Πλησίον εἰς τὰ Πάταρα ἦτο πόλις, ἥτις ἐλέγετο Μύρα [2]· ἀποθανόντος δὲ κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας τοῦ Ἀρχιερέως τῆς πόλεως ταύτης, ἐζήτουν οἱ κάτοικοι ἵνα εὕρωσιν Ἀρχιερέα ἄξιον τοῦ θρόνου. Ἐσυνάχθησαν ὅθεν οἱ Ἐπίσκοττοι καὶ οἱ λοιποὶ Κληρικοὶ τῆς ἐπαρχίας τῶν Μυραίων διὰ νὰ ἐκλέξωσι τὸν νέον Ἀρχιερέα των, καὶ πολλαὶ σκέψεις καὶ συζητήσεις ἐγένοντο διὰ διάφορα πρόσωπα. Ἐγερθεὶς δὲ εἷς ἐκ τῶν Ἐπισκόπων, λέγει· «Ὦ ἁγία καὶ ἱερὰ σύναξις, ἀκούσατέ μου· αὐτοὺς τοὺς ὁποίους προτείνομεν ἡμεῖς δι’ Ἀρχιερεῖς, θεωροῦνται καλοὶ ἐξ ἡμῶν, ἀλλ’ ἂς δεηθῶμεν εἰς τὸν Θεὸν ἵνα ἴδωμεν ποῖον θὰ ἐκλέξῃ καὶ ὁ Θεός». Ἀκούσαντες δὲ οἱ Ἐπίσκοποι τοὺς λόγους τούτους ηὐχαριστήθησαν, καὶ δεηθέντες τὴν νύκτα ἐκείνην ἵνα τοὺς φανερώσῃ τὸν ἄξιον, αἴφνης Ἄγγελος Κυρίου ἐφάνη εἴς τινα Ἐπίσκοπον πρεσβύτερον, λέγων· «Ἐπίσκοπε, τί κοπιάζετε; ὁ ἄξιος Ἀρχιερεὺς εἶναι πλησίον σας, καὶ σεῖς τὸν ζητεῖτε; σήκω, ὕπαγε εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ θὰ ἔλθῃ Ἱερεύς τις συνετός, ὀνόματι Νικόλαος· αὐτὸν κάμετε Μητροπολίτην, διότι αὐτὸς εἶναι ἄξιος νὰ ποιμάνῃ τὸν λαόν, ὡς θέλει ὁ Θεός».

Ἀφοῦ ὁ Ἐπίσκοπος εἶδε τὴν ὀπτασίαν, ἀνέφερε ταύτην καὶ εἰς τοὺς ἄλλους Ἐπισκόπους, οἵτινες ἀκούσαντες τοῦτο ἐδόξαζον τὸν Θεόν· αὐτὸς δὲ ἐλθὼν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ἀνέμενε νὰ ἴδῃ ἐκεῖνον τὸν ὁποῖον τοῦ εἶπεν ὁ Ἄγγελος. Ἱστάμενος δὲ βλέπει τὸν Ἅγιον Νικόλαον πορευόμενον εἰς τὴν Ἐκκλησίαν διὰ νὰ προσευχηθῇ· ὁ δὲ Ἐπίσκοπος ἠννόησεν ὅτι ἐκεῖνος εἶναι καὶ εἶπε· «Τέκνον μου, πῶς ὀνομάζεσαι;». Ὁ δὲ Ἅγιος μὲ πρᾳότητα ἀπεκρίθη· «Νικόλαος, ἅγιε Δέσποτα». Παρευθύς, ἀφοῦ ἤκουσεν ὁ Ἐπίσκοπος τὸν Ἅγιον, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἀκολούθει μοι». Καὶ λαβὼν αὐτὸν ἐκ τῆς χειρός, τὸν ἔφερεν εἰς τοὺς ἄλλους Ἐπισκόπους καὶ Κληρικούς, καὶ ὡς τὸν εἶδον, ηὐχαρίστησαν τὸν Θεόν, ὅστις τοὺς ἔδωκε τοιοῦτον Ποιμένα. Ὅθεν χειροτονήσαντες αὐτὸν Ἀρχιερέα, εἶπον πρὸς τὸν λαόν· «Δεχθῆτε, ἀδελφοί, τὸν ἄξιον Ἀρχιερέα καὶ Ποιμένα τὸν ἀπὸ Θεοῦ ἀπεσταλμένον». Καὶ τὰ μὲν περὶ τῆς χειροτονίας του εἰς Ἀρχιερέα οὕτως ἐγένοντο· ὅσους δὲ κόπους καὶ πόνους, ἀγρυπνίας καὶ νηστείας, ἐλεημοσύνας καὶ λοιπὰς ἀγαθοεργίας ἐποίησεν, τίς δύναται νὰ διηγηθῇ;

Ἀλλ’ ὁ διάβολος, φθονῶν τὸ καλόν, τί κατώρθωσε; βλέπων τὴν εὐσέβειαν πληθυνομένην καὶ τοὺς Χριστιανοὺς αὐξανομένους, δὲν ὑπέφερεν. Ὅθεν παρεκίνησε κατὰ τῶν Χριστιανῶν δύο βασιλεῖς, τὸ ζεῦγος τοῦ διαβόλου, τὰ θηρία τὰ ἀνήμερα, τοὺς διώκτας τῆς εὐσεβείας, τὸν Διοκλητιανὸν καὶ τὸν Μαξιμιανόν [3], οἵτινες, ἐθέσπισαν μεγάλας τιμωρίας καὶ βάσανα ἀνυπόφορα κατὰ τῶν Χριστιανῶν.