Λόγος Γ’. Πανηγυρικὸς εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Θεοτόκου. Ὑπὸ Μακαρίου Σκορδίλη ἢ Κωφοῦ.

ΕΙΚΟΝΑ
Το πρόσωπον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου κατὰ τὴν
στιγμὴν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Λεπτομέρεια εκ τοῦ
θαυμασίου ψη­φι­δω­τοῦ τῆς Ἱ. Μο­νῆς Δα­φνί­ου Ἀ­θη­νῶν.
Ἔρ­γον Ι­Αʹ αἰ­ῶ­νος.

ΔΕΝ εἶναι νομίζω ἡ ταπεινοφροσύνη περισσότερον ἀπὸ ὅλας τὰς ἄλλας ἀρετὰς περιφρονημένη ἀπὸ τὸν ἄνθρωπον, ὄχι δι’ ἄλλην αἰτίαν, ἀλλὰ διότι οὗτος δὲν κατώρθωσεν ἀκόμη νὰ ἀποκαλύψῃ τὸν πολύτιμον ἐκεῖνον θησαυρόν, τὸν ὁποῖον περιλαμβάνει αὕτη ἡ ἀρετὴ ἐντὸς τῶν μακαρίων κόλπων της. Ἔλα ἐδῶ εἰς τὸ μέσον, σὺ τρισάθλιε Ἑωσφόρε, μαῦρον καὶ σκοτεινὸν νέφος τοῦ Ἅδου καὶ τῆς κολάσεως, ἐγέρθητι ἀπὸ τὴν ἄσβεστον ταύτην κάμινον ὅπου κατακαίεσαι, σὺ ὁ ὁποῖος δὲν ἤθελες νὰ ταπεινώσῃς τὴν πονηράν σου καρδίαν, ὅταν εἷχες πλουτισμένον τὸν νοῦν μὲ ὑπερβάλλουσαν γνῶσιν, νὰ μαρτυρήσῃς ἂν ἐγὼ δὲν λέγω τὴν ἀλήθειαν.

Ποία εἶναι ἐκείνη ἡ αἰτία, ἡ ὁποία σὲ ἐξώρισεν ἀπὸ τὸν οὐρανόν, σὲ ἐγύμνωσεν ἀπὸ τὰς ἀκτῖνας καὶ τὰς λάμψεις τῶν ἀγγελικῶν οὐσιῶν καὶ σὲ ἠμαύρωσε μὲ ὅλα τὰ σκότη τοῦ Ἅδου; Τί εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον σὲ κατεβίβασεν ἀπὸ τὴν ὑπερουράνιον δόξαν καὶ σὲ ἐκρήμνισε κάτω εἰς μίαν φοβερὰν ἀτιμίαν καὶ σὲ ἐσφράγισε μέσα εἰς τὴν αἰώνιον κόλασιν ὡς κατάδικον; Εἴπέ μας· ἦτο ἄλλη αἰτία, εἰ μὴ διότι ὑπερηφανεύθης καὶ ἠθέλησες νὰ ἀναβῇς ὑπεράνω τοῦ Θεοῦ σου καὶ Πλάστου; Βεβαίως ἡ ὑπερηφάνεια σὲ ἐκρήμνισεν, ἄθλιε, ἀπὸ τὴν προτέραν σου δόξαν καὶ ἀγγελικὴν φύσιν. Ἀλλὰ ἂν σὺ διὰ τὸν ἑαυτόν σου ἐντρέπεσαι νὰ μᾶς φανερώσῃς τὴν ἀλήθειαν, εἰπέ μας τοὐλάχιστον διὰ τὸν προπάτορα Ἀδάμ, διότι σὺ ἦσο ὁ διδάσκαλός του, τίς ἦτο ἐκείνη ἡ αἰτία ἡ ὁποία τὸν ἐξώρισεν ἀπὸ τὸν Παράδεισον καὶ τὸν ἔφερεν εἰς ταύτην τὴν κατηραμένην γῆν; Δὲν τοῦ ἐπότισες σὺ τὴν καρδίαν ἀπὸ ἔπαρσιν καὶ ὑπερηφάνειαν, διὰ νὰ μὴ ταπεινωθῇ εἰς τὸν Θεόν, ὅταν τὸν ἠρώτα, καὶ τοῦ εἴπῃ ὅτι ἔσφαλεν; Ἄ! Ἐκ τούτου δὲν ἔχασεν εὐθὺς ὅλην τὴν δόξαν καὶ τὴν μακαριότητα τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων καὶ ἐστερήθη τῆς ἀνεκλαλήτου χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης τοῦ Παραδείσου; Ἐκ τούτου δὲν ἐκληρονόμησεν ἀκάνθας καὶ τριβόλους ἐδῶ εἰς τὴν γῆν, πάθη, ἀσθενείας, φόβους, κινδύνους καὶ τελευταῖον τὴν κατάραν τοῦ Θεοῦ εἰπόντος «γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσει;» (Γεν. γ’ 19).

Ταῦτα πάντα ἔπαθεν ὁ Ἑωσφόρος, εὐσεβέστατοί μου ἀκροαταί, καθὼς καὶ ὁ προπάτωρ Ἀδάμ, ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνειάν των, διότι δὲν ἠγάπησαν τὸν πολύτιμον θησαυρὸν τῆς ταπεινώσεως. Ἂν λοιπὸν ἡ κατηραμένη ὑπερηφάνεια προξενῇ τόσα μεγάλα κακὰ εἰς τὸν ἄνθρωπον, καθὼς ἠκούσατε, ἡ εὐλογημένη ταπείνωσις εἶναι ἀρετή, ὄχι καταφρονητέα, καθὼς τὴν νομίζουν οἱ πεπλανημένοι ἄνθρωποι, ἀλλὰ μάλιστα πρόξενος παντὸς μεγάλου κατορθώματος καὶ δόξης, εἰς ἐκεῖνον ὅστις τὴν κατέχει.