Ὁ κατὰ πλάτος Βίος καὶ πολιτεία τῆς Ὁσίας μητρὸς ἡμῶν ΜΑΚΡΙΝΗΣ ἀδελφῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, συγγραφεὶς ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης τοῦ αὐταδέλφου αὐτῆς καὶ ἀποσταλεὶς πρὸς Ὀλύμπιον Μοναχόν· ἤδη δὲ μεταφρασθεὶς εἰς τὸ ἁπλοῦν παρὰ Νικοδήμου Ἁγιορείτου.

ἔκαμνε δὲ τοῦτο, διότι ἐνόμιζεν, ὅτι ἦτο πρέπον εἰς τὸ ἐπάγγελμα τῆς παρθενίας νὰ καταγίνεται εἰς τοιαύτας ἱερὰς ἐργασίας, ἀπὸ τὸν καιρὸν δὲ ὅπου τῆς ἐπερίσσευεν ἡτοίμαζε μὲ τοὺς ἰδικούς της κόπους τὸν ἄρτον εἰς τὴν μητέρα της. Ὄχι δὲ μόνον τοῦτο ἀλλὰ καὶ κάθε φροντίδα τῆς οἰκίας ἐκυβερνοῦσε μαζὶ μὲ τὴν μητέρα της· ἐπειδὴ ἡ μήτηρ μας εἶχεν ἐννέα τέκνα, χωρὶς τὴν Μακρῖναν, τέσσαρας υἱοὺς καὶ πέντε θυγατέρας, καὶ ἦτο ὑποκειμένη εἰς τρεῖς διαφόρους ἐξουσιαστάς, διότι εἶχεν ὑποστατικὰ εἰς τὴν ἐπικράτειαν τριῶν ἐθνῶν. Ὅθεν ἐπειδὴ ἡ μήτηρ μας ἦτο μοιρασμένη εἰς πολλὰ διὰ τὰς φροντίδας τῆς οἰκίας (διότι εἶχεν ἀποθάνει πρωτύτερα ὁ πατήρ μας), εἰς ὅλας αὐτὰς τὰς φροντίδας ἦτο συγκοινωνὸς ἡ Μακρῖνα μὲ τὴν μητέρα μας, καὶ τὴν ἐλάφρωνεν ἀπὸ τὰς βαρείας ἐργασίας, εἰς τὸν ἴδιον δὲ καιρὸν ἐφύλαττε καὶ τὴν ζωήν της καθαρὰν καὶ ἄμεπτον μὲ τὴν παιδαγωγίαν τῆς μητρός. Πρὸς τούτοις, διὰ μέσου ταύτης τῆς πολιτείας της, ἐγένετο παράδειγμα εἰς τὴν μητέρα της, διὰ νὰ μιμηθῇ καὶ αὐτὴ τὴν ἰδίαν ἄσκησιν καὶ ὀλίγον κατ’ ὀλίγον τὴν προσείλκυσεν εἰς τὴν ἄϋλον καὶ τελείαν ζωὴν τῶν Μοναχῶν.

Ὅταν δὲ ἡ μήτηρ μας ᾠκονόμησε τὰς ἀδελφὰς καλῶς καὶ εὐτάκτως, τότε ἐγύρισεν ἀπὸ τὰ σχολεῖα καὶ ὁ ἀδελφός μας ὁ Μέγας Βασίλειος, πεπαιδευμένος χρόνους πολλοὺς εἰς τὰ μαθήματα τῆς ἔξω σοφίας. Ἡ δὲ θαυμαστὴ Μακρῖνα ἐπῆρε μαζί της τοῦτον, καὶ εἰς ὀλίγον καιρὸν τὸν ἔφερεν εἰς τὸν σκοπὸν τῆς ἀληθινῆς φιλοσοφίας καὶ ἀσκήσεως, μὲ ὅλον δὲ ὅπου ἦτο ὑψωμένος ἀπὸ τὸ φρόνημα τῆς ἔξω φιλοσοφίας καὶ λαμπρὸς κατὰ τὴν μεγαλειότητα περισσότερον ἀπὸ τοὺς δυνάστας, ἂν καὶ ἐκαταφρονοῦσε τὰ ἀξιώματά των, μὲ ὅλον τοῦτο ἡ Ὁσία τὸν ἔκαμε νὰ χωρισθῇ ἀπὸ τὴν κοσμικὴν λαμπρότητα, νὰ καταφρονήσῃ τοὺς ἐπαίνους τῆς ἔξω σοφίας καὶ μαθήσεως, ὅπου ὅλοι τὸν ἐθαύμαζον, καὶ νὰ ἔλθῃ εἰς ταύτην τὴν ἐργατικὴν ζωὴν μὲ τὴν τελείαν ἀκτημοσύνην, διὰ μέσου δὲ τῆς ἀκτημοσύνης νὰ ἑτοιμάσῃ εἰς τὸν ἑαυτόν του ἀνεμπόδιστον τὸν δρόμον τῆς ἐναρέτου πολιτείας. Ἀλλὰ τὰ μὲν περὶ τῆς ζωῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καὶ τὰ ἄλλα του κατορθώματα, μὲ τὰ ὁποῖα ἔγινεν ὀνομαστὸς εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἂς παραλείψωμεν τώρα, διότι χρειάζονται πολὺν καιρὸν διὰ νὰ τὰ συγγράψῃ τις, καὶ ἂς ἔλθωμεν εἰς τὸ προκείμενον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐντεῦθεν φαίνεται, ὅτι δὲν ἦτο συνήθεια τότε νὰ κάμνουν ἀνακομιδὴν τῶν λειψάνων, ὡς νῦν αὕτη ἐπικρατεῖ· τοῦτο τὸ ἴδιον συνάγεται καὶ ἀπὸ τὸν ζʹ Κανόνα τοῦ αὐτοῦ τούτου Νύσσης.