Τῇ ΙΖ’ (17ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΑΝΤΩΝΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Μοναχὸς εἰς τὸ δικαστήριον, οὔτε νὰ φανῇ ποσῶς τοιοῦτος εἰς ὅλην τὴν Ἀλεξάνδρειαν. Ὅθεν ἐκρύβησαν ἅπαντες ἔμφοβοι. Ὁ δὲ Ἅγιος ἔπλυνε καὶ τὸν μανδύαν αὐτοῦ, καὶ ἵστατο εἰς ὑψηλὸν τόπον λαμπροφορεμένος καὶ ἄφοβος, δεικνύων τὴν προθυμίαν τῶν Χριστιανῶν καὶ εὐχόμενος μυστικὰ νὰ ἀξιωθῇ τῆς ἀθλήσεως. Ἀλλ’ ὁ Κύριος τὸν ἐφύλαξεν εἰς πολλῶν ὠφέλειαν. Ἔμεινε λοιπὸν συγκοπιῶν μὲ τοὺς Ὁμολογητὰς καὶ ὑπηρετῶν αὐτούς, ἓως οὗ ἔπαυσεν ὁ διωγμός, καὶ τότε ἔστρεψεν εἰς τὸ Μοναστήριον, γενόμενος εἰς τὴν προαίρεσιν Μάρτυς. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ εἰς τὸ κελλίον του καθ’ ἑκάστην ἐπέρνα μαρτύριον μὲ τὴν τοσαύτην σκληραγωγίαν καὶ κακοπάθειαν, φορῶν ἔνδοθεν ἓν χονδρὸν τρίχινον ἱμάτιον, ἔξωθεν δὲ ἓν δερμάτινον, τὸ ὁποῖον διετήρησεν εἰς ὅλην του τὴν ζωήν. Ποτὲ δὲν ἔπλυνε τὴν σάρκα, οὔτε τὴν κεφαλήν, οὔτε τοὺς πόδας του, οὔτε κἄν εἶδεν αὐτόν τις γυμνόν, ἐκτὸς μόνον ἐκείνου τοῦ Μοναχοῦ, ὃστις τὸν ἔπλυνεν ὅταν πλέον ἐκοιμήθη.

Ἐν ᾧ λοιπὸν οὕτως ἡσύχαζεν εἰς τὸ κελλίον του χρόνον πολύν, ἦλθέ τις ἄρχων στρατιωτῶν, Μαρτινιανὸς ὀνόματι, ἔχων θυγατέρα ἐνοχλουμένην ὑπὸ τοῦ δαίμονος καὶ κρούων τὴν θύραν ὥραν πολλήν, τὸν παρεκάλει νὰ δεηθῇ τοῦ Θεοῦ δι’ αὐτήν. Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο ἔσωθεν· «Ἄνθρωπε, τὶ μὲ φωνάζεις; ἁμαρτωλὸς εἶμαι καὶ ἐγὼ ὡς τοῦ λόγου σου ἀλλὰ ἐὰν πιστεύῃς εἰς τὸν Χριστόν, ὕπαγε, κάμε προσευχὴν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ κατὰ τὴν πίστιν σου γίνεται». Ἐκεῖνος δὲ πιστεύσας καὶ ἐπικαλεσάμενος τὸν Χριστὸν εὐθὺς ἐθεραπεύθη τὸ κοράσιόν του. Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα θαυμάσια ἐτέλεσε διὰ τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου ὁ Κύριος, καθὼς ἐν τῷ ἱερῷ αὐτοῦ Εὐαγγελίῳ λέγει· «Αἰτεῖτε καὶ δοθήσεται ὑμῖν». Ὅθεν πολλοὶ ἀσθενεῖς ἐρχόμενοι ἐκάθηντο ἔξωθεν τοῦ Μοναστηρίου καὶ εὐχόμενοι μὲ πίστιν, ἐθεραπεύοντο.

Βλέπων δὲ ὁ Ὅσιος ὅτι ἤρχοντο πολλοὶ καὶ δὲν εἶχεν ἡσυχίαν καθὼς ἐπεθύμει, ἠθέλησε νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν ἄνω Θηβαΐδα, εἰς τὴν ὁποίαν δὲν τὸν ἐγνώριζον. Διότι ἐφοβεῖτο μήπως καὶ ὑπερηφανευθῇ ἐκ τῶν θαυμάτων, τὰ ὁποῖα ἐποίει δι’ αὐτοῦ ὁ Κύριος, νὰ φύγῃ δὲ καὶ τὸν ἀνθρώπινον ἔπαινον. Λαβὼν λοιπὸν ἄρτους ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς, ἐκάθητο εἰς τὸ χεῖλος τοῦ ποταμοῦ, ἀναμένων τὴν τυχὸν διέλευσιν ἐκεῖθεν λέμβου διὰ νὰ περάσῃ ἀντίπερα. Ἐκεῖ δὲ εὑρισκόμενος ἤκουσε φωνὴν λέγουσαν· «Ποῦ ὑπάγεις, Ἀντώνιε;». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Οἱ ὄχλοι μὲ πειράζουσι καὶ μοῦ ζητοῦσιν ὑπὲρ τὴν δύναμίν μου θαυμάσια λοιπὸν ἀπέρχομαι εἰς τὴν ἄνω Θηβαΐδα νὰ


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἀμμοῦν ἑορτάζεται κατὰ τὴν 4ην Ὀκτωβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ι’).

[2] Οἱ Μαναχαῖοι ἦσαν αἱρετικοὶ τοῦ 3ου μ.Χ. αἰῶνος, τὴν αἵρεσιν δὲ ταύτην ἵδρυσεν ὁ Πέρσης Μάνης ἢ Μανιχαῖος ἀναμείξας εἰς τὴν χριστιανικὴν διδασκαλίαν στοιχεῖα ἐκ τοῦ Παρσισμοῦ (θρησκείας τῶν ἀπογόνων τῶν ἀρχαίων Περσῶν) καὶ τοῦ Βουδδισμοῦ. Οἱ δὲ Ἀρειανοὶ ἦσαν ὀπαδοὶ τοῦ Ἀρείου, ὅστις ἠρνεῖτο τὴν Θεότητα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. (Βλέπε περὶ τούτων πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, σελ. 383 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[3] Εἰς τὸν χειρόγραφον Βίον τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, καθὼς καὶ εἰς τὸν τετυπωμένον ἐν τῷ «Παραδείσῳ» τοῦ Ἀγαπίου, ἐξ οὗ παρελήφθη παρ’ ἡμῶν ὁ Βίος οὗτος, περιγράφεται ἐνταῦθα ὁλόκληρον τὸ ἱστορικὸν τῆς θείας ἀποκαλύψεως τῆς γενομένης εἰς τὸν Μέγαν Ἀντώνιον περὶ τοῦ Ὁσίου Παύλου τοῦ Θηβαίου, καὶ πῶς ὁ Ἀντώνιος ἀνεκάλυψε τὸν Παῦλον εἰς τὴν βαθυτάτην ἔρημον, τὶ μετ’ αὐτοῦ συνωμίλησε καὶ πῶς κοιμηθέντα τὸν ἐνεταφίασεν. Ἐπειδὴ ὅμως πάντα ταῦτα, καταλαμβάνοντα πέντε περίπου σελίδας προεγράφησαν ἀπαραλλάκτως εἰς τὸν Βίον τοῦ Ὁσίου Παύλου (σελ. 296-302) περιττὸν νομίζομεν νὰ τὰ ἐπαναλάβωμεν ἐνταῦθα, ὁ δὲ βουλόμενος ἂς ἀναγνώσῃ αὐτὰ ἐκεῖ.

[4] Ταῦτα ἐπιλέγει ὁ συγγράψας τὸν Βίον τοῦτον Μέγας Ἀθανάσιος.