Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Νεομάρτυρος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ τοῦ ἐξ Ἀγαρηνῶν, μαρτυρήσαντος ἐν τῇ βασιλευούσῃ τῶν πόλεων ἐν ἔτει ͵αωιθ’ (1819).

Κατ’ ἐκείνην δὲ τὴν νύκτα εἶδε καθ’ ὕπνον ὁ γέρων, ὅτι ὁ Κωνσταντῖνος ἔφερεν ἓν λαμπρὸν κάλυμμα ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ. Ἐξοικονομήσαντες δὲ τὰ τῆς ὁδοῦ, εὗρον πλοιάριον ἀποπλέον διὰ τὰς Κυδωνίας καὶ ἔδωσαν εἰς αὐτὸν ὅ τε Πατριάρχης κὺρ Γρηγόριος καὶ οἱ λοιποὶ προεστῶτες καὶ πνευματικοί, μυστικῷ τῷ τρόπῳ συστατικὰ γράμματα, ἵνα, ὅταν φθάσῃ ἐκεῖ, ἐπιδώσῃ ταῦτα εἰς τὸν διδάσκαλον Κυδωνιῶν Γρηγόριον καὶ ἐκεῖνος νὰ τὸν ἐφοδιάσῃ μὲ οἷον τρόπον δυνηθῇ καὶ νὰ τὸν συμβουλεύσῃ τὰ δέοντα. Ὅθεν πλεύσαντες ἔφθασαν μετ’ ὀλίγας ἡμέρας εἰς τὰς Κυδωνίας, ὅπου ὁ Ἅγιος Μάρτυς ἐγνωρίσθη μὲ τὸν διδάσκαλον καὶ τοὺς λοιπούς.

Ἐπειδὴ δὲ κατ’ ἐκείνας τὰς ἡμέρας δὲν ἔφευγε πλοιάριον διὰ τὰ ἀνατολικὰ μέρη, ἔκρινεν εὔλογον, ἵνα ἐργασθῇ εἰς ἐργαστήριον καὶ νὰ μεταπωλῇ σταφίδας καὶ τὰ λοιπὰ τῶν παντοπωλῶν. Ἐκεῖθεν δὲ διελθὼν εἷς ἄνθρωπος τοῦ ἀγᾶ, ἀνεγνώρισεν αὐτὸν ὅτι ἦτο Ἀγαρηνός, διότι τὸν ἤξευρεν ἀπὸ τὴν Σμύρνην καὶ λέγει εἰς γείτονά του Χριστιανόν: Τί ἄνθρωπος εἶναι οὗτος; Καὶ ἐκεῖνος εἶπεν; οὔτε ἐγὼ δὲν γνωρίζω· τώρα τελευταίως ἦλθεν, ἀλλὰ ἀγνοῶ πόθεν. Τὸ ἑσπέρας εἶπεν ὁ Χριστιανὸς ἐκεῖνος εἰς τὸν Κωνσταντῖνον: Ἤκουσα παρὰ τοῦ τάδε Τούρκου ὅτι γνωρίζει, ὅτι εἶσαι Ἀγαρηνός. Ἀληθεύει ἢ ἐπιβούλως ὁμιλεῖ; Ὁ δὲ Κωνσταντῖνος τοῦ ἀπεκρίθη: Μὴ γένοιτο! χριστιανὸς εἶμαι. Τὴν δὲ νύκτα ἐκείνην οὐδόλως ἐκοιμήθη ἐκ τῶν πολλῶν ἐνοχλήσεων τοῦ λογισμοῦ του καὶ ἀπεφάσισε νὰ φύγῃ τὸ πρωΐ.

Κατελθὼν ὅθεν εἰς τὴν παραλίαν εὗρε λέμβον διὰ τῆς ὁποίας ἄνθρωποί τινες μετεκόμιζον ὕδωρ εἰς τὰ πλοιάρια καὶ λέγει εἰς αὐτούς; «Ποῦ ὑπάγετε;». Ἐκεῖνοι δὲ τοῦ εἶπον: «Διὰ τὴν Σμύρνην εἴμεθα». Τότε εἶπεν ὁ Μάρτυς. «Μὲ παίρνετε καὶ ἐμέ;». Καὶ ἐκεῖνοι τοῦ εἶπον. «Μάλιστα». Εὐθὺς ὅθεν ἐπήδησεν ἐντὸς τῆς λέμβου. Ὁ δὲ προειρημένος Τοῦρκος, ἰδὼν αὐτὸν ἐμβάντα εἰς τὴν λέμβον καὶ κράξας ἰσχυρῶς, προσέταξεν αὐτοὺς νὰ ἀποβιβάσωσιν αὐτὸν ἐπὶ τῆς ξηρᾶς. Ἐκεῖνοι δὲ πράγματι ἀπεβίβασαν αὐτόν. Καὶ λαβόντες αὐτὸν οἱ δήμιοι ἔφερον εἰς τὸν ἀγᾶν. Ὁ δὲ ἀγᾶς ἠρώτησε τὸν Μάρτυρα. «Πόθεν εἶσαι, ὦ νεανία; καὶ πῶς μᾶς ἦλθες ἐδῶ; Πῶς ὀνομάζεσαι; Ἀποκρίσου». Ὁ δὲ Κωνσταντῖνος ἀπεκρίθη. «Ἀπὸ μακρινὸν τόπον εἶμαι καὶ μετέβαινον εἰς τὴν Ἀνατολήν, ἀλλὰ ἐσταματήσαμεν ἐδῶ. Εἶμαι δὲ Χριστιανὸς καὶ ὀνομάζομαι Κωνσταντῖνος». «Ψεύματα λέγεις», εἶπεν ὁ ἀγᾶς. «Ἂν εὑρεθῇ ἐδῶ ἄνθρωπος νὰ σὲ γνωρίζῃ, ὅτι εἶσαι Τοῦρκος, τί ἔχεις τότε νὰ ἀποκριθῇς;»


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἄμφοδον· σταυροδρόμι.