Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΑΡΣΕΝΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Ἦτο δὲ ἑξηκονταπενταετὴς ὅταν ἔφυγεν ἀπὸ τὰ ἀνάκτορα, ὥστε ἑκατὸν εἴκοσι ἐτῶν ἦτο, ὅτε ἀπεδήμησεν εἰς Κύριον [3]. Καὶ δὲν ἠσθένησε ποτὲ βαρέως, οὔτε ἐστερήθη τῆς ὁράσεώς του, οὔτε κανὲν ἄλλο μέλος τοῦ σώματός του ἐξησθένησεν. Ἀλλ’ ἦτο ὑγιέστατος, ἕνεκα τῆς ἐγκρατείας, τὴν ὁποίαν ἐφύλαττε, τὸ δὲ γένειον αὐτοῦ ἦτο μακρύ, μέχρι τῆς κοιλίας του καὶ ὡραιότατον. Ἦτο δὲ κατὰ τὸ σῶμα ὑψηλός, ἔκυπτεν ὅμως ὀλίγον ἕνεκα τοῦ γήρατος, τὰ δὲ βλέφαρά του εἶχον πέσει ἀπὸ τὰ δάκρυα. Ψάλλαντες λοιπὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὴν νεκρώσιμον ἀκολουθίαν, ἐνεταφίασαν τὸ τίμιον αὐτοῦ καὶ Ἀγγέλοις αἰδέσιμον Λείψανον μὲ τὴν μηλωτὴν καὶ τὸ τοίχινον ὑποκάμισον, τὰ ὁποῖα ἐφόρει καὶ ἀπέθεσαν τοῦτο εἰς τόπον ἀπόκρυφον.

Μὲ ποίους λοιπὸν ἐπαίνους νὰ ἐγκωμιάσῃ τις τοῦτον τὸν τρισόλβιον ἀριστέα καὶ ἀγωνιστὴν κατὰ τῶν παθῶν ἀήττητον; Ποίους μισθοὺς νὰ προσφέρῃ, ἀναλόγους τῶν πόνων καὶ τῶν κόπων του; Ἐὰν ὁ μακάριος Παῦλος λέγῃ, ὅτι δὲν εἶναι ἀντάξια πρὸς τὴν μέλλουσαν δόξαν τὰ παθήματα τοῦ καιροῦ τούτου (Ρωμ. η’ 18), ὁποίαν μακαριότητα θέλει ἀπολαύσει οὗτος ὁ μακάριος, ὅστις ἠγωνίσθη τοσοῦτον καὶ ἐνίκησεν ἀνδρείως τοὺς τρεῖς μεγάλους ἐχθρούς, τὸν κόσμον, τὴν σάρκα καὶ τὸν διάβολον;

Ἐκεῖνος λοιπὸν ὅστις ἀπηρνήθη τὸν κόσμον καὶ ἔγινε Μοναχός, ἂς ἔχῃ τοῦτον τὸν Ὅσιον ὡς τύπον, ὑπογραμμὸν καὶ ἀρχέτυπον καὶ ἂς μιμῆται ὅσον δύναται τὰς πράξεις του, ἤτοι τὴν πτωχείαν, τὸ λιτόν, τὸ γαλήνιον, τὸ σιωπηλόν, τὴν ταπεινοφροσύνην, τὴν ἐγκράτειαν, τὸ φιλόπονον, τὴν τελείαν τοῦ κόσμου καὶ τοῦ σώματος ἄρνησιν, τὴν τοῦ θανάτου ἐνθύμησιν καὶ τὸ ψυχωφελέστερον ὅλων, τὸ ὅτι συνεδέθη μὲ τὸν Χριστὸν δι’ ἀγάπης τόσον, ὥστε ἔζη αὐτὸς ἐν τῷ Χριστῷ καὶ ὁ Χριστὸς ἐν αὐτῷ (Γαλ. β’ 20).

Ὅσοι λοιπὸν παρώργισαν τὸν Θεὸν ἁμαρτήσαντες καὶ ποθοῦν ἀληθῶς νὰ μετανοήσουν, ὡς ἐγὼ ὁ ἀνάξιος, ἂς φροντίσωμεν νὰ ἀποκτήσωμεν μεσίτην πρὸς τὸν φιλάνθρωπον Θεὸν τὸν μέγαν τοῦτον Ἀρσένιον, ἐπειδὴ πολλὴν ἔχει τὴν παρρησίαν καὶ οἰκείωσιν πρὸς Ἐκεῖνον. Διότι καὶ οὗτος ὁ τρισμακάριος ὑπέμεινε τὸ Μαρτύριον, ὄχι ἕνα μῆνα ἢ ἕνα χρόνον, ἀλλὰ ἐπὶ πεντήκοντα πέντε χρόνους ὁλοκλήρους, παιδεύων τὴν σάρκα σκληρότατα. Ὅθεν καὶ πολλῶν στεφάνων ἠξίωται· οὗ ταῖς πρεσβείαις ἀξιωθείημεν καὶ ἡμεῖς ἁμαρτημάτων ἀφέσεως καὶ τῆς παρὰ Χριστοῦ χρηστότητος καὶ φιλανθρωπίας, ᾯ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. 

                                                             

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἀξιόλογα εἶναι τρία ψυχωφελέστατα ἀποφθέγματα, τὰ ὁποῖα ἀφῆκεν εἰς ἡμᾶς ὁ μέγας οὗτος Πατήρ. Πρῶτον τό· «Ἀρσένιε, δι’ ὃ ἐξῆλθες», τὸ ὁποῖον συνείθιζε νὰ λέγῃ καθ’ ἑκάστην ὁ ἀοίδιμος, ἀνακαινίζων τὸν πρῶτον ἐκεῖνον σκοπόν, διὰ τὸν ὁποῖον ἀνεχώρησεν ἐκ τοῦ κόσμου καὶ μετέβη εἰς τὴν ἔρημον, περὶ οὗ γράφομεν ἐν σελίδι 203. Δεύτερον τό· «Ὁ Θεός μου μὴ ἐγκαταλείπῃς με, ὅτι οὐδὲν ἐποίησα ἐνώπιόν Σου ἀγαθόν, ἀλλὰ δός μοι διὰ τὴν ἀγαθότητα σου βαλεῖν ἀρχήν», περὶ οὗ βλέπε ἐν σελ. 195 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου καὶ ἐν τῇ «Φιλοκαλίᾳ», εἰς τὸ τέλος τοῦ ρʹ (100) κεφαλαίου τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Θεοδώρου τοῦ μεγάλου Ἀσκητοῦ καὶ Ἐπισκόπου Ἐδέσσης. Τρίτον συμβουλευτικὸν ἀπόφθεγμα ἀφῆκεν εἰς ἡμᾶς ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος, τὸ λέγον· «Πᾶσαν σου τὴν σπουδὴν ποίησον, ἵνα ἡ ἔνδον σου ἐργασία κατὰ Θεὸν ᾗ καὶ νικήσεις τὰ ἔξω πάθη», ὅπερ βλέπε ἐν σελ. 196 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

Τοῦτο τὸ τελευταῖον ἀναφέρει πολλάκις εἰς τοὺς λόγους του ὁ Θεσσαλονίκης θεῖος Γρηγόριος ὡς ἀναγκαῖον εἰς πάντα θέλοντα νὰ σωθῇ. Διότι δι’ αὐτοῦ διδασκόμεθα, ὅτι πρέπει νὰ καταβάλλωμεν πᾶσαν σπουδὴν ἵνα γένηται ἡ ἐσωτερικὴ ἐργασία τῆς ἱερᾶς προσευχῆς καὶ νήψεως καθαρὰ καὶ μόνον διὰ τὸν Θεόν, ἐπειδὴ ἐὰν αὕτη ἐνεργῆται καθαρά, εὐκόλως θέλομεν νικήσει τὰ ἐξωτερικὰ πάθη τοῦ σώματος. Εἶχε δὲ ὁ Ἅγιος οὗτος γράψει καὶ κεφάλαια ἢ λόγους νηπτικούς, ὡς ἀναφέρει τούτους ἐν τῷ προοιμίῳ τῆς βίβλου του ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, ἀλλὰ ταῦτα δὲν διεσώθησαν. Βλέπε περὶ τούτων καὶ ἐν τῷ τέλει τῆς ὑποσημειώσεως τῆς σελ. 190.

[2] Βλέπε περὶ τούτου καὶ ἐν τῷ «Εὐεργετινῷ», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Δʹ, ὑπόθ. Εʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[3] Ἐπειδή, ὡς σημειοῦμεν καὶ ἐν τῇ σελίδι 188, ὁ Βίος τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀρσενίου δὲν ἐγράφη ὑπό τινος τῶν ἀμέσων αὐτοῦ μαθητῶν, ἀλλὰ περισυνελέγη ἐκ διαφόρων πηγῶν, τούτου ἕνεκεν συναντᾶται διαφορά τις ὡς πρὸς τὰ συνολικὰ ἔτη τῆς ζωῆς αὐτοῦ, ἅτινα ποικίλλουν ἐν ταῖς πηγαῖς μεταξὺ τῶν 90 καὶ 120 ἐτῶν. Ἐκ τῶν νεωτέρων ἁγιολόγων, ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης («Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοθόξου Ἐκκλησίας», σελ. 58), λέγει ὅτι εἰς ἡλικίαν 105 ἐτῶν ἀπῆλθε πρὸς Κύριον ὁ Ἅγιος, ἐν δὲ τῇ «Θρησκευτικῇ καὶ Ἠθικῇ Ἐγκυκλοπαιδείᾳ», τόμ. 3ος, στ. 229-230, γράφεται ὅτι ὁ Ὅσιος ἐγεννήθη τὸ 354 καὶ ἐκοιμήθη τὸ 445.