Ὅτε λοιπὸν ἔφθασαν εἰς τὴν Νίκαιαν καὶ ἦλθεν ἡ ὥρα νὰ παρουσιασθοῦν πρὸ τοῦ ἀνθυπάτου, παρεκάλεσεν ὁ Κοδρᾶτος τοὺς ὑπηρέτας νὰ εἰσαγάγουν πρῶτον αὐτὸν δι’ ἐξέτασιν. Ὡς δὲ τὸν εἰσήγαγον, εἶπεν ὁ τύραννος πρὸς αὐτόν· «Κοδρᾶτε, θυσίασον εἰς τοὺς θεούς, διὰ νὰ σωθῇς ἀπὸ τὰ βασανιστήρια, τὰ ὁποῖα μέλλεις νὰ δοκιμάσῃς». Ἀπήντησεν ὁ Ἅγιος· «Ἐγὼ εἶμαι δοῦλος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅστις εἶπεν, ὅτι οἱ θεοὶ οἵτινες δὲν ἐποίησαν τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν ἂς ἀπολεσθῶσι». Ὁ ἀνθύπατος ἐπέμεινε· «Πρέπει νὰ πεισθῇς εἰς τοὺς νόμους τῶν βασιλέων καὶ ὄχι τοῦ Χριστοῦ». Ὁ Ἅγιος Κοδρᾶτος ὅμως εἶπεν· «Ἐγὼ πείθομαι εἰς τὸν Βασιλέα μου Χριστὸν μετὰ θάρρους καὶ ὄχι εἰς ἀνθρώπους, οἵτινες δὲν γνωρίζουν τὸν Θεόν. Εἶναι ὅμως γεγραμμένον εἰς ἡμᾶς νὰ παρακαλοῦμεν τὸν Θεὸν δι’ αὐτούς, διὰ νὰ ἐπιστρέψουν εἰς θεογνωσίαν καὶ νὰ γνωρίσουν τὴν ἀλήθειαν, τὸ νὰ θυσιάσωμεν δὲ εἰς εἴδωλα οὐδαμοῦ εἶναι γεγραμμένον, ἀλλ’ οὔτε καὶ σεῖς οἱ ἴδιοι ἔχετε ὑποχρέωσιν νὰ θυσιάζετε εἰς αὐτά. Θυσιάζοντες δὲ διὰ νὰ ὑποτάσσεσθε εἰς τὸν Καίσαρα, βλάπτετε μάλιστα καὶ αὐτὸν τὸν ἑαυτόν σας».

Τότε ὁ ἀνθύπατος εἶπε πρὸς τὸν Ἅγιον· «Ἂν λοιπὸν εἶναι γεγραμμένον νὰ παρακαλῇς τὸν Θεὸν διὰ τοὺς βασιλεῖς, χρέος ἔχεις νὰ πείθεσαι καὶ εἰς τὰ προστάγματά των· διότι εἶναι γεγραμμένον εἰς σᾶς, καθὼς καὶ σὺ τὸ γνωρίζεις, νὰ ἀποδίδετε τὰ τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ» (Ματθ. κβ’ 21). Ὁ Ἅγιος Κοδρᾶτος, πάντοτε θαρραλέος, εἶπεν· «Ἐγὼ ἐπλήρωσα τὸν Καίσαρα διὰ τοὺς ἀγρούς μου. Ἔχω λοιπὸν χρέος νὰ πληρώσω καὶ εἰς τὸν Θεόν μου τὴν εἰς αὐτὸν ὀφειλομένην εὐσέβειαν· ὁ Καῖσαρ ὅμως ἐπρόσταξεν ἢ νὰ θυσιάζωμεν ἡμεῖς οἱ Χριστιανοὶ ἢ νὰ ἀποθνῄσκωμεν. Ἕτοιμοι λοιπὸν εἴμεθα, διὰ τὴν εἰς Χριστὸν ὁμολογίαν, νὰ ἀποθάνωμεν, ὄχι μόνον μίαν φοράν, ἀλλὰ μυριάκις». Λέγει ὁ ἀνθύπατος· «Βλέπεις, Κοδρᾶτε, πόσον πλῆθος Χριστιανῶν ἐθυσίασαν εἰς τοὺς θεούς; Μήπως σὺ νομίζεις ὅτι εἶσαι καλλίτερος ἢ εὐγενέστερος ἐξ ὅλων τούτων;».

Ἀπαντῶν ὁ Ἅγιος εἰς τὸν τύραννον εἶπε· «Ναί, εἶμαι εὐγενέστερος κατὰ τὸ ἑξῆς· ὅτι δὲν ἐθυσίασα εἰς τοὺς θεούς σου. Ἀλλὰ ποῦ εἶναι ἐκεῖνοι οἵτινες ἐθυσίασαν; Διότι ἐγὼ δὲν βλέπω κανένα». Ἐπρόσταξε τότε ὁ ἀνθύπατος νὰ φέρουν ἔμπροσθέν του ὅσους ἐθυσίασαν εἰς τὰ εἴδωλα.