Θεοῦ εἶναι, τὸ λέγει καὶ ὁ Προφήτης Ἀγγαῖος εἰς τὸ δεύτερον κεφάλαιον «Ἐμὸν τὸ ἀργύριον καὶ ἐμὸν τὸ χρυσίον, λέγει Κύριος παντοκράτωρ». Ὅτι δὲ ἀπὸ Θεοῦ γίνονται αἱ δυστυχίαι εἰς τοὺς ἀνθρώπους, τοὐτέστι τὰ θανατικὰ καὶ ἡ πενία, τὸ λέγει ὁ Προφήτης Ἠσαΐας εἰς τὸ τεσσαρακοστὸν πέμπτον κεφάλαιον ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ. «Ἐγὼ ὁ κατασκευάσας φῶς καὶ ποιήσας σκότος, ὁ ποιῶν εἰρήνην καὶ κτίζων κακά».
Ταῦτα λοιπὸν τὰ ὁποῖα εἶπον, τὴν εὐημερίαν δηλονότι καὶ τὴν δυστυχίαν, τὸν πλοῦτον καὶ τὴν πενίαν, τὰ ἔδωκεν ὁ Θεὸς εἰς τοὺς ἀνθρώπους διὰ νὰ τὰ μεταχειρίζωνται εἰς ἀγαθόν· εἰ δὲ καὶ τὰ χρησιμοποιήσουν εἰς τὸ κακόν, ὡς αὐτεξούσιοι ὄντες, τότε εἶναι καὶ μόνοι αἴτιοι τῆς ἑαυτῶν κολάσεως. Διὰ τοῦτο οὐχὶ τὸν πλοῦτον ἢ τὴν πενίαν λέγομεν ἐπαινετὰ ἢ ἀξιοκατάκριτα αὐτὰ καθ’ αὑτά, ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον, ὅστις τά χειρίζεται, ἐπειδὴ ἔχει λογισμὸν καὶ νοῦν καὶ προαίρεσιν νὰ τὰ χειρισθῇ εἰς τὸ καλόν. Ἐκεῖνος λοιπὸν ὁποῦ ἔχει πλοῦτον καὶ εἶναι φιλόξενος καὶ σώφρων καὶ δίκαιος καὶ φρόνιμος καὶ ἀνδρεῖος, ἐκεῖνον πρέπει νὰ ὀνομάζωμεν ἐπαινετὸν καὶ μακαριστόν, καὶ κατὰ ἀλήθειαν πλούσιον, ἐπειδὴ καὶ εἰς τὰς ψυχικὰς ἀρετὰς καὶ εἰς τὰ σωματικὰ χαρίσματα εἶναι πλούσιος. Ὅποιος δὲ εἰς μὲν τὸν φθαρτὸν καὶ πρόσκαιρον βίον φαίνεται πλούσιος, εἰς δὲ τὰς ἀρετὰς τῆς ψυχῆς εἶναι πτωχὸς καὶ ἐστερημένος, ὁ τοιοῦτος εἶναι ἄξιος μεγίστης κατηγορίας καὶ οὐδὲ πλούσιος εἶναι δίκαιον νὰ λέγεται ὁ τοιοῦτος, ἀλλὰ πένης καὶ τῶν πενήτων ἀθλιώτερος. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ σοφὸς Σολομών, ἐπαινῶν περισσότερον τὸν φρόνιμον πτωχόν, ἐὰν εἶναι καὶ νέος, παρὰ τὸν μωρὸν πλούσιον γέροντα, λέγει εἰς τὸ τέταρτον κεφάλαιον τοῦ Ἐκκλησιαστοῦ· «Ἀγαθὸς παῖς πένης καὶ σοφός, ὑπὲρ βασιλέα πρεσβύτερον καὶ ἄφρονα»· καὶ πάλιν ἀποδεικνύων, ὅτι ἡ κατὰ Θεὸν πενία εἶναι τιμιωτέρα τοῦ ἀδίκου πλούτου, λέγει εἰς τὸ δέκατον πέμπτον κεφάλαιον τῶν Παροιμιῶν· «Κρεῖσσον μικρὰ μερὶς μετὰ φόβου Κυρίου ἢ θησαυροὶ μεγάλοι μετὰ ἀφοβίας».
Διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς, ἐὰν θέλωμεν νὰ ὀνομασθῶμεν ἐπαινετοὶ καὶ μακάριοι, νὰ κληρονομήσωμεν την Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, μᾶλλον τὴν κατὰ Θεὸν πτωχείαν ἂς ἀγαπῶμεν· διότι λέγει ὁ Χριστός «Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν», καὶ μὴ μᾶς φαίνεται βαρὺ πλῆγμα ἡ πενία, διότι