλαίπωρε Ἰωάννη, ὅστις εἶσαι ἄνθρωπος μετανοίας, πίνεις τὸν οἶνον καὶ τρώγεις καλὰ ὀψάρια, ἔχων ὅλας τὰς ἀναπαύσεις, ὕστερον δὲ ἀπὸ ὅλα ταῦτα ἐσκεπάσθης καὶ μὲ ἱμάτιον τοσοῦτον πολύτιμον; κατὰ ἀλήθειαν γνώριζε, ὅτι μὲ τόσην ἀπόλαυσιν καὶ αὐτάρκειαν δὲν ὑπάγεις εἰς Βασιλείαν οὐράνιον, ἀλλὰ μάλιστα θέλεις ἀκούσει τὴν φοβερὰν ἐκείνην φωνήν, τὴν ὁποίαν ἤκουσεν ὁ ἄσπλαγχνος πλούσιος. «Μνήσθητι, τέκνον, ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου», οἱ δὲ πένητες τὰ ἐπώδυνα καὶ διὰ τοῦτο αὐτοὶ μὲν τώρα ἔχουν παράκλησιν καὶ σὺ ὀδύνην αἰώνιον (Λουκ. ιϛ’ 25). Εὐλογητὸς ὁ Θεός, νὰ μὴ σκεπασθῇ πλέον ὁ ταπεινὸς Ἰωάννης μὲ τοιοῦτον ἱμάτιον, ἀλλὰ μὲ τὴν τιμὴν τούτου νὰ ἐνδυθῶσι τόσοι πτωχοὶ καὶ πένητες ἀδελφοί μου».

Τὸ πρωῒ ἔστειλεν αὐτὸ εἰς τὴν ἀγορὰν καὶ μὲ τὴν πληρωμὴν, αὐτοῦ ἐνέδυσεν ἑκατὸν πτωχούς, ἠγόρασε δὲ τοῦτο ὁ ἄρχων, ὅστις τὸ ἐξαναχάρισε τοῦ Ἁγίου καὶ τοῦ τὸ ἔστειλε καὶ πάλιν παρακαλῶν αὐτὸν νὰ τὸ κρατήσῃ διὰ τὸν Κύριον. Ὁ δὲ Ἅγιος τὸ ἐπώλησε καὶ πάλιν καὶ ἐνέδυσεν ἄλλους τόσους πένητας. Τοῦτο δὲ ἔγινεν ὄχι μόνον δύο καὶ τρίς, ἀλλὰ πολλάκις, ἕως οὗ συνηντήθησαν μὲ τὸν ἄρχοντα ἐκεῖνον, καὶ τοῦ λέγει· «Ἂς ἴδωμεν, τὶς ἔχει νὰ νικήσῃ ἀπὸ τοὺς δύο μας εἰς τὸ ὕστερον· ἐγὼ νὰ τὸ πωλῶ ἢ σὺ νὰ τὸ ἀγοράζῃς καὶ νὰ μοῦ τὸ πέμπῃς». Οὕτω λοιπὸν ἔπαιρνε τοῦ πλουσίου ἐκείνου καὶ ἔδιδεν εἰς τοὺς πτωχούς. Ἔφερε δὲ καὶ εἰς μαρτυρίαν τὸ παράδειγμα τοῦ μεγάλου Ἐπιφανίου, ὅστις ἔλαβε μὲ πολλὴν γνῶσιν καὶ εὐσεβῆ μέθοδον τὰ χρήματα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων Ἰωάννου, ὅστις ἦτο φιλάργυρος καὶ τὰ ἔδωσεν ὅλα εἰς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκην.

Ὁμοίως καὶ οὗτος ὁ ἀείμνηστος Ἰωάννης ἔκαμεν εἰς τὸν Ἐπίσκοπον Τρώϊλον, ὅστις ἦτο πολὺ φιλάργυρος καὶ τον ἔφερεν εἰς τόσον ἔλεος μὲ τοῦτον τὸν τρόπον, ὥστε ἔγινεν εὐσπλαγχνικώτατος. Ἀφοῦ ἐπῆγεν ὁ Ἅγιος εἰς ἐπίσκεψιν τῶν ἀσθενῶν, κατὰ τὴν συνήθειαν, εἰς τὸ πτωχοτροφεῖον, ὅπερ ἔκτισεν εἰς τόπον καλούμενον Καισάρειον, ἐπῆρε μαζί του καὶ τὸν ρηθέντα Ἐπίσκοπον, γνωρίζων ὅτι ἐβάστα ὁ διανομεὺς αὐτοῦ τριάκοντα λίτρας χρυσίου, διὰ ν’ ἀγοράσουν ἀργυρᾶ ποτήρια καὶ ἕτερα σκεύη διὰ τὴν τράπεζαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πέτρος ὁ Κναφεὺς ὑπῆρξε Πατριάρχης Ἀντιοχείας (465-455, 474-475, 475), εἰσαγαγὼν εἰς τὸν Τρισάγιον ὕμνον τὴν θεοπασχιτικὴν φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς» (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν τῷ ἐκεῖ Συναξαρίῳ καὶ τῇ ἀκολουθούσῃ ὑποσημειώσει).

[2] «Οὐαὶ οἱ ἰσχύοντες ὑμῶν... οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες· διὰ τοῦτο ὃν τρόπον καυθήσεται καλάμη ὑπὸ ἄνθρακος πυρός, καὶ συγκαυθήσεται ὑπὸ φλογὸς ἀνειμένης...» (Ἡσ. εʹ 22-24).

[3] Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἑορτάζεται τὴν καʹ (21ην) Μαρτίου (βλέπε Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[4] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ.Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[5] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ, § 3.