Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ τοῦ Πέρσου.

Θέλων δὲ ὁ Σελλάριος νὰ λάβῃ τὸ ἅγιον λείψανον, δὲν τὸν ἀφῆκαν οἱ δήμιοι· οἱ δὲ υἱοὶ τοῦ Ἰεσδὶν τοὺς ἔδωσαν χρήματα ἀναρίθμητα καὶ τοὺς ἐπέτρεψαν νὰ ὑπάγουν κρυφὰ τὴν νύκτα νὰ τὸ πάρωσιν. Ἀπελθόντες λοιπὸν μὲ τὸν Μοναχόν, ὅστις τὸν ὑπηρέτει, ὡς ἄνωθεν εἴπομεν (ὢ τοῦ θαύματος!), τῶν μὲν ἄλλων Μαρτύρων τὰ σώματα ἔτρωγαν οἱ σκύλοι, τοῦ δὲ Ἁγίου Ἀναστασίου τὸ θεῖον καὶ ἱερὸν λείψανον δὲν ἤγγισαν. Τοῦτο λαβόντες οἱ Χριστιανοὶ μὲ πολλὴν εὐλάβειαν ἐνεταφίασαν αὐτὸ εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Ἁγίου Σεργίου, κατὰ τὸ δέκατον ἕβδομον ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ Ἡρακλείου τῇ εἰκοστῇ δευτέρᾳ (22ᾳ) τοῦ Ἰανουαρίου μηνός.

Τὴν ἀκόλουθον ἡμέραν συνωμίλουν μεταξύ των εἰς τὴν φυλακὴν δύο στρατιῶται καὶ ἔλεγεν ὁ εἷς πρὸς τὸν ἕτερον· «Εἶδες χθὲς πῶς ἔτρωγαν οἱ σκύλοι τὰ ἄλλα σώματα, τοῦ δὲ Μοναχοῦ ποσῶς δὲν ἤγγιζαν, ἀλλ’ ἐκάθηντο πλησίον καὶ τὸ ἐφύλαττον;». Ὁ δὲ ἕτερος ἀπεκρίνατο· «Ἐγὼ εἶδα ἄλλο θαυμασιώτερον, ἤτοι ἕνα ἀστέρα λαμπρότατον, ὅστις δὲν ἦτο ὑψηλὰ ὡς τοὺς ἄλλους ἀστέρας, ἀλλὰ χαμαὶ πλησίον τῆς γῆς ἐστέκετο ἐξαστράπτων· λοιπὸν ἐπλησίασα νὰ γνωρίσω καλλίτερα τὸ φαινόμενον καὶ δὲν ἦτο ἀστήρ, μόνον φῶς ὅπερ ἵστατο ἐπάνω ἀπὸ τὸ σῶμα τοῦ Ἀναστασίου καὶ ἐφοβήθηκα». Ταῦτα οἱ στρατιῶται διηγούμενοι, τὰ ἤκουσαν δύο Χριστιανοὶ φυλακισμένοι, οἵτινες ἐγνώριζον τὴν Περσικὴν γλῶσσαν καὶ οἱ ὁποῖοι ἐλυτρώθησαν ὕστερα, ἀφοῦ ἐφονεύθη ὁ Χοσρόης καὶ ἔγινεν ἄλλος βασιλεὺς φιλάνθρωπος καὶ ἐπῆγαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα διηγούμενοι ὅτι ὅλα ὅσα ἐπροφήτευσεν ὁ Ἀναστάσιος ἔγιναν καὶ ὅτι τοὺς εἶπε ταῦτα, ὅταν ἦτο φυλακισμένος μὲ αὐτοὺς τὸ πρότερον, λέγων· «Γινώσκετε, ἀδελφοί μου, ὅτι ἐγὼ μὲν τελειοῦμαι αὔριον, σεῖς δὲ μετὰ ὀλίγας ἡμέρας λυτρώνεσθε μὲ τὴν θείαν βοήθειαν ὅτι ὁ ἄδικος βασιλεὺς θέλει φονευθῆ καὶ ἐνθυμηθῆτε τότε νὰ ὑπάγετε εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ εἰς τοῦ Ἀββᾶ Ἀναστασίου τὸ Μοναστήριον, νὰ εἰπῆτε πρὸς τὸν Γέροντά μου καὶ τοὺς λοιποὺς ἀδελφοὺς ὅσα εἴδετε». Οὕτω λοιπὸν ἐτελειώθησαν ὅλα ὅσα ὁ Ὅσιος ἐπροφήτευσε καὶ δι’ εὐχῶν αὐτοῦ ἀπῆλθον οἱ δύο ἐκεῖνοι εἰς τὴν ἄνωθεν Μονὴν καὶ εἶπον τὰ γενόμενα.

Ὁ δὲ ἀδελφός, ὅστις πολλάκις εἴπομεν, ὅτι τὸν ἔστειλαν ἀπὸ τὴν Μονὴν νὰ ὑπηρετήσῃ τὸν Ἅγιον, ἀφοῦ τὸν ἐνεταφίασεν εἰς τὸν Ἅγιον Σέργιον, ἐκαρτέρει ἀναμένων καιρὸν ἐπιτήδειον νὰ ταξιδεύσῃ ἀκινδύνως. Μετὰ δέκα ἡμέρας τοῦ ἐνταφιασμοῦ ἦλθεν ἄλλος βασιλεὺς καλὸς καὶ φιλάνθρωπος· ὅθεν βλέπων


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεοδώρητος λέγει ὅτι οἱ Πέρσαι ὠνόμαζον μάγους τοὺς τὰ στοιχεῖα θεοποιοῦντας (Βιβλ. ε’, κεφ. λη’ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας).

[2] Βλέπε τὴν περὶ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ὑποσημείωσιν κατὰ τὴν λα’ (31ην) Ἰουλίου, ὡς καὶ εἰς τὴν ιδ’ (14ην) Σεπτεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», (Τόμος Ζ’ καὶ Τόμος Θ’).

[3] Περὶ τοῦ Μοδέστου τούτου, ὅτι εἶναι Β’ καὶ ἄλλος ἀπὸ τὸν Ἅγιον Ἱερομάρτυρα Μόδεστον τὸν κατὰ τὸν Γ’ αἰῶνα μαρτυρήσαντα, βλέπε εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς 16ης Δεκεμβρίου, τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» (Τόμος ΙΒ’).

[4] Οὐχὶ ὀρθῶς γράφεται ἐν τοῖς Μηναίοις, ὅτι ἐπῆγεν εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Ἁγίου Σάββα.

[5] Κομμερκιάριος ἢ κουμμερκιάριος εἶναι λέξις βυζαντινή, παραληφθεῖσα ἐκ τῆς λατινικῆς, καὶ σημαίνει τὸν τελώνην ἢ τὸν ἀποθηκάριον μεγάλης κρατικῆς ἀποθήκης.

[6] Ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων αὐτοῦ ἑορτάζεται κατὰ τὴν κδ’ (24ην) τοῦ παρόντος μηνὸς (βλέπε σελ. 597 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).