Τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας ὁ κατὰ πλάτος Βίος.

Ἔλεγε δὲ ὁ μιαρὸς αὐτὸς συκοφάντης καὶ τοῦτο κατὰ τοῦ Ἁγίου, ὅτι, ὡς ἐπῆγεν ὁ Κληρικὸς Μακάριος εἰς τὴν Μαρεῶτιν νὰ ἐξετάσῃ τὴν περὶ αὐτοῦ ὑπόθεσιν, τὸν εὗρε λειτουργοῦντα καὶ λαβὼν ἐκεῖνος τὸ ἅγιον Ποτήριον, τὸ ἔχυσε κατὰ γῆς καὶ ἐπάτησε τὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὅσα δὲ βιβλία εὗρεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τὰ ἔκαυσε. Ταῦτα δὲ ἐποίησε δῆθεν ὁ Μακάριος, ὡς ἔχων ἐξουσίαν παρὰ τοῦ Πατριάρχου, ὥστε καὶ αὐτὸς ἀσεβὴς εἶναι, ἐπειδὴ ἔδωκεν εἰς τὸν Μακάριον τοιαύτην ἐξουσίαν. Ἀκούσαντες δὲ ταῦτα οἱ ἐχθροὶ τοῦ Ἁγίου καὶ βλέποντες τὸν Ἰσχύραν ἐπιτήδειον εἰς τὸ νὰ προξενήσῃ μεγάλα σκάνδαλα, παρεθάρρυνον κατὰ τοῦ Ἁγίου, ὑποσχόμενοι ὅτι, ἐὰν ἐνεργήσῃ νὰ καθαιρεθῇ ὁ Ἅγιος, θὰ χειροτονήσουν αὐτὸν Πατριάρχην Ἀλεξανδρείας. Ἔχοντες τοιαύτας μεθόδους οἱ κάκιστοι ἐκεῖνοι Ἀρχιερεῖς ἐπῆγαν εἰς τὸν βασιλέα Κωνσταντῖνον, λέγοντες μὲν ὅσα ὁ πατήρ των διάβολος τοὺς ἐδίδασκεν, ἐδείκνυον δὲ καὶ τὴν ἀναφοράν, ἥτις εἶχε τὰ τρία ἐγκλήματα· ἔφερον τότε τὸν Ἰσχύραν εἰς τὸ μέσον ἔλεγον αὐτοὶ ἄλλα περισσότερα, ἕνα σκοπὸν ἔχοντες ὅλοι, νὰ ἐξεγείρουν τὸν βασιλέα κατὰ τοῦ Ἁγίου. Ἀλλ’ ὁ μέγας καὶ πρᾷος βασιλεύς, μὴ ἀγαπῶν τὰ σκάνδαλα τῶν Ἀρχιερέων μήτε τὴν σύγχυσιν τῶν Ἐκκλησιῶν, προσεπάθει μὲ λόγους εἰρηνικοὺς νὰ συμβιβάσῃ τὰ πράγματα· ἐπειδὴ δὲ ἔβλεπεν, ὅτι περισσότερον ἐπιμένουν, τί ἐποίησεν;

Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, τριακοστὸν ἔτος ἔχοντος αὐτοῦ εἰς τὴν βασιλείαν, συνηθροίζοντο οἱ Ἀρχιερεῖς τῆς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως καὶ τῆς Ἀφρικῆς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα νὰ ἐγκαινιάσουν τὸν μέγαν Ναὸν τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) τοῦ Σεπτεμβρίου [1], τὸν ὁποῖον ἤγειρεν ἐκ βάθρων ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἡ Ἁγία Ἑλένη. Εἰς ἐκείνους λοιπὸν ἔγραψεν ὅτι, ὅταν ὑπάγουν διὰ τὰ ἐγκαίνια, νὰ ἴδωσι καὶ τὴν ὑπόθεσιν τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, ἤτοι ἐὰν εἶναι ἀληθῆ ὅσα κατηγόρει αὐτὸν ὁ Ἰσχύρας· ὄχι δὲ μόνον τὰ περὶ τοῦ Ἁγίου νὰ ἐξετάσουν, ἀλλὰ νὰ ἴδουν καὶ τὸν Ἄρειον. Καὶ ἐὰν μὲν ἀληθῶς μετενόησε καὶ δέχεται τὰ δόγματα τῆς ἐν Νικαίᾳ Ἁγίας Συνόδου καὶ μόνον διὰ φθόνον τὸν ἀφορίζει ὁ Ἅγιος, νὰ τὸν συγχωρήσουν αὐτοί· ἐὰν δὲ καὶ προσποιεῖται μόνον τὴν εὐσέβειαν, εἰς δὲ τὸ ἔργον ἐξακολουθεῖ νὰ φυλάττῃ τὰ βλάσφημα αὐτοῦ δόγματα, νὰ τὸν ἀφορίσουν καὶ αὐτοί. Ταῦτα προστάξαντος τοῦ βασιλέως, ἀφοῦ ἐνεκαινίασαν τὸν Ναὸν οἱ Ἀρχιερεῖς, ἐπῆγαν εἰς τὴν Τύρον τὴν πόλιν, νὰ ἴδουν τὰ περὶ τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου καὶ τοῦ Ἀρείου. Συγκροτήσαντες δὲ Σύνοδον, ἐκάλεσαν καὶ τὸν ἔπαρχον καὶ συγκροτήσαντες δικαστήριον ἔφερον εἰς τὸ μέσον τὸν Κληρικὸν Μακάριον σιδηροδέσμιον, νὰ ἀπολογηθῇ εἰς τὰ ὅσα ἔλεγεν ὁ Ἰσχύρας, ὅτι δηλαδὴ ἐπάτησε δῆθεν τὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ· ἐκάλεσαν δὲ καὶ τὸν Ἅγιον νὰ ὑπάγῃ ἐκεῖ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Θ’.

[2] Βλέπε τὰ περὶ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου εἰς τὴν κα’ (21ην) Μαΐου ὅτε ἐπιτελεῖται ἡ μνήμη αὐτοῦ (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ε’).

[3] Ἡ πόλις Τρέβηροι (λατινιστὶ Augusta Trevirorum) εἶναι ἡ σημερινὴ πόλις τῆς Γερμανίας Τρὶρ (Τrier).

[4] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 6ην Νοεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΑ’).

[5] Λέγουσι δέ τινες, ὅτι αὕτη ἡ κρύψασα τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον ἦτο ἡ Ἁγία Συγκλητικὴ ἡ Παρθένος, ἡ ἑορταζομένη τὴν ε’ (5ην) Ἰανουαρίου. (Βλέπε σελ. 105 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[6] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 12ην Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).

[7] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὸν Βίον τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, σελ. 35-36 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[8] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν κα’ (21ην) Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).