Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Μὲ τοῦτον καὶ ἄλλους σωτηρίους λόγους ἀφοῦ ἐστήριξεν αὐτοὺς ἀρκετά, κατῆλθε μετὰ τοῦ Παγκρατίου εἰς τὴν θάλασσαν καὶ εὑρόντες πλοῖον ἀνεχώρησαν εἰς Ἀντιόχειαν. Εἰς ταύτην εὗρον ἕνα τῶν Ἀποστόλων ἀπεσταλμένον ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα, Μαρκιανὸν ὀνόματι, ὅστις ἐπέστρεψε πολλοὺς εἰς τὴν εὐσέβειαν. Τούτους βαπτίσας ὁ Πέτρος, ἐστερέωσε διὰ τῆς διδαχῆς καὶ πολλὰ θαυμάσια ἔκαμε, θεραπεύων πᾶσαν ἀσθένειαν καὶ διώκων ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους δαιμόνια. Ἔπειτα εἶπε πρὸς τοὺς Μαρκιανὸν καὶ Παγκράτιον· «Λάβετε, τέκνα μου, καὶ σεῖς τὸν κλῆρον τῆς Ἐπισκοπῆς καὶ ὑπάγετε εἰς τὰ μέρη τῆς Δύσεως, ἵνα κηρύξετε τὸν Χριστόν, καθὼς γνωρίζετε». Χειροτονήσας δὲ αὐτοὺς Ἐπισκόπους τοὺς ἀπέλυσε. Κατελθόντες ὅθεν ἐκεῖνοι εἰς τὸν αἰγιαλόν, κατ’ οἰκονομίαν Θεοῦ εὗρον δύο πλοῖα ἀπὸ τὴν Σικελίαν, ἅτινα ἦσαν ἕτοιμα νὰ ἀναχωρήσωσι καὶ ἀνήγγειλαν τοῦτο εἰς τὸν Ἀπόστολον. Ὅστις κατελθὼν εἰς τὰ πλοῖα συνωμίλησε μετὰ τῶν ναυτῶν, οἵτινες ἰδόντες τοὺς Ἀποστόλους ἐνδεδυμένους τὴν ἄνωθεν δόξαν, ηὐλαβήθησαν αὐτούς. Ἀφοῦ δὲ ἤκουσαν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἐπεφοίτησεν εἰς αὐτοὺς ἡ χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ πιστεύσαντες ἐβαπτίσθησαν ἅπαντες.

Ἀποχαιρετήσαντες λοιπὸν τὸν Πέτρον ἐν ἁγίῳ φιλήματι, ὁ μὲν Μαρκιανὸς εἰσῆλθεν εἰς τὸ πλοῖον τοῦ Ρωμύλου, εἰς δὲ τὸ τοῦ Λυκαονίδου ὁ Παγκράτιος. Μεθ’ ἡμέρας τινὰς ἔφθασεν ὁ Παγκράτιος εἰς ἕνα τόπον τῆς Σικελίας καλούμενον Φάλκωνα, ὅπου ἦτο κῆπος παλαιὸς μιᾶς γυναικός, Φαλκωνίλας ὀνόματι, ἥτις ἐγέννησεν υἱὸν καὶ τὸν ὠνόμασε Φάλκωνα. Οὗτος ἦτο πολὺ ὡραῖος. Διερχόμενος δὲ τὸν κῆπον, ἀπέθανεν αἰφνιδίως καὶ ἐνεταφίασαν αὐτὸν ἐκεῖ, κτίσαντες ἐπ’ ὀνόματι αὐτοῦ ναὸν μέγαν καὶ ὡραιότατον. Ἐπὶ δὲ τοῦ τάφου τοῦ Φάλκωνος ἔστησαν εἴδωλον μέγα πελεκητόν, λίθινον, ὅπερ ὠνόμασαν θεὸν Φάλκωνα καὶ πρὸς τὸ ὁποῖον ἐθυσίασαν τρεῖς νέους καὶ ἑβδομήκοντα τρεῖς μόσχους ἐκλεκτούς, ἔκτοτε δὲ κατ’ ἔτος ἐτέλουν οἱ πεπλανημένοι ταύτην τὴν μιαρὰν θυσίαν, οἱ μιαροὶ εἰς τοὺς μιαροὺς δαίμονας. Ὡς δὲ ἐξῆλθεν ἀπὸ τὸ πλοῖον ὁ ἱερὸς Παγκράτιος καὶ ἐστάθη, κρατῶν ὡς ράβδον ἕνα Σταυρόν, ἐφώναξαν οἱ δαίμονες, οἵτινες κατῴκουν ἐντὸς τοῦ εἰδώλου καί, σείοντες τοῦτο ἰσχυρῶς, ἔλεγον ταῦτα κλαίοντες· «Ὦ θεὲ Φάλκων, πῦρ ἔφθασε διὰ νὰ σὲ ἀποσυνθέσῃ. Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ γεννηθεὶς ἀπὸ τὴν Παρθένον Μαρίαν, ἔστειλεν ἐδῶ ρομφαίαν, ὡς ἀστραπήν, ἥτις τὸν μὲν τόπον ὅλον τοῦτον ἐφώτισεν, ἡμᾶς δὲ ἐφόβησεν. Ὦ Λυκαονίδη, πῶς τὸν ἔφερες ἐδῶ καὶ δὲν κατεκάη τὸ πλοῖον σου;».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).