Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΚΥΡΙΛΛΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας.

Καὶ πάλιν ὁ αὐτὸς Ἰσίδωρος ἔγραψεν ἄλλην ἐπιστολὴν εἰς τὸν αὐτὸν θεῖον Κύριλλον καὶ τοῦ λέγει ταῦτα· «Μὲ φοβίζουν τὰ παραδείγματα ἅτινα ἀναφέρονται εἰς τὴν θείαν Γραφήν, καὶ μὲ βιάζουν νὰ σοὶ γράψω ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα κρίνω ἀπαραίτητα. Ἐὰν ἐγὼ εἶμαι πατήρ σου, ὡς μὲ ὀνομάζεις, φοβοῦμαι τὴν καταδίκην, τὴν ὁποίαν ἔλαβεν ὁ Ἠλὶ ὁ ἱερεὺς εἰς τὸν παλαιὸν νόμον, διότι δὲν ἐπετίμησε καθὼς ἔπρεπε τοὺς υἱούς του, ὅταν ἥμαρτον. Ἐὰν δὲ πάλιν ἐγὼ εἶμαι υἱός σου, καθὼς μόνος μου τὸ ἠξεύρω, φοβοῦμαι μή με καταλάβῃ ἡ παίδευσις ἐκείνη, τὴν ὁποίαν ἔλαβεν ὁ Ἰωνάθαν ὁ υἱὸς τοῦ Σαούλ, ὅστις ἂν καὶ ἠδύνατο νὰ ἐμποδίσῃ, τὸν πατέρα του, ὁ ὁποῖος ἐζήτει μαγείας, ὅμως δὲν τὸν ἠμπόδισεν ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν· διὰ τοῦτο πρῶτος ἐκεῖνος ἐφονεύθη εἰς τὸν πόλεμον. Λοιπὸν διὰ νὰ μὴ καταδικασθῶ ἐγώ, σοῦ λέγω ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα θὰ συντελέσουν εἰς ὠφέλειάν σου· καὶ διὰ νὰ μὴ καταδικασθῇς καὶ σύ, ἀπὸ τὸν ἀπροσωπόληπτον καὶ δίκαιον κριτήν, ἄκουσόν μου. Ἀπόρριψον τὸν θυμὸν τὸν ὁποῖον ἔχεις κατὰ τοῦ ἀποθανόντος, καὶ μὴ συγχίζῃς τὴν Ἐκκλησίαν τῶν ζώντων καὶ προξενῇς εἰς αὐτὴν ταραχάς».

Καὶ πάλιν εἰς ἄλλο μέρος τῆς ἐπιστολῆς του λέγει: «Μὲ ἐρωτᾷς διατὶ καὶ πῶς ἐξωρίσθη ὁ Ἰωάννης; πλὴν ἐγὼ καταλεπτῶς δὲν θέλω σοῦ ἀποκριθῆ, διὰ νὰ μὴ φαίνωμαι ὅτι ὀνειδίζω καὶ κατακρίνω τοὺς ἄλλους· τοῦτο μόνον σοὶ λέγω, ὅτι παράνομοι πολλοί, ἀδίκως κατ’ ἐκείνου ἐτελείωσαν τὴν κακίαν των, καὶ μὲ ὀλιγολογίαν σοῦ φανερώνω τὴν κατάστασιν τῆς Αἰγύπτου, εἰς τὴν ὁποίαν γειτονεύεις. Ἡ Αἴγυπτος τὸν Μωϋσῆν ἠρνήθη, καὶ εἰς τὸν Φαραὼ ἐδούλευσε· τοὺς ταπεινοὺς ἐπλήγωσε μὲ μάστιγας, τοὺς κοπιῶντας Ἰσραηλίτας ἐβασάνισε. Πόλεις τῆς ἔκτιζαν, καὶ αὐτὴ τὸν μισθὸν τῶν ἐργατῶν δὲν ἐπλήρωσεν. Εἰς ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα ἔργα ἡ Αἴγυπτος σχολάζουσα, ἐφύτρωσε τὸν Θεόφιλον, ὅστις ἐτίμα τὸν χρυσὸν ὡς θεόν· αὐτὸς μὲ τοὺς ὁμόφρονάς του ἐμίσησε καὶ ἐλύπησε τὸν ἠγαπημένον ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ καὶ θεοκήρυκα Ἰωάννην. Ἀλλ’ ὁ οἶκος τοῦ Δαβὶδ αὐξάνει μᾶλλον καὶ στερεώνεται, ὁ δὲ οἶκος τοῦ Σαοὺλ ἐλαττώνεται καὶ ὀλιγοστεύει, καθὼς βλέπεις.

Ταῦτα τὰ γράμματα τοῦ Ἁγίου Ἰσιδώρου ἀναγνώσας ὁ θεῖος Κύριλλος, ἤρχισε νὰ γνωρίζῃ τὸ σφάλμα του καὶ νὰ διορθώνεται. Πλὴν τότε τὸ ἐγνώρισε καθαρὰ καὶ τότε ἐντελῶς διωρθώθη, ἀφ’ οὗ εἶδε τὴν ἀκόλουθον ὀπτασίαν. Ἐφάνη εἰς τὸν ὕπνον τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου μίαν φοράν, ὅτι εὑρίσκετο εἰς ἕνα τόπον ὡραιότατον καὶ γεμᾶτον ἀπὸ χαρὰν ἀνεκλάλητον, εἰς τὸν ὁποῖον ἔβλεπε τὸν Ἀβραάμ, τὸν Ἰσαάκ, τὸν Ἰακώβ, καὶ ἄλλους θαυμαστοὺς καὶ ἐνδόξους ἄνδρας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ μέγας Λογοθέτης Ἐπιφάνιος διηγεῖται ὅτι ἐπειδὴ ὁ Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος ἐξέβαλε τῆς Ἐκκλησίας τὸν βασιλέα Βασίλειον τὸν Βʹ διὰ τὰς βουλγαροκτονίας, ἐρραπίσθη παρὰ τοῦ βασιλέως. Ὅθεν ὁ Σέργιος τραχέως ὕβρισε καὶ ἐκακολόγησε τὸν βασιλέα· τυχὼν δὲ τότε ἐν Κωνσταντινουπόλει ὁ Ἀλεξανδρείας, ὀνόματι Θεόφιλος, προσεκλήθη ἵνα γένηται τῶν δύο κριτής. Ὁ δὲ ποιήσας δύο κηρίνους ἀνδριάντας, καὶ τούτους ἀντικρὺ ἀλλήλων θεὶς καὶ μηδὲν εἰπών, τοῦ μὲν ἑνὸς ἔκοψε τὴν γλῶσσαν, τοῦ δὲ ἄλλου τὴν δεξιάν· ὅθεν ὁ Ἀλεξανδρείας ἀπὸ τότε ὠνομάσθη κριτὴς τῆς Οἰκουμένης, ὡς δύο οἰκουμενικὰ πρόσωπα συμβιβάσας. (Παρὰ Δοσιθέῳ βιβλ. ζʹ, κεφ. ιθʹ, παρ. θʹ τῆς Δωδεκαβίβλου). Πλὴν σὺ ἔχε πιστότερον τὸ τοῦ Ζωναρᾶ.

[2] Αἱ Μίτραι αὗται τοῦ Ἀλεξανδρείας δὲν εἶναι δύο ὁλόκληροι, ἀλλὰ μία ἐσχηματισμένη ὅμως μὲ δύο κορυφάς. Ὁμοίως καὶ τὰ αὐτοῦ ἐπιτραχήλια δὲν εἶναι δύο ὁλόκληρα, ἀλλ’ ἕν, ἀπὸ τὴν μέσην ὅμως καὶ κάτω χωρισμένον καὶ φαινόμενον ὡς δύο.

[3] Τὰ λόγια ταῦτα, ὁμοίως καὶ τὰ κατωτέρω, εἶναι τοῦ Ἀνωνύμου συγγραφέως τοῦ βίου τοῦ Χρυσοστόμου, ὅστις συντομωτέραν ἀναφέρει τὴν ὀπτασίαν ταύτην.