Ὅταν δὲ ἔφθασαν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, τῇ τοῦ Θεοῦ βοηθείᾳ καὶ προμηθείᾳ τῆς Θεοτόκου, ἐξελθόντες τοῦ πλοίου, ἦλθον κατὰ πρῶτον εἰς τὴν ἱερὰν Λαύραν. Ἐκεῖ συνήντησαν τὸν παναγιώτατον Πατριάρχη πρώην Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριον [6], ἐκεῖ τότε διατρίβοντα. Ἐξωμολογήθη λοιπὸν εἰς αὐτὸν ὁ Ἐλευθέριος ἅπαντα τὰ κατ’ αὐτόν, τὰ ὁποῖα, ἀκούσας ὁ Γρηγόριος συνεπόνεσε καὶ συνήλγησε, μεγάλας δὲ εὐχαριστίας ἀνέπεμψε τῷ Θεῷ διὰ τὴν παράδοξον ἀπαλλαγὴν τοῦ Ἐλευθερίου. Καὶ τὸν μὲν φιλόχριστον συνοδίτην Ἰωάννην καταστέψας καὶ ἐφοδιάσας μὲ ἐπαίνους, εὐλογίας καὶ ἐπαγγελίας μισθῶν ἁδροτάτων παρὰ Θεοῦ, ἀπέλυσεν ἐν εἰρήνῃ, τὸν δὲ πνευματικῶς ἀσθενοῦντα καὶ τετραυματισμένον ὑπὸ τοῦ κοινοῦ ἐχθροῦ καὶ πολεμίου Ἐλευθέριον ἐκράτησε παρ’ ἑαυτῷ, ὁρίσας εἰς αὐτὸν νὰ μεταβαίνῃ καθ’ ἡμέραν εἰς ἐνάρετόν τινα καὶ εὐλαβῆ Πνευματικὸν καλούμενον Μελέτιον, Κρῆτα, ἐκεῖ πλησίον καθήμενον, καὶ ἀκούῃ τὰς ἱλαστηρίους εὐχὰς κατὰ τὴν διάταξιν τῆς Ἐκκλησίας, ἵνα οὕτω μετὰ τεσσαράκοντα ἡμέρας, χρισθῇ μὲ τὸ Ἅγιον μύρον καὶ γίνῃ πάλιν δοῦλος Χριστοῦ, ἀναδεχόμενος τὴν πρώτην ὀνομασίαν τοῦ Χριστιανοῦ, ἐγγραφόμενος πάλιν εἰς τὸν οὐράνιον κατάλογον τῶν Ὀρθοδόξων καὶ λαμβάνων τὸ δικαίωμα νὰ εἶναι κληρονόμος Θεοῦ καὶ συγκληρονόμος Χριστοῦ. Οὕτως ἔπραξεν ὁ Ἐλευθεριος. Καὶ λαβὼν τὸ χρῖσμα ἀνέβη εἰς τὴν Σκήτην τῆς Ἁγίας Ἄννης, πρὸς τὸν ἱερὸν ἐκεῖνον ἄνδρα Ἱερέα Βασίλειον, ὅστις καὶ ἄλλους ἀρνησιχρίστους ἐναπέδειξε Μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ, γενόμενος εἰς αὐτοὺς συνεργὸς καὶ συνοδοιπόρος μὲ κίνδυνον τῆς ἰδίας του ζωῆς καὶ ἱκανὰ ἔξοδα, ἅτινα ἐκ τῶν ἰδικῶν του οἰκονομιῶν κατέβαλεν. Εἰς τοῦτον λοιπὸν ὁ Ἐλευθέριος, μετὰ συντετριμμένης καρδίας καὶ ταπεινοῦ πνεύματος ἐξομολογηθεὶς, τό τε παράπτωμα αὐτοῦ καὶ τὴν παράδοξον ἐλευθερίαν καὶ τὰ ἄλλα πάντα, ὡς εἴπομεν, ἐκίνησεν εἰς συμπάθειαν τὴν μακαρίαν ἐκείνην ψυχὴν τοῦ Ἱερομονάχου Βασιλείου, ὅστις ἐκράτησεν αὐτὸν εἰς τὴν συνοδείαν του.

Μείνας λοιπὸν ἐκεῖ εἴκοσιν ἡμέρας καὶ ἀγωνιζόμενος κατὰ δύναμιν, πείθει, ἂν καὶ μὴ θέλοντα, τὸν Πνευματικὸν Πατέρα Βασίλειον καὶ δίδει εἰς αὐτὸν τὴν ἄδειαν νὰ ὑπάγῃ εἰς Κωνσταντινούπολιν, μὲ τὴν ἐντολὴν ὅτι, ἂν γνωρισθῇ ἀπὸ τοὺς ἐπαράτους ἐκείνους Ἀγαρηνούς, νὰ παρουσιασθῇ· εἰ δὲ μὴ, νὰ ἐπιστρέψῃ, ἄπρακτος, χωρὶς νὰ τολμήσῃ μόνος του νὰ ρίψῃ ἑαυτὸν εἰς τοιοῦτον κίνδυνον. Τότε ὁ Ἐλευθέριος ἐδέχθη μετὰ χαρᾶς τὴν ἐντολὴν τοῦ Γέροντος καὶ προθύμως ἀνῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν. Μολονότι δὲ εἰς διάστημα ὀκτὼ ἡμερῶν συνανεστράφη μὲ ἓξ δούλους τοῦ Ραῒς Ἐφένδη γνωρίμους του, κρίμασιν οἷς εἶδεν ὁ Θεός, δὲν ἐγνωρίσθη ἀπὸ αὐτούς.