Ἀπελθόντες μετὰ ταῦτα εἰς τὸν ἐκεῖσε Ναὸν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς καλουμένης Καφατιανῆς, ἐποίησαν εὐχέλαιον καὶ ἐκοινώνησαν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων τὸ Σάββατον τοῦ Ἁγίου Λαζάρου. Τὴν δὲ ἐρχομένην ἡμέραν, ἥτις ἦτο ἡ ὑπέρλαμπρος Βαϊοφόρος Κυριακή, ἀπελθόντες εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου καὶ ἀκούσαντες τὴν θείαν Λειτουργίαν, ἐκοινώνησαν πάλιν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἔγραψεν ὁ Εὐθύμιος πρὸς ἡμᾶς ἰδιοχείρως ἓξ ἐπιστολὰς πλήρεις νοημάτων Εὐαγγελικῶν καὶ μαρτυρικῆς γενναιότητος. Κατελθόντες ἔπειτα εἰς τὸν αἰγιαλὸν εὗρον πλοίαρχόν τινα ἐκ Κεφαλληνίας, Ἰωάννην Τζάνε καλούμενον, ὅστις ὑποδεχθεὶς αὐτοὺς μὲ ἱλαρότητα καὶ εὐμένειαν, τοὺς προσέφερε καφέν, λαβὼν δὲ τοῦτον ὁ Εὐθύμιος δὲν ἔπιεν, ἀλλ’ εἶπε· «Τοῦτο, ἀδελφοί, δι’ ἐμὲ εἶναι τύπος τοῦ ποτηρίου τοῦ θανάτου καὶ εἴθε ὁ Πανάγαθος Θεὸς ὑμᾶς μὲν νὰ ἀξιώσῃ τῆς οὐρανίου Βασιλείας, ἐμὲ δὲ νὰ ἐνδυναμώσῃ ἵνα ὑποφέρω ἐπερχόμενα βασανιστήρια». Τοῦτο δὲ εἰπὼν ἀφῆκε τὸν καφέν, οἱ δὲ παρεστῶτες ἐδάκρυσαν.

Ἐγερθεὶς ἔπειτα ταχέως ὁ ἀείμνηστος, ἐξεδύθη τὰ μοναχικὰ ἐνδύματα, τὰ ὁποῖα ἐφόρει, καὶ ἐνεδύθη τὰ τουρκικά, ἅτινα τοῦ εἶχον προετοιμάσει. Τότε καί τις φιλόχριστος Χριστιανὸς ἐκ τῶν παρευρεθέντων, Ἰωάννης ὀνομαζόμενος, ἔδωκεν εἰς τὸν Εὐθύμιον ἓν μεταξωτὸν ὑποκάμισον καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Λάβε τοῦτο, Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, νὰ τὸ φορέσῃς καὶ δὲν θέλω νὰ μοῦ τὸ ἐπιστρέψῃς πλέον, παρὰ μόνον κατὰ τὴν ὥραν τοῦ θανάτου σου». Ὢ πίστεως καὶ εὐλαβείας τοῦ φιλοχρίστου ἐκείνου ἀνδρός! Οὕτω λοιπὸν ἐνδυθεὶς ὁ εὐλογημένος Εὐθύμιος τὰ τῶν ἀσεβῶν ἐνδύματα, ἐφαίνετο ὡς ἄλλος τις στρατιώτης εὔζωνος, ὅλως φαιδρὸς καὶ χαίρων καὶ βαλὼν μετάνοιαν εἰς τὸν συνοδίτην του Γρηγόριον, εἶπεν· «Εὐλόγησον, Πάτερ, τὸν δοῦλον καὶ ἀδελφόν σου καὶ ὁ Θεός, Πάτερ, νὰ σοῦ ἀνταποδώσῃ, τοὺς μισθοὺς τῶν εὐεργεσιῶν, τὰς ὁποίας ἐκάμετε εἰς ἐμὲ τὸν ἀνάξιον καὶ νὰ σᾶς ἀνταμείψῃ δι’ οὐρανίων δωρημάτων διὰ τοὺς κόπους ὑμῶν». Τότε ὁ Γρηγόριος, συντριβεὶς τὴν καρδίαν, ἔχυσε ποταμὸν δακρύων διὰ τὸν ἀποχωρισμόν του. Ὁ δὲ μακάριος Εὐθύμιος τοῦ εἶπε· «Μὴ λυπεῖσαι, Πάτερ, κάμνων οὕτω νὰ λυπῆται καὶ ἡ ἐμὴ καρδία, ἀλλὰ παρακάλει τὸν Θεὸν νὰ νικήσω τὸν ἐχθρὸν διάβολον καὶ νὰ τελειώσω ἀνδρείως τὸν ἀγῶνα τοῦ Μαρτυρίου, τὸν ὁποῖον, ὅταν ἀκούσῃς, χαῖρε πλέον καὶ εὐφραίνου ἡ ὁσιότης σου καὶ πᾶς πιστός, ὅτι χαρὰ γίνεται ἐν τῷ οὐρανῷ δι’ ἕνα ἁμαρτωλὸν μετανοοῦντα».