Τῇ Ε’ (5ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ ἐν Ἄθῳ, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ἀποκτανθέντων ἓξ μαθητῶν αὐτοῦ.

Τότε ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος, προβλέπων ὅτι ἦλθεν ὁ καιρὸς νὰ ὑπάγῃ πρὸς τὸν ποθούμενον, ἐκατήχησε τοὺς ἀδελφούς, εἰπὼν ταῦτα· «Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα μου, ἂς προσέχῃ ὁ καθεὶς ἐξ ὑμῶν νὰ κρατῇ τὴν γλῶσσάν του· διότι κάλλιον νὰ πέσῃ τις ἀπὸ τόπον ὑψηλὸν ἢ νὰ καταβιβασθῇ ἀπὸ τὴν γλῶσσαν. Ἂς ὑπομένωμεν τὸν πειρασμὸν πάντοτε, διότι μὲ τὰς θλίψεις καὶ τοὺς πειρασμοὺς μεταβαίνομεν πρὸς τὴν οὐράνιον βασιλείαν. Λοιπὸν μὴ λυπηθῆτε διὰ τὴν συμφοράν, ἥτις μέλλει νὰ μοῦ ἔλθῃ, οὔτε νὰ σκανδαλισθῆτε, ἀλλὰ νὰ νομίσητε τὸ γενόμενον οἰκονομίαν πρὸς τὸ συμφέρον σας. Διότι κατ’ ἄλλον τρόπον κρίνουν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ἄλλως οἰκονομεῖ ὁ πάνσοφος Θεός».

Ταῦτα ἀκούσαντες οἱ Μοναχοὶ ἠπόρουν καὶ εἶχον φροντίδα πολλήν, ὡς μὴ γνωρίζοντες τί μέλλει νὰ συμβῇ. Ὁ δὲ Ὅσιος ἐνεδύθη τὸ ράσον αὐτοῦ, τὸν μανδύαν καὶ τὸ ἱερώτατον κουκούλιον τοῦ μακαριωτάτου πατρὸς αὐτοῦ Μιχαὴλ τοῦ Μαλεΐνου, τὰ ὁποῖα εἶχε συνήθειαν νὰ ἐνδύεται κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν Δεσποτικῶν καὶ μεγάλων ἑορτῶν, ὅταν ἐκοινώνει τῶν Ἁγίων τοῦ Χριστοῦ Μυστηρίων. Οἱ δὲ ἀδελφοί, βλέποντες τὸ πρόσωπόν του φαιδρόν τε καὶ χαριέστατον, ἐξενίζοντο εἰς τὸ ἀσύνηθες αὐτὸ θέαμα. Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὸ κελλίον του παρέμεινεν ὥραν πολλήν. Ἔπειτα ἐκάλεσεν ἓξ ἀδελφοὺς καὶ ἀνῆλθον ὁμοῦ εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Ναοῦ διὰ νὰ βοηθήσουν τοὺς τεχνίτας, οἵτινες ἔκτιζον. Καὶ τότε ἐθραύσθη ὁ τροῦλλος καὶ ἐκρημνίσθησαν. Ἀλλ’ οἱ μὲν πέντε τὴν ἰδίαν στιγμὴν ἐτελεύτησαν, ὁ δὲ Ὅσιος καὶ ὁ κτίστης Δανιὴλ ἔμειναν ἀκόμη ζωντανοί, ἀλλ’ ἦσαν κατακεχωσμένοι ὑπὸ τὰς πέτρας, ἤκουον δὲ οἱ ἔξωθεν τὸν Ὅσιον ἕως τρεῖς ὥρας λέγοντα· «Δόξα σοι ὁ Θεός. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, βοήθει μοι».

Σκάψαντες λοιπὸν οἱ ἀδελφοὶ, μὲ, πολλὰ δάκρυα εὗρον τὸν Ἅγιον ἐν Κυρίῳ τελειωθέντα, ἦτο δὲ μὲ τὴν κεφαλὴν εἰς τὸ Ἅγιον σύνθρονον, ἔχων σταυροειδῶς τὰς χεῖράς του, οἱ δὲ πόδες ἦσαν ὄρθιοι, καὶ τὸ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον δὲν εἶχε πληγήν, εἰμὴ μόνον ὁ δεξιός του ποὺς ἦτο ὀλίγον ἐσχισμένος ἀπὸ τὸ ξύλον. Ἐτοποθέτησαν τότε τὸν Ὅσιον εἰς τὴν κλίνην καὶ ἔκλαιον ὅλοι ἀπαρηγόρητα, τὸν κυβερνήτην ζημιούμενοι καὶ τὸν ἰατρὸν ὑστερούμενοι καὶ ἑαυτοὺς ταλανίζοντες ὠλοφύροντο. Ἀφῆκαν δὲ τὸν Ὅσιον τρεῖς ἡμέρας ἄταφον, διὰ νὰ συναχθοῦν ἅπαντες οἱ τοῦ Ὄρους ἀδελφοὶ διὰ νὰ τελέσουν τὴν ἐπιτάφιον ὑμνῳδίαν, ὡς ἔπρεπε.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τὶ σημαίνει Λαύρα, ἰδὲ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τῶν Ὁσίων Ἀββάδων, τῶν ἐν τῇ Μονῆ τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀναιρεθέντων, κατὰ τὴν 20ὴν Μαρτίου, «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμος Γʹ ἔκδοσις αʹ σελ. 312, ἔκδοσις βʹ σελ. 315.

[2] Ἤτοι τὸ 961 μ.Χ.

[3] Περὶ τοῦ Νικηφόρου Βʹ τοῦ Φωκᾶ πρόκειται ἐνταῦθα, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη 964-969. Οὗτος ὁ Νικηφόρος ἐφονεύθη, κατόπιν συνωμοσίας παρασκευασθείσης ὑπὸ τοῦ στρατηγοῦ Ἰωάννου Τσιμισκῆ (969-976), εἰς τὴν ὁποίαν συνέπραξε καὶ ἡ ἄπιστος σύζυγος τούτου Θεοφανώ, ἐν τῷ δωματίῳ του καθ’ ἣν ὥραν προσηύχετο.

[4] Ἴσως πρόκειται περὶ τῆς Ἱερισοῦ.