Τῇ Ϛ’ (6ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας τοῦ Θαυματουργοῦ.

Ἔχαιρε μὲν διὰ τὸ καλόν, ποὺ τοῦ ἔγινεν, ἤθελε δὲ νὰ μάθῃ καὶ ποῖος νὰ ἦτο ὁ τοῦτο πράξας μὴ γνωρίζων ὅμως τὸν εὐργέτην ηὐχαρίστει τὸν Θεὸν. Παρευθὺς λοιπὸν τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἐνύμφευσε τὴν μεγαλυτέραν θυγατέρα του μετά τινος πλουσίου τῆς πόλεως ἐκείνης, ἐλπίζων εἰς τὸν Θεόν, ὅτι Ἐκεῖνος, ὅστις ᾠκονόμησε τὴν προῖκα τῆς πρώτης, Αὐτὸς θὰ φροντίσῃ καὶ διὰ τὴν προῖκα τῶν ἄλλων δύο. Καὶ ὁ μὲν πατὴρ ἐκεῖνος οὕτως ἔπραξεν· ὁ δὲ Ἅγιος, βλέπων ὅτι εἰς καλὸν μετεχειρίσθη τὰ χρήματα καὶ ἐγένετο ὡς ὁ Θεὸς ἤθελεν, ἀμέσως τὴν δευτέραν νύκτα δένει εἰς ἕτερον μανδήλιον ἄλλα τριακόσια φλωρία καὶ ἔρριψε διὰ νυκτὸς καὶ ταῦτα ἐκ τῆς ἰδίας θυρίδος. Ἐγερθεὶς τὸ πρωῒ ὁ πατὴρ τῶν θυγατέρων ἐκείνων ἐκ τοῦ ὕπνου, βλέπει ἕτερον μανδήλιον μὲ ἄλλα τριακόσια φλωρία. Ὅθεν θαυμάζων εἰς τὸ γεγονὸς ἐσκέπτετο τὶς νὰ ἦτο ὁ πράττων τὴν τοσαύτην καλωσύνην καὶ μετὰ δακρύων παρεκάλει τὸν Θεὸν καὶ ἔλεγε· «Θεὲ καὶ Κύριε τοῦ ἐλέους, ὁ οἰκονομῶν τὴν τοῦ ἀνθρώπου σωτηρίαν, ὁ μὴ θέλων τὸν θάνατον τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἕως τοῦ ἐπιστρέψαι καὶ ζῆν αὐτόν, ὁ ἐκ τῶν οὐρανῶν καταβὰς διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, δεῖξον εἰς ἐμὲ τὸν πιστόν σου δοῦλον τὸν ἐμὸν εὐεργέτην, διὰ νὰ γνωρίσω ποῖος εἶναι αὐτὸς ὅστις πράττων εἰς ἐμὲ τὴν τοσαύτην ἐλεημοσύνην μὲ ἥρπασεν ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ διαβόλου». Ταῦτα λέγων ἤλπιζε νὰ γνωρίσῃ τὸν εὐεργέτην· ὅθεν ἐνύμφευσε καὶ τὴν δευτέραν θυγατέρα, ἐλπίζων εἰς τὸν Θεόν, ὅτι ὁ οἰκονομήσας διὰ τὰς δύο θυγατέρας αὐτοῦ, θέλει οἰκονομήσει καὶ διὰ τὴν τρίτην.

Ἀπὸ τὴν ἡμέραν ταύτην ἐπρόσεχε πάντοτε, ἐὰν ἔλθῃ ὁ εὐεργέτης του, νὰ τρέξῃ νὰ ἴδῃ ποῖος εἶναι ὁ ποιῶν τὴν ἐλεημοσύνην. Καὶ αὐτὸς μὲν τοιουτοτρόπως ἐπρόσεχεν. Ὁ δὲ Ἅγιος Νικόλαος, βλέπων ὅτι ἐνύμφευσε καὶ τὴν δευτέραν θυγατέρα του, ἠθέλησε νὰ τελειώσῃ τὸ καλόν· ὅθεν ἔδεσε πάλιν εἰς ἕτερον μανδήλιον ἄλλα τριακόσια φλωρία καὶ ἔρριψε καὶ αὐτὰ κρυφίως νύκτα τινὰ ἐκ τῆς αὐτῆς θυρίδος. Ὁ δὲ πατὴρ τῶν θυγατέρων προσέχων ἤκουσε τὸν κτύπον τῶν φλωρίων καὶ ἀνοίξας ἀμέσως τὴν θύραν, ἔτρεξε νὰ φθάσῃ τὸν Ἅγιον, ὅστις ἐννοήσας ὅτι τὸν ἀντελήφθησαν ἔσπευδε νὰ φύγῃ. Τρέχοντες δὲ καὶ οἱ δύο, ἔφθασεν ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος τὸν Ἅγιον καὶ γνωρίσας αὐτόν, διότι ἦτο πασίγνωστος ἔκ τε τῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ γένους του, ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας του καὶ μετὰ δακρύων τοῦ ἔλεγεν· «Εὐχαριστῶ σε, δοῦλε τοῦ Θεοῦ, ὅτι μὲ ἐλυπήθης τὸν ταλαίπωρον καὶ ἔκαμες τὴν ἐλεημοσύνην ταύτην εἰς ἐμὲ τὸν ἄθλιον· ἐὰν δὲν ἐπρόφθανες ἠθέλομεν χαθῆ ψυχικῶς καὶ σωματικῶς».


Ὑποσημειώσεις

[1] Πάταρα· ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν Μικρὰν Ἁσίαν. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται παρὰ τὸν κόλπον τοῦ Καλαμακίου κείμενον νοτιοανατολικῶς τοῦ ἀκρωτηρίου Γεντῆ-μπουροὺν καὶ βορειοδυτικῶς τῆς νήσου Καστελλορίζου.

[2] Μύρα· ἀρχαία πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν νοτιοδυτικὴν ἄκραν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπέχουσα περὶ τὰ 4 χλμ περίπου ἀπὸ τῆς παραλιακῆς ἐπὶ τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους πόλεως Ἀνδριάκης (ἢ Ἀνδράκι), ἐπινείου τῶν Μύρων. Τὰ Μύρα ἤρχισαν ἀκμάζοντα ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἀρχιερατείας τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοδοσίου Βʹ ἀνεκηρύχθη εἰς πρωτεύουσαν τῆς Λυκίας. Ἐν αὐτοῖς ὁ Θεοδόσιος Βʹ ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐρείπια μόνον σῴζονται σήμερον. Εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Μυραίων ὑπήγοντο τὸ πάλαι 36 Ἐπισκοπαί. Τανῦν τὰ Μύρα καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Ντεμπρέ.

[3] Ὁ Διοκλητιανὸς ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῆς Ρώμης κατὰ τὸ ἔτος 284, κατὰ δὲ τὸ ἔτος 286 προσέλαβεν ὡς συμβασιλέα τὸν Μαξιμιανὸν Ἑρκούλιον. Ἀμφότεροι παρῃτήθησαν τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 305.

[4] Οἱ Ταϊφάλοι ἦσαν φυλὴ προερχομένη ἐκ Μολδοβλαχίας, εἶχον δὲ τότε ἐγκατασταθῇ εἰς τὴν Φρυγίαν. Παρὰ τὴν Σελινοῦντα τῆς Τραχείας Κιλικίας ὑπάρχει ἔτι καὶ νῦν πόλις διασῴζουσα τὸ ὄνομα αὐτῶν καλουμένη Τουρκιστὶ Ταφάλ.

[5] Τὸ ἱερὸν Λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Νικολάου ἀνακομισθὲν κατὰ τὴν ἐποχὴν τῆς πρώτης Σταυροφορίας, βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ, μετηνέχθη ἐκ τῶν Μύρων τῆς Λυκίας εἰς τὴν Βάριν (Μπάρι) τῆς Ἰταλίας. Ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς καὶ μετακομιδῆς ταύτης ἑορτάζεται κατὰ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου. Τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς βλέπε ἐν τῷ σχετικῷ Συναξαρίῳ ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».