Τῇ Ε’ (5ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ ἐν Ἄθῳ, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ἀποκτανθέντων ἓξ μαθητῶν αὐτοῦ.

Τότε οἱ μὲν εἶπον ψεύματα, ἄλλας αἰτίας προφασιζόμενοι. Ὁ δὲ πρῶτος τοῦ Ὄρους, Ἰωάννης καλούμενος, ἦτο ἁπλοῦς καὶ ἀπονήρευτος, ἀλλ’ οἱ ἄλλοι ἐβίασαν αὐτὸν νὰ τοὺς ἀκολουθήσῃ. Οὗτος λοιπὸν ὡμολόγησε τὴν αἰτίαν, εἰπών· «Κατὰ σοῦ, πάτερ, πρὸς τὸν βασιλέα μεταβαίνομεν». Ὁ Ὅσιος ὅμως δὲν ἐκάκισεν, ἀλλ’ εἶπεν· «Ὅπου θέλετε ὑπάγετε».

Ὁ μὲν λοιπὸν Ἰωάννης, εὐλαβηθεὶς τὸν Ὅσιον, ἐπέστρεψε, καὶ παρακινῶν τους ἄλλους ἔλεγε· «ἠξεύρετε ὅτι δὲν βλάπτετε τὸν Ἀθανάσιον, ἀλλὰ μόνον σκάπτετε λάκκον διὰ τοὺς ἑαυτούς σας». Ἀλλ᾽ ἐκεῖνοι δὲν ὑπήκουσαν. Ὅθεν ἡ θεία δίκη δικαίως τοὺς ἀδίκους ἐπαίδευσε καὶ ἐλήστευσαν αὐτοὺς εἰς τὸν δρόμον οἱ κλέπται καὶ δὲν τοὺς ἀφῆκαν οὔτε ὑποκάμισον. Λοιπὸν ἐπέστρεψαν κατῃσχυμμένοι καὶ ἄπρακτοι, γινώσκοντες δὲ τὴν ἀνεξικακίαν καὶ ἀγαθότητα τοῦ Ἀθανασίου μετέβησαν εἰς αὐτὸν καὶ τοὺς ἔδωκεν ἐνδύματα. Ἄλλοτε πάλιν ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος μετέβαινε διὰ λέμβου εἴς τινα ὑπηρεσίαν καὶ δὲν εἶχον ὕδωρ. Εἷς δὲ ἐκ τῶν ἀδελφῶν ἐδίψασε πολύ, καὶ ὠλιγοψύχησεν. Ὁ δὲ πατὴρ ἐλυπήθη αὐτόν, ὡς φιλότεκνος, καὶ γεμίσας τὸ σταμνίον ἐξ ὕδατος τῆς θαλάσσης, ηὐλόγησεν αὐτό, εἰπών. «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, πίετε ὅλοι καὶ χορτασθῆτε». Οἱ δὲ πιόντες, ἐθαύμασαν τὴν τοῦ ὕδατος ἐκείνου γλυκύτητα.

Ἀδελφός τις τῆς Λαύρας, ὀνόματι Γεράσιμος, εἶχε δύο ἀσθενείας, ἤτοι σπάσιμον καὶ ρευματισμούς, ἐκείτετο δὲ εἰς τὴν κλίνην ἀκίνητος. Ὁ δὲ Ὅσιος προσηυχήθη καὶ χαράξας τὸν σωτήριον Σταυρὸν ἐπ’ αὐτοῦ, ἀπέδωσε διὰ τῆς θείας χάριτος τὴν ἴασιν εἰς τὸν πάσχοντα. Οὗτος δὲ ὁ Γεράσιμος μετὰ τὴν τοῦ Ὁσίου ὁσίαν τελείωσιν, ὡμολόγησε ταῦτα. Κάποτε ἐπῆρα ἀπὸ τὸν πατέρα μας συγχώρησιν καὶ μετέβην εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, ὅπου, ἀφοῦ προσεκύνησα, ἐπέστρεψα ἀβλαβὴς μὲ τὴν εὐχήν του. Καὶ μίαν ἡμέραν, ἐνῷ εὑρίσκετο εἰς τὸν ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, μετέβην ἵνα τοῦ ὁμιλήσω, παρατηρήσας δὲ ἐκ μιᾶς σχισμῆς τῆς θύρας, εἶδον τὸ πρόσωπόν του ὡς φλόγα πυρός. Ἀναχωρήσας δέ, μετ’ ὀλίγον ἐπέστρεψα καὶ βλέπω τὸ πρόσωπον του ἀστράπτον καὶ μίαν ὁμοίωσιν ἀγγελικὴν πύρινον, ἥτις περιέβαλλεν αὐτόν. Ὅθεν ἐφοβήθην καὶ ἐφώναξα. Ὁ δὲ πατὴρ εἶπε πρός με· «Μὴ φοβοῦ, τέκνον. Πλὴν ἐντολὴν σοῦ δίδω ἀπὸ Θεοῦ Παντοκράτορος, νὰ μὴ ὁμολογήσῃς εἰς οὐδένα ὅ,τι εἶδες ζῶντος μου· καὶ οὕτως ἐφύλαξα τὸ πρόσταγμα καὶ δὲν σᾶς εἶπον τίποτε ἕως σήμερον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Τὶ σημαίνει Λαύρα, ἰδὲ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τῶν Ὁσίων Ἀββάδων, τῶν ἐν τῇ Μονῆ τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀναιρεθέντων, κατὰ τὴν 20ὴν Μαρτίου, «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμος Γʹ ἔκδοσις αʹ σελ. 312, ἔκδοσις βʹ σελ. 315.

[2] Ἤτοι τὸ 961 μ.Χ.

[3] Περὶ τοῦ Νικηφόρου Βʹ τοῦ Φωκᾶ πρόκειται ἐνταῦθα, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη 964-969. Οὗτος ὁ Νικηφόρος ἐφονεύθη, κατόπιν συνωμοσίας παρασκευασθείσης ὑπὸ τοῦ στρατηγοῦ Ἰωάννου Τσιμισκῆ (969-976), εἰς τὴν ὁποίαν συνέπραξε καὶ ἡ ἄπιστος σύζυγος τούτου Θεοφανώ, ἐν τῷ δωματίῳ του καθ’ ἣν ὥραν προσηύχετο.

[4] Ἴσως πρόκειται περὶ τῆς Ἱερισοῦ.