Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Ὅστις λοιπὸν θέλει νὰ καθαρθῇ καὶ νὰ λυτρωθῇ ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ἤτοι τὴν ὀργήν, τὴν πλεονεξίαν, τὴν πορνείαν καὶ τὰ ἄλλα πάθη, ἐὰν δὲν ὀνειδισθῇ ἢ δὲν καταφρονηθῇ ὑπό τινος καὶ νὰ ὑπομείνῃ τὴν ὕβριν εὐχαρίστως δὲν ἐλευθεροῦται τελείως ἀπὸ τῶν παθῶν».

Ὁ δὲ ἀδελφὸς ἠρώτησε πάλιν λέγων· «Καὶ ἐάν τις μὲ ὀνειδίσῃ δὶς καὶ τρὶς καὶ πολλάκις καὶ ὑπομείνω καὶ ὁ ὑβριστὴς δὲν παύσῃ, τί πρέτει νὰ πράξω;». Ὁ δὲ Θεόδωρος ἀπεκρίθη· «Αἱ ἐντολαὶ τοῦ Θεοῦ εἶναι ὑπὲρ τὸ χρυσίον καὶ παντὸς λίθου τιμίου τιμιώτεραι καὶ γλυκύτεραι μέλιτος. Ἀλλ’ ἡμεῖς, οἱ ἄφρονες, δὲν ἀναγνωρίζομεν τοῦτο, ὡς σαρκικοὶ καὶ χαμαίζηλοι. Διότι, ἐὰν σοὶ ἔδιδέ τις ἄρτον καθαρὸν καθ’ ἡμέραν, δὲν θὰ τοῦ ἔλεγες ἀρκεῖ, μὴ μοῦ δώσῃς πλέον, ἀλλὰ θὰ τὸν ἠγάπας μᾶλλον εὐχαριστῶν αὐτόν; Οὕτω καὶ ὅσοι θέλουν νὰ εὐαρεστήσουν τῷ Θεῷ καὶ νὰ ἀξιωθοῦν τῆς Βασιλείας Αὐτοῦ, εὐχαριστοῦν ἐκείνουτ οἵτινες θλίβουσιν αὐτούς, λαμβάνοντες ὡς εὐεργεσίαν καὶ δωρεὰν τὴν ἀτιμίαν καὶ τὴν κάκωσιν καὶ εὔχονται, κατὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ Σωτῆρος, ὑπὲρ ἐκείνων οἵτινες προξενοῦν τὴν θλῖψιν». Διὰ τοιούτων ψυχωφελῶν λόγων ἐνουθέτει καθ’ ἑκάστην τοὺς ἀδελφοὺς ὁ σοφὸς καὶ θεῖος Θεόδωρος καὶ καθίστα αὐτοὺς προθύμους πρὸς τοὺς πνευματικοὺς ἀγῶνας, φυλάσσων αὐτὸς πρῶτος καὶ ἐφαρμόζων ὅσα ἐδίδασκεν, ἵνα ἔχουν αὑτὸν ὡς ἀρχέτυπον πρὸς μίμησιν, καθὼς πρέπει νὰ πράττουν οἱ Προεστῶτες καὶ Καθηγούμενοι.

Τούτου λοιπὸν τὴν φήμην καὶ τὰς ἀρετὰς ἀκούσας ὁ Ἁγιώτατος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Ἀθανάσιος, παρέλαβε καὶ ἄλλους Ἀρχιερεῖς εἰς τὴν συνοδείαν αὐτοῦ καὶ ἀπελθὼν ἐπεσκέφθη ὅλα τὰ Μοναστήρια, παρατηρῶν ἐπιμελῶς τὰς Ἐκκλησίας, τὰς τραπέζα, τὰ κελλία καὶ τὰ λοιπὰ κτίρια, πρὸ πάντων δὲ τὴν γνησίαν διάθεσιν καὶ τὴν εὐπείθειαν, τὴν ὁποίαν εἶχον οἱ ἀδελφοὶ πρὸς τὸν θεῖον Θεόδωρον. Ὅθεν ἐχάρη πολὺ καὶ ἐδόξασε τὸν Κύριον. Ἰδὼν δέ, ὅτι καὶ οὗτος εἶχε τόσην προθυμίαν καὶ σπουδὴν πρὸς τὰ θεῖα, ἐπῄνεσεν αὐτὸν πολύ, ταῦτα εἰπὼν πρὸς τοὺς ἄλλους Ἀρχιερεῖς· «Βλέπετε τὸν Πατέρα τοσούτων ἀδελφῶν, τίνι τρόπῳ ἀγωνίζεται διὰ νὰ σώσῃ τὰς ψυχάς των; Δὲν εἴμεθα καὶ ἡμεῖς Πατέρες; Ὅμως δὲν ἔχομεν τόσην προθυμίαν καὶ θερμότητα πρὸς τὸ καλόν. Μακάριοι ὄντως οὗτοι οἱ οὐρανόφρονες, οἵτινες αἵρουν τὸν Σταυρὸν τοῦ Κυρίου, νομίζοντες τὴν ἀτιμίαν δόξαν καὶ τὸν πόνον ἀνάπαυσιν, ἕως ὅτου στεφανωθοῦν εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν καὶ ἀπολαύσουν παρὰ Θεοῦ πλουσίαν ἀνταμοιβήν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).