Τῇ ΚΖ’ (27ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς ἡ ἀνακομιδὴ τοῦ λειψάνου τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ.

Δεξάμενος τὰς ἐπιστολὰς ὁ Ἀρκάδιος ἐλυπήθη ὑπερβολικὰ καὶ τινάξας τὴν ραθυμίαν, πρῶτον μὲν ἐτιμώρησε τοὺς κακοποιήσαντας τοὺς Ρωμαίους Ἀρχιερεῖς, ἐκ τῶν ὁποίων ἄλλους μὲν ἐμαστίγωσε, ἑτέρους δὲ ἐθανάτωσε, κρεμάσας αὐτοὺς εἰς τὰ ξύλα. Ὅλους δὲ τοὺς συγγενεῖς τῆς Εὐδοξίας, οἵτινες συνήργησαν εἰς τὴν τοῦ Ἁγίου καθαίρεσιν, καθήρεσε καὶ ἐδήμευσε τὴν περιουσίαν των. Οὐδὲ τῆς ἰδίας αὐτοῦ γυναικὸς ἐφείσθη τελείως, ἀλλ’ ἔδειρε καὶ ἐτιμώρησεν αὐτὴν τόσον, ὥστε ὑπὸ τῆς στενοχωρίας της ἠσθένησε. Κατόπιν ἔδεσε τὸν Μηνᾶν, τὸν Θεότεκνον καὶ τὸν Ἰσχυρίωνα τοὺς ἀνεψιοὺς Θεοφίλου, τὸν Γαβάλων Σεβηριανὸν καὶ τὸν Βεροίας Ἀκάκιον, οἵτινες εὑρέθησαν ἐκεῖ καὶ ἔστειλεν αὐτοὺς λίαν περιφρονημένους πρὸς τὸν Πάπαν Ἰννοκέντιον, γράφων καὶ ἐπιστολὴν εἰς αὐτὸν μὲ πολλὴν ταπείνωσιν πρὸς ἀπάντησιν, τοιαῦτα λέγουσαν· «Ἐγὼ δὲν ἐγνώριζον οὐδὲν ἐξ ὅσων ἐπράχθησαν κατὰ τῶν ἀπεσταλμένων ὑμῶν, ὅταν δὲ ἔμαθον ταῦτα, ἐθανάτωσα τοὺς αὐτοὺς ἀδικήσαντας οὔτε ἐπίσης εἰς καθαίρεσιν τοῦ Ἰωάννου ἤμην αἴτιος, ἀλλ’ Ἐπίσκοποί τινες ἄθλιοι, οἵτινες μοὶ ἔδειξαν ἐκκλησιαστικοὺς Κανόνας καὶ ἐδέχθησαν τὸ ἁμάρτημα, τοὺς ὁποίους πιστεύσας ἔδωκα τὴν ἄδικον ψῆφον. Στέλλω ὅθεν τῇ Ὁσιότητί σου τὸν Ἀκάκιον, τὸν Σεβηριανὸν καὶ τοὺς συγγενεῖς τοῦ πονηροῦ Θεοφίλου, εἰς τὸν ὁποῖον θέλω γράψει νὰ ἔλθῃ ἐκεῖ βιαίως καὶ τιμώρησον αὐτοὺς ὡς βούλεσαι· ἡμᾶς δὲ συγχώρησον τῇ πατρικῇ φιλανθρωπίᾳ σου καὶ μὴ ἡμᾶς στερήσῃς τῆς τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων ἱερᾶς μεταλήψεως, ὅτι καὶ τὸ τέκνον σου Εὐδοξίαν ἐπαίδευσα καὶ βαρέως ἐμαστίγωσα· ὅθεν καὶ ἀσθενήσασα βαρέως κατάκειται κλινήρης· λοιπὸν μὴ ἡμᾶς παιδεύσῃς περισσότερον, Πάτερ τιμιώτατε, καθ’ ὅσον μάλιστα μετανοοῦμεν ἐξ ὅλης καρδίας καὶ πρέπει κατὰ τὴν ἄπειρον εὐσπλαγχνίαν τοῦ Παναγάθου Θεοῦ, νὰ συγχωρήσῃ ἡμᾶς ἡ ὑμετέρα Ὁσιότης». Ἔγραψε δὲ καὶ εἰς τὸν Ὀνώριον, ἵνα μεσιτεύσῃ πρὸς τὸν Πάπαν νὰ τοῦ στείλῃ συγχώρησιν.

Δεξάμενος ὁ Πάπας τὰς ἐπιστολὰς τοῦ, Ἀρκαδίου ἐχάρη λίαν διὰ τὴν ταπείνωσιν αὐτοῦ, διὸ ἔγραψεν εἰς τον μαθητὴν τοῦ Χρυσοστόμου Πρόκλον, ὅστις ἦτο τότε Ἐπίσκοπος Κυζίκου, νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, νὰ λύσῃ τοὺς βασιλεῖς ἐκ τοῦ ἀφορισμοῦ, νὰ κοινωνήσῃ αὐτοὺς τῶν θείων Μυστηρίων καὶ νὰ καθίσῃ Πατριάρχης ἐπιτροπικός, ἕως οὗ νὰ ἐξετάσωσι τὸν Ἀττικὸν ἐπιμελῶς. Ἔγραψε δὲ ἰδιαιτέρως καὶ πρὸς τὸν Ἀρκάδιον, ὅτι ἐδέχθη τὴν μετάνοιαν αὐτοῦ καὶ τὸν συγχωρεῖ,


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ μετάφρασιν τοῦ Ἱεροῦ Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου.

[2] Βύσσος εἶναι λινάρι λευκότατον καὶ λεπτότατον, ἀπὸ τὸ ὁποῖον ὑφαίνονται τὰ λεπτότατα καὶ λευκότατα ἱμάτια, ἅπερ φοροῦσιν οἱ πλούσιοι ἐν τῷ καιρῷ τοῦ θέρους.

[3] Σημειοῦμεν ἐνταῦθα, ὅτι ὁ μὲν Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἐφανέρωσε διὰ ποῖον σκοπὸν ἐζήτησαν οἱ Ἰουδαῖοι νὰ συντριβῶσι τὰ σκέλη, τόσον τοῦ Κυρίου, ὅσον καὶ τῶν λῃστῶν· ἵνα ἀποθάνωσι τουτέστι ταχύτερον καὶ καταβιβασθῶσιν ἀπὸ τοὺς σταυροὺς καὶ ἀφαιρεθῶσιν ἐκ τοῦ μέσου διὰ τῆς ἐνταφιάσεως, ἵνα μὴ μένωσιν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ ἐν τοιαύτῃ μεγάλῃ ἑορτῇ τοῦ Πάσχα, διότι τί λέγει; «Οἱ οὖν Ἰουδαῖοι ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ Σαββάτῳ, ἐπεὶ παρασκευὴ ἦν (ἦν γὰρ μεγάλη ἡ ἡμέρα ἐκείνη τοῦ Σαββάτου), ἠρώτησαν τὸν Πιλάτον, ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη καὶ ἀρθῶσιν. Ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται καὶ τοῦ μὲν πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ συσταυρωθέντος αὐτῷ»· (δῆλον δὲ ὅτι καὶ κατεβίβασαν αὐτοὺς ἀπὸ τοὺς Σταυροὺς καὶ ἐνεταφίασαν (Ἰωαν. ιθ’ 31). Ὁ θεῖος Χρυσόστομος λοιπὸν ἀκολουθῶν τὸν σκοπὸν τοῦτον τῶν Ἰουδαίων, ὑπέλαβεν ὅτι καθὼς οἱ στρατιῶται κατεβίβασαν τῶν λῃστῶν τὰ σώματα ἀπὸ τοὺς Σταυρούς, οὕτω κατεβίβασαν καὶ τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν Σταυρόν· καὶ διὰ τοῦτο λέγει ἐδῶ, ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι αὐτοὶ κατεβίβασαν τὸν Κύριον ἀπὸ τὸν Σταυρόν. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν ἐδήλωσε τοῦτο ρητῶς ὁ Εὐαγγελιστής, μάλιστα δὲ λέγει παρακατιών, ὅτι «Μετὰ ταῦτα ἠρώτησε τὸν Πιλάτον ὁ Ἰωσὴφ ὁ ἀπὸ Ἀριμαθαίας ἵνα ... ἄρῃ (ὃ δηλοῖ ἵνα σηκώσῃ ἐκ τοῦ μέσου καθὼς ἀνωτέρω ἡρμηνεύθη καὶ τὸ ἀρθῶσι) τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐπέτρεψεν ὁ Πιλάτος» (κεφ. ιθ’ 38)· καὶ ἴσως ἕως οὗ ὁ στρατιώτης νὰ νύξῃ αὐτοῦ τὴν πλευρὰν καὶ νὰ ρεύσῃ ἐξ αὐτῆς αἷμα καὶ ὕδωρ, παρῆλθεν ἐν τῷ μεταξὺ χρονικόν τι διάστημα, μεθ’ ὃ ὑπῆγεν ὁ Ἰωσὴφ καὶ ἐζήτησε νὰ καταβιβάσῃ ἀπὸ τὸν Σταυρὸν τὸ σῶμα τοῦ τεθανατωμένου Σωτῆρος. Μαρτυροῦσι δὲ τοῦτο συμφώνως καὶ οἱ δύο Εὐαγγελισταί, ὅ τε Μάρκος καὶ ὁ Λουκᾶς διότι ὁ μὲν Μάρκος λέγει περὶ τοῦ Ἰωσήφ. «Καὶ ἀγοράσας σινδόνα καὶ καθελὼν αὐτόν, ἐνείλησε τῇ σινδόνι». (Μάρ. ιϛ’ 46) ὁ δὲ Λουκᾶς «Καὶ καθελὼν αὐτό, ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι» (Λουκ. κγ’ 53).

[4] Ὅρα περὶ τοῦ Ἀρσακίου τούτου εἰς τὴν ἑνδεκάτην τοῦ Ὀκτωβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ι’).