Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Εὐλογήσας τότε αὐτοὺς ὁ Μέγας Ἀθανάσιος εἶπε πρὸς τὸν Θεόδωρον· «Ὄντως μέγα καὶ θεάρεστον ἔργον ἐπράξατε μὲ τὸ νὰ συνάξετε τόσας ψυχὰς καὶ νὰ ὁδηγήσετε ταύτας εἰς ζωὴν αἰώνιον. Ὁ Κύριος νὰ σᾶς ἀνταποδώσῃ τὸν μισθὸν πολλαπλάσιον». Ταῦτα καὶ ἕτερα εἰπών, ηὐχήθη πάντας καὶ ἀνεχώρησεν. Ὁ δὲ Θεόδωρος ἔφερε τὸν Ὠρσίσιον εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Παμβώ, ἐκεῖ ὅπου ἔζη ἐκεῖνος. Διότι ὁ Ὠρσίσιος ἵστατο ἀναχωρητικῶς, ἀφ’ ἧς στιγμῆς παρῃτήθη. Ἀλλ ὁ Θεόδωρος ἐβίασεν αὐτὸν νὰ εἶναι μετ’ αὐτοῦ, διότι εἷχον πολλὴν ἀγάπην ὁ εἷς πρὸς τὸν ἄλλον, τόσον ὥστε καὶ οἱ ἀδελφοί, βλέποντες αὐτούς, ἐθαύμαζον καὶ ἐλάμβανον πολλὴν ὠφέλειαν.

Τινὲς δὲ ἐκ τῶν παλαιοτέρων ἀδελφῶν ἠθέλησαν νὰ ἀλλάξουν τὴν πολιτείαν καὶ τὴν διάταξιν τοῦ μακαρίου Παχωμίου. Ταῦτα βλέπων ἐλυπεῖτο ὁ θεῖος Θεόδωρος καὶ ἐδέετο πρὸς τὸν Θεόν, νηστεύων καὶ δακρύων, νὰ οἰκονομήσῃ τὸ συμφερώτερον καὶ ἀνερχόμενος εἰς τὸ ὄρος καθ’ ἑκάστην νύκτα προσηύχετο ἐπὶ τοῦ τάφου τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, φέρων τρίχινον ἱμάτιον καὶ λέγων ταῦτα· «Δέσποτα Κύριε, διὰ πρεσβειῶν τοῦ δούλου Σου Παχωμίου, ἐπίσκεψόν με· ὅτι ἐπλήθυνεν ἡ ἀμέλειά μας καὶ δὲν τελειοῦμεν τὸ ἀγαθόν. Ὅμως, Σὺ Κύριε, μὴ ἐγκαταλίπῃς τοὺς δούλους Σου, ἀλλὰ διέγειρον ἡμᾶς εἰς τὸν φόβον Σου καὶ δυνάμωσόν μας νὰ περιπατῶμεν εἰς τὴν ἀγαθὴν ὁδόν Σου. Ὅτι Σὺ ἔπλασες ἡμᾶς, Κύριε, καὶ παρέδωκας εἰς θάνατον τὸν μονογενῆ Σου Υἱὸν διὰ τὴν σωτηρίαν μας». Ταῦτα προσευχόμενος πολλάκις μετὰ δακρύων, κατήρχετο τοῦ ὄρους.

Κατ’ ἐκείνας τὰς ἡμέρας ἦτο ἀσθενὴς ἀδελφός τις, ὀνόματι Ἥρων, ὅστις καὶ ἐτελειώθη. Τότε ὁ Θεόδωρος εἶπε προς τοὺς ἄλλους· «Οὗτος ὁ ἀδελφός, ὅστις ἐτελεύτησε, προμηνύει ὅτι μέλλει νὰ τελευτήσῃ καὶ ἄλλος ἐξ ἡμῶν». Ταῦτα δὲ εἶπε, διότι προεγνώρισεν, ὅτι ἐπήκουσεν αὐτοῦ ὁ Κύριος καὶ ἔμελλε νὰ τὸν ἀναπαύσῃ. Τὸ πρωῒ λοιπόν, ἀφοῦ ἐνεταφίασαν τὸν Ἥρωνα, ἠσθένησεν ὁ μέγας κατὰ τὴν ἀρετὴν Θεόδωρος καὶ γνωρίσας ὅτι ἦλθεν ὁ καιρὸς νὰ ὑπάγῃ πρὸς τὸν ποθούμενον, ἐκάλεσε τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἔλαβε παρ’ ὅλων συγχώρησιν. Ὁ δὲ Ὠρσίσιος καὶ ἅπαντες οἱ Προεστῶτες παρετήρουν αὐτὸν καθήμενοι πέριξ καὶ ἐλυποῦντο πολὺ νὰ στερηθῶσι τοιούτου ἀνδρός. Ὅθεν ἀνέπεμψαν κοινὴν παράκλησιν πρὸς τὸν Θεόν, νὰ ἀφήσῃ τὸν Θεόδωρον ἱκανὸν ἀκόμη καιρόν, πρὸς ὠφέλειάν των. Ἐξόχως δὲ ὁ Προηγούμενος Ὠρσίσιος ἔκλαιε πικρῶς, ταῦτα βοῶν· «Κύριε, διατί νὰ παραλάβῃς ἐκεῖνον ὅστις ἐκυβέρνα καὶ ἐφώτιζεν ἡμᾶς; Λάβε ἐμὲ καὶ ἄφες αὐτόν, ἵνα διορθώνῃ τοὺς ἀδελφούς, διότι ἔχει τὴν δύναμιν ταύτην». Οὕτως ἐδέοντο οἱ ἀδελφοὶ μετὰ δακρύων ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).