Μετὰ μῆνας τέσσαρας τῆς εἰς Σοῦμλαν παραμονῆς των, ἦλθον εἰς τὴν Ἀδριανούπολιν· ἐπειδὴ δὲ ἔβλεπε τὰ θηρία ἐκεῖνα μᾶλλον ἢ ἀνθρώπους, τοῦ Ραῒς Ἐφένδη, ὅτι ἐζηλοτύπουν διὰ τὸν καλὸν τρόπον, τὸν ὁποῖον ἐκεῖνος ἐδείκνυε πρὸς τὸν Ἐλευθέριον καὶ ἐμνησικάκουν, ὡς δῆθεν ζηλωταὶ τῆς θρησκείας των, διὰ τὸν σταυρόν, περὶ τοῦ ὁποίου προείπομεν, εἶχεν ὁ Ἐλευθέριος φόβον καὶ ἀγωνίαν, ὑποπτευόμενος, μήπως τὸν φονεύσωσι καθ’ ὁδὸν καὶ ἀποθάνῃ, φεῦ! εἰς τὴν ἄθεον ἐκείνην θρησκείαν. Ὅτε δὲ ἔφθασεν ἡ ἄπιστος ἐκείνη καὶ μιαρὰ ἀποστολὴ εἰς Ἀδριανούπολιν, ἔτυχε νὰ εἶναι ἡ ἡμέρα Σάββατον καὶ ἡ ὥρα καθ’ ἣν οἱ Χριστιανοί, ἀφήνοντες τὰς ὑπηρεσίας καὶ ἐργασίας των, συντρέχουσιν εἰς τὰς Ἐκκλησίας, ἵνα ἀκούσωσι τὸν Ἑσπερινόν, εἰς ὕμνον τοῦ ἐκ νεκρῶν ἀναστάντος Χριστοῦ. Τότε λοιπὸν καὶ ὁ Ἐλευθέριος, διαφυγὼν ἀπὸ τὸ ἄπιστον ἐκεῖνο πλῆθος, ἔδραμεν εἰς τὴν Μητρόπολιν τῆς πόλεως ἐκείνης. Ἦτο δὲ τότε Ἀρχιερεὺς ὁ μετέπειτα προβιβασθεὶς εἰς Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως, ὁ καὶ μαρτυρικοῦ τέλους ἀξιωθεὶς, ἐν τῷ καιρῷ τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως εἰς τὴν αὐτὴν πόλιν, μετὰ τὴν ἀπὸ τῆς πατριαρχείας παραίτησιν, Ἱερομάρτυς Κύριλλος [4].
Μαθὼν λοιπὸν ὁ Ἐλευθέριος, ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος εὑρίσκετο εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ψάλλων τὸν Ἑσπερινόν, ἦλθε καὶ ἐστάθη ἔξωθεν τοῦ Ναοῦ. Ἰδὼν δὲ τὸν Ἱεροδιάκονον θυμιῶντα τοὺς πιστοὺς ἐπληγώθη τὴν καρδίαν, στοχαζόμενος, ὅτι αὐτὸς μόνον ἐστερεῖτο τῆς χάριτος τοῦ θυμιάματος. Τότε μόλις ἠδυνήθη νὰ κρατήσῃ ἑαυτόν· προσεποιήθη δέ, ὅτι ἤρχετο ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ εἶχε γράμματα ἀναγκαῖα διὰ τὸν Δεσπότην, ζητῶν, ἄνευ ἀναβολῆς νὰ τοῦ ὁμιλήσῃ. Πληροφορηθεὶς ταῦτα ὁ Ἀρχιερεὺς παρὰ τοῦ Διακόνου, δὲν ἐξῆλθε τοῦ Ναοῦ εἴτε ἐξ αἰτίας τοῦ Ἑσπερινοῦ, εἴτε ἐξ ἄλλης τινὸς ὑποψίας, ἀλλ’ ἀπέστειλε τὸν ἐπίτροπον τῆς Ἐκκλησίας, ἵνα μάθῃ τὰ περὶ τοῦ ζητοῦντος καὶ λάβῃ τὰ γράμματα. Εὐθὺς ὡς εἶδε τοῦτον ὁ Ἐλευθέριος, παρεμέρισεν ὀλίγον καὶ διηγήθη εἰς τὸν ἐπίτροπον συντόμως τὰ τῆς μετανοίας του καὶ ὅτι ἐζήτει βοήθειάν τινα, ἥτις συνίστατο εἰς τὸ νὰ τοῦ δοθῶσιν ἐνδύματα χριστιανικά. Ὁ δὲ ἐπίτροπος, ἀκούσας ταῦτα, ἢ ἀπὸ φόβον ὡς ἀκούων καὶ βλέπων τὰ στρατεύματα τῶν ἀσεβῶν εἰσερχόμενα εἰς Ἀδριανούπολιν, ἢ ἀπὸ φυσικὴν βαρβαρότητα καὶ σκληρότητα ἐναντιούμενος εἰς τὴν αἴτησιν τοῦ Ἐλευθερίου, ἔβαλε φωνὰς ἀτάκτους, ἀντὶ νὰ παρηγορήσῃ καὶ περιθάλψῃ τὸ πλανώμενον τοῦ Χριστοῦ πρόβατον καὶ ἀπεδίωξεν αὐτὸν ἐκεῖθεν. Τούτου αἱ κραυγαὶ φόβον καὶ τρόμον ἐπροξένησαν εἰς τὸν Ἐλευθέριον σκεφθέντα μήπως πάθῃ καὶ ἄλλο τι κακὸν ἐκτὸς τῶν ἄλλων τὰ ὁποῖα ἔπαθεν.