Λόγος Β’. Πανηγυρικὸς εἰς τὸν Θεῖον Εὐαγγελισμὸν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου ΜΑΡΙΑΣ.

Ὦ χαρὰ ἀνεκδιήγητος! Ὦ ἄφρατον θαῦμα! Χαρά, ἐπειδὴ σήμερον ὁ προαιώνιος Πατὴρ ἀνοίγει τὰ σπλάγχνα Του καὶ μᾶς χαρίζει τὸν μονογενῆ του Υἱόν· ὁ Υἱὸς σαρκοῦται τῆ συνεργείᾳ τοῦ Παναγίου Πνεύματος· τὸ Πνεῦμα εἰσέρχεται εὶς τὴν Παρθένον καὶ ἡ Παρθένος συλλαμβάνει δι’ ἀσπόρου συλλήψεως. Θαῦμα, ἐπειδὴ τὸ ἀθάνατον ἑνοῦται μὲ τὸ θνητόν· τὸ δεύτερον πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος παραλαμβάνει τὴν ἀνθρώπινον φύσιν καὶ ὄχι ἡ φύσις τὸ πρόσωπον· τὸ ἀΐδιον καὶ τὸ προσωρινὸν εἰς τὴν αὐτὴν ὑπόστασιν διαμένει. Χαρά, ἐπειδὴ λύεται τὸ κατάκριμα τοῦ πρωτοπλάστου Ἀδὰμ καὶ μᾶς χαρίζεται ἡ χάρις, διὰ τὴν ἀπόκτησιν ἐκείνου τοῦ Παραδείσου, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἡ παρακοὴ μᾶς ἐξώρισε. Θαῦμα, ἐπειδὴ ὁ ἀσώματος, ὁ ἄσαρκος καὶ ἄϋλος Θεός, σῶμα, σάρκα καὶ ὕλην κατεδέχθη νὰ λάβῃ, φυλάττων εἰς τὸ αὐτὸ ὑποκείμενον τελείαν ἀνθρωπότητα καὶ τελείαν Θεότητα, ἄνευ μεταβολῆς τῆς φύσεως ἄνευ τροπῆς τῶν οὐσιῶν, ἄνευ συγχύσεως τῶν προσώπων. Σὺ λοιπόν, ὦ ἄναρχε Υἱὲ καὶ Λόγε τοῦ προανάρχου Πατρός, ὁ χαρακτὴρ τῆς ἀϊδιότητος αὐτοῦ καὶ ζῶσα πηγὴ τῆς Σοφίας, Σὺ τώρα, μὲ τὴν θαυμαστήν σου παντοδυναμίαν, χάρισαι δύναμιν τοῦ νοός μου, νοῦν τῆς ψυχῆς μου, ψυχὴν εἰς τὸν λόγον μου καὶ λόγους τῷ στόματί μου, διὰ νὰ φανερώσω τὸ σημερινὸν μέγα μυστῄριον. Σύ, ὅστις ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων καταρτίζεις τοὺς αἴνους Σου, σόφισόν μου τὴν ἀγύμναστον γλῶσσαν καὶ χῦσον τὴν χάριν τῆς εὐλογίας Σου εἰς τὰ χείλη μου, διὰ νὰ ἀσπασθῶ καὶ ἐγὼ μὲ τὸν Γαβριὴλ τὴν Παρθένον, λέγων· «Χαῖρε, Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ … Ἰδοὺ συλλήψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱὸν» (αὐτ. 28-31).

Ὁ σοφὸς ἐκεῖνος Δημιουργὸς τῶν ἁπάντων Θεός, ἀφ’ οὗ ἔπλασε τὰ ἄϋλα ἐκεῖνα τάγματα τῆς οὐρανίου Ἱεραρχίας, ἀφ’ οὗ ἐκύκλωσε μὲ διαφόρους σφαίρας τὸν οὐρανὸν καὶ ἤναψε τοὺς παμφαεστάτους ἀστέρας εἰς τὸ γαληνότατον πρόσωπον, ἀφ’ οὗ ἐθεμελίωσε τὴν ἀσάλευτον γῆν, τὴν ἐζωγράφησε μὲ εὐωδέστατα ἄνθη, τὴν ἐπλούτισε μὲ γλυκυτάτους καρποὺς καὶ τὴν ἐπότισε μὲ κρυσταλλίνας πηγὰς καλλιρρόων ὑδάτων, ἀφ’ οὗ ἐξαπέλυσεν εἰς τὸν ἀέρα τοὺς ζεφύρους καὶ τὰς αὔρας, ἐλεύκανε μὲ τὸ φῶς τὴν ἡμέραν καὶ ἔβαψε μὲ τὸ σκότος τὴν νύκτα, τέλος δέ, ἀφ’ οὗ μὲ τόσον κάλλος καὶ τάξιν ἐδημιούργησε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς Γῆς τὸ ὡραιότατον σύστημα, κατόπιν, χοῦν λαβὼν ἀπὸ τῆς γῆς, ἔπλασε καὶ ἐμόρφωσε τὸν πρῶτον ἄνθρωπον, τὸν Ἀδάμ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ θερμοτάτη αὕτη δέησις, τοῦ νεαροῦ τότε Μηνιάτου ὑπὲρ τῆς ἀπελευθερώσεως τοῦ Ἑλληνικοῦ γένους ἀπὸ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ, ἐπέπρωτο νὰ ἐκπληρωθῇ μετὰ 133 ἀκόμη ἔτη, ὅτε διὰ τῆς ἐκραγείσης ἐν ἔτει 1821 Ἕλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἐπετεύχθη μετὰ σκληροὺς ἀγῶνας ἡ παλιγγενεσία τῆς Ἑλλάδος.