ἐπαρχίαν εἰς δύο Μητροπόλεις, ὅπως θὰ ἦσαν καὶ οἱ ἔπαρχοι. Ὅμως ὁ Ἅγιος ἔλεγεν εἰς αὐτοὺς μετὰ ταπεινώσεως, ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ὑποχρέωσιν νὰ ἀκολουθῇ τὴν βασιλείαν, ἀλλὰ ἡ βασιλεία τὴν Ἐκκλησίαν, οὐδὲ εἶναι πρέπον νὰ χωρίσουν οἱ Μητροπολῖται, οἱ μιμηταὶ τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ ἐχώρισαν οἱ ἔπαρχοι.

Δὲν ἤκουον, ὅμως ταῦτα οἱ Ἐπίσκοποι ἐκεῖνοι, ἐπειδὴ εἶχον παλαιὰν ἔχθραν πρὸς τὸν Ἅγιον καὶ ἐχειροτόνησαν Μητροπολίτην Τυάνων τινὰ Ἄνθιμον ὀνομαζόμενον. Ὄχι δὲ μόνον τοῦτο ἔπραξαν οἱ κακοὶ Ἀρχιερεῖς, ἀλλὰ καὶ ἄλλο τι χειρότερον. Μεταξύ, δηλαδή, τῶν συνόρων τῆς Καισαρείας καὶ τῶν Τυάνων εἰς τὴν ὑπώρειαν τοῦ ὄρους Ταύρου ἦτο Ναὸς τοῦ Ἁγίου Ὀρέστου, ὅστις εἶχεν ἀρκετὰ εἰσοδήματα ἐξ ἀμπέλων καὶ ἀγρῶν, ὡς καὶ ἄλλα τοιαῦτα. Ταῦτα λοιπὸν οἱ πλεονέκται Ἐπίσκοποι ἀφήρπασαν ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ Ἁγίου, μὲ τὸν σκοπὸν νὰ τὸν λυπήσουν. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος, μιμητὴς ὢν τοῦ Χριστοῦ, ὅστις εἶπε: «Τῷ θέλοντί σοι κριθῆναι καὶ τὸν χιτῶνα σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον», ὡς μὴ ἀγαπῶν τὰ σκάνδαλα, εἰρήνευσεν, ἀρκεσθεὶς εἰς τὴν ἐπαρχίαν Καισαρείας. Ἕως ὅτου ὁ Θεός, ἰδὼν τὴν ὑπομονὴν τοῦ Ἁγίου, συντόμως ἐτιμώρησε τὸν Μητροπολίτην Τυάνων Ἄνθιμον καὶ οὕτω πάλιν ἡνώθησαν ἐκκλησιαστικῶς αἱ ἐπαρχίαι. Τότε, λέγουσιν, ὅτι ἐχειροτόνησεν ὁ Ἅγιος τὸν Μέγαν Γρηγόριον τὸν Θεολόγον Ἐπίσκοπον, εἴς τινα μικρὰν Ἐπισκοπὴν τῆς Καισαρείας λεγομένην Σάσιμα. Καὶ ὡς πρὸς μὲν ταῦτα, ἂς ἔχῃ τέλος ἡ διήγησις. Διηγούμεθα δὲ ἤδη ἓτερον θαῦμα τοῦ Ἁγίου καὶ παρακαλοῦμεν τὴν ἀγάπην σας, εὐλογημένοι Χριστιανοί, νὰ ἀκούσητε τοῦτο μετὰ πίστεως καὶ εὐλαβείας.

Εἰς Καισάρειαν ἦτο ἄρχων τις, Προτέριος ὀνομαζόμενος, πλούσιος πολὺ καὶ φοβούμενος τὸν Θεόν. Εἶχε δὲ οὗτος θυγατέρα μονογενῆ ὡραίαν κατὰ τὴν μορφήν, δεκαπενταετῆ. Τί λοιπὸν ἐσκέφθη ὁ πανοῦργος διάβολος ὁ ἐχθρὸς τῆς παρθενίας; Ἤναψε κακὴν ἐπιθυμίαν εἰς ἕνα δοῦλον τοῦ ἄρχοντος ἐκείνου καὶ ἐξηνάγκαζε τοῦτον νὰ εὕρῃ πάντα τρόπον διὰ νὰ τὴν κάμῃ σύζυγόν του. Ἐπειδὴ δὲ δὲν ἠδύνατο νὰ κατορθώσῃ τοῦτο, μετέβη εἰς ἕνα μάγον, εἰδωλολάτρην τοῦ καιροῦ ἐκείνου, ὑπηρέτην τοῦ διαβόλου καὶ εἶπεν εἰς αὐτόν· «Ἐὰν μεταστρέψῃς τὴν καρδίαν τῆς θυγατρὸς τοῦ αὐθέντου μου, ὣστε νὰ μὲ ἀγαπήσῃ καὶ νὰ μὲ πάρῃ ὡς σύζυγόν της, θέλω γίνει δοῦλός σου καὶ ὅ,τι θέλεις θὰ σοῦ δώσω». Τότε ὁ μάγος εἶπεν εἰς τὸν δοῦλον· «Ἐὰν ἀρνηθῇς ἐγγράφως τὸν Χριστόν, θέλω ἐκτελέσει τὴν ἐπιθυμίαν σου». Ὁ ἐλεεινὸς δοῦλος ἀπήντησεν· «Ἀρνοῦμαι τὸν Χριστὸν καὶ διὰ λόγου καὶ ἐγγράφως, ἀρκεῖ νὰ γίνῃ τὸ θέλημά μου». Ὁ μάγος τότε εἶπεν εἰς αὐτόν· «Θέλω σοῦ δώσει ἕνα γράμμα