Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΑΝΤΩΝΙΟΥ τοῦ Ρώσου ἀσκήσαντος τὸ πρῶτον ἐν τῷ ἁγιωνύμῳ ὄρει τοῦ Ἄθω, ὕστερον δὲ ἀπελθόντος εἰς Ρωσίαν καὶ ἀνεγείραντος ἐκ βάθρων τὴν περιβόητον καὶ περικαλλῆ Λαύραν εἰς τὸ Κίεβον, ὅπου καὶ ἀνεπαύθη.

Ὁ δὲ Ὅσιος Ἀντώνιος, καθὼς ἡτοίμασε τὴν οἰκοδομὴν τοῦ θείου Ναοῦ, οὕτως ἡτοίμασε καὶ τὴν ἐκ τῶν ἐπιγείων ἀναχώρησιν αὐτοῦ πρὸς τὰς αἰωνίους Μονάς· καὶ καθὼς ὁ χειροποίητος Ναὸς ἐκεῖνος ἐκτίζετο μὲ θαυμάσιον καλλονήν, οὕτω καὶ ὁ ἀχειροποίητος οἶκος τῆς αἰωνίου μακαριότητος ἡτοιμάσθη εἰς τοὺς οὐρανούς, ὡς καὶ αὐτὸς προητοίμασεν ἑαυτὸν πρὸς τὴν ἐκεῖ ἀποδημίαν καὶ κατασκήνωσιν τῆς ἄνω Ἱερουσαλήμ, τῆς ἁγίας πόλεως Σιών, ὡς περὶ αὐτῆς γράφει ὁ Θεολόγος Ἰωάννης εἰς τὴν Ἀποκάλυψιν αὐτοῦ, ὅτι Ναὸς τῆς πόλεως αὐτῆς εἶναι ὁ Κύριος. Κατὰ τὸν λόγον λοιπὸν τῆς Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, τὸν ὁποῖον εἶπεν εἰς τοὺς οἰκοδόμους ἐν τῷ πανσέπτῳ Ναῷ τῶν Βλαχερνῶν, ὅτι ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τὴν εὐχὴν τῆς ἐνάρξεως τῆς οἰκοδομῆς μόνον θέλει ποιήσει, εἶτα θέλει μεταβῆ ἐκ τῆς προσκαίρου ζωῆς εἰς τὴν αἰώνιον ἀνάπαυσιν, οὕτω καὶ ἐγένετο. Ὁ δὲ Ὅσιος Θεοδόσιος μετὰ τὸ δεύτερον ἔτος τῆς οἰκοδομῆς τοῦ θείου Ναοῦ ἐκοιμήθη καὶ αὐτὸς ἐν Κυρίῳ καὶ ἀπῆλθε χαίρων εἰς τοὺς οὐρανούς.

Ἐδοκιμάσθη δὲ ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος μὲ πολλοὺς πειρασμοὺς ὡς χρυσὸς ἐν καμίνῳ· ὅτι ὁ ἀντικείμενος Σατάν, βλέπων τὰ ἔνθεα αὐτοῦ κατορθώματα, ἐξήγειρε κατ’ αὐτοῦ αἰσθητοὺς καὶ νοητοὺς πειρασμοὺς καθὼς καὶ εἰς τὰς ἡμέρας τοῦ ἡγεμόνος Ἰζεσλάβ. Κατέτρεξε δὲ ὁ μιαρὸς Σατὰν τὸν Ὅσιον καὶ ἐδίωξε τοῦ σπηλαίου καὶ διὰ δευτέραν φορὰν καθὼς καὶ πρότερον. Συνέβη δὲ τοῦτο ὡς ἑξῆς· ὅτε οἱ βάρβαροι νικήσαντες τὸν στρατὸν τῶν Χριστιανῶν κατέτρεχον τὰς πόλεις καὶ κατεδυνάστευον τοὺς κατοίκους τοῦ Κιέβου, παρεκίνει ὁ λαὸς τὸν Ἰζεσλάβ, ἵνα κινήσῃ πόλεμον κατὰ τῶν ἐχθρῶν· αὐτὸς δὲ φοβούμενος μήπως ἤθελε νικηθῆ πάλιν, ὡς πρότερον, καθὼς προεγράψαμεν, δὲν ἤθελε νὰ κινηθῇ. Ὅθεν ὁ λαὸς ἐπανεστάτησε κατ’ αὐτοῦ καὶ ἐκβαλόντες τοὺς ἐγκεκλεισμένους εἰς τὰς φυλακὰς καὶ τὸν ἄρχοντα Ἰσλάβαν ἀνεβίβασεν αὐτὸν εἰς τὸν θρόνον· ὁ δὲ Ἰζεσλὰβ κατέφυγεν εἰς Λεχίαν. Γενόμενος λοιπὸν ἐξουσιαστὴς ὁ Ἰσλάβας, ἐθυμώθη κατὰ τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου ἐκ συνεργείας τοῦ πονηροῦ· διότι ἄρχων τις διέβαλε τὸν Ὅσιον ὡς ἐπίβουλον τοῦ Ἰσλάβα, καὶ ὑπερασπιστὴν ὄντα τοῦ φυγόντος Ἰζεσλὰβ καὶ ὅτι ὁ Ὅσιος τὰς τοιαύτας ταραχὰς ὑπεκίνησεν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν Ἁγίων τούτων, πότε ἕκαστος ἑορτάζεται, ἐν τῷ «Παναγίῳ», τῷ συνημμένῳ ἐν τῷ τέλει τοῦ ΙΔʹ τόμου τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Οὗτος εἶναι ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ρῶσος ὁ Ἔγκλειστος τοῦ ἐν Κιέβῳ σπηλαίου, ἑορταζόμενος κατὰ τὴν ιηʹ (18ην) Ἰουλίου. (Βλέπε ἀνὰ χεῖρας τόμον, σελ. 326).