Τῇ Ϛ’ (6ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας τοῦ Θαυματουργοῦ.

Ὅθεν ἔσπευσαν νὰ τὸν φθάσουν καὶ εἰσελθόντες εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τὸν εὗρον καὶ τὸν ἐγνώρισαν ἐκ τοῦ σχήματος, ὅπως τὸν εἶχον ἴδει εἰς τὴν θάλασσαν, ἐπειδή, ὡς εἴπομεν, δὲν τὸν εἶχον ἴδει ἄλλοτε. Πεσόντες τότε εἰς τοὺς πόδας του ἔλεγον· «Εὐχαριστοῦμέν σοι, δοῦλε τοῦ Θεοῦ, διότι ἐὰν δὲν προέφθανες ἠθέλομεν πνιγῆ εἰς τὴν θάλασσαν».

Ἐκεῖνοι μὲν οὕτως ἔλεγον καὶ διηγοῦντο τὴν ὑπόθεσιν. Ὁ δὲ Ἅγιος, ὡς προορατικὸς ὅπου ἦτο καὶ ἔχων Πνεῦμα Ἅγιον, ἐγνώρισεν ὅτι δὲν ἦτο καθαρὰ ἡ καρδία των καὶ ἤρχισε νὰ τοὺς διδάσκῃ λέγων· «Παρακαλῶ σας, τέκνα μου, νὰ ἐξετάσετε τὰς βουλὰς καὶ τὰ νοήματα τῶν καρδιῶν καὶ τοῦ νοός σας καὶ νὰ τὰ διευθύνητε εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ· διότι ἂν ἐκ τῶν ἀνθρώπων κρυπτώμεθα καὶ φαινώμεθα καλοί, ἐκ τοῦ Θεοῦ ὅμως δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ κρυφθῶμεν, διότι ὁ ἄνθρωπος βλέπει εἰς τὸ πρόσωπον, ὁ δὲ Θεὸς εἰς τὴν καρδίαν. Ἀκούσατε τὶ ἡ Γραφὴ λέγει· «Μὴ ποιῆτε τὸ κακόν, ἵνα μὴ ἐπέλθῃ τοῦτο εἰς ἡμᾶς, ἀλλὰ ποιεῖτε τὸ καλὸν διὰ νὰ τὸ ἀπολαύσητε καὶ μὴ μολύνητε τὸ σῶμά σας, διότι ὡς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος «σεῖς εἶσθε ναὸς Θεοῦ καὶ ἐὰν κανεὶς καταστρέφῃ τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ, θὰ καταστρέψῃ αὐτὸν ὁ Θεὸς» (Α’ Κορ. γ’ 16-17)· ἐὰν οὕτω ποιῆτε θὰ ἔχητε πάντοτε τὸν Θεὸν βοηθόν». Ὁ μὲν Ἅγιος μετὰ τὴν διδαχήν του ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Μητρόπολιν· οἱ δὲ ναῦται, ὠφεληθέντες ἐκ τῆς διδαχῆς του μᾶλλον ἢ ἀπὸ τὴν βοήθειαν τῆς θαλάσσης, ἀνεχώρησαν εἰς τὸν τόπον των, δοξάζοντες τὸν Θεὸν καὶ εὐχαριστοῦντες τὸν Ἅγιον. Ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν θαυμάτων, τὰ ὁποῖα ἐτέλεσεν ἔτι ζῶν, ἂς καταπαύσω τὸν λόγον, ἐπειδὴ παρῆλθεν ἀρκετὴ ὥρα καὶ πρέπει, πρὶν τελειώσω τὴν διήγησιν, νὰ διηγηθῶ καὶ περὶ τῶν θαυμάτων, τὰ ὁποία ἐτέλεσε μετὰ τὴν ὁσίαν του κοίμησιν· πρῶτον ὅμως ἂς διηγηθῶ πῶς ἐκοιμήθη. Ἀναφέρεται εἰς ἕνα ἐγκωμιαστικόν του λόγον, ὅτι τοιοῦτος ἦτο εἰς τὴν θεωρίαν, ὥστε καὶ ἂν δὲν τὸν εἶχεν ἴδει κανεὶς ποτέ, καὶ τὸν ἔβλεπε διὰ πρώτην φορὰν ἐν μέσῳ πολλῶν ἀνθρώπων, τὸν ἐγνώριζεν ἐκ τοῦ ἤθους τοῦ ἀγγελικοῦ τὸ ὁποῖον εἶχε· τόσον ἔλαμπε τὸ πρόσωπόν του, τόσον ἦτο θεωρητικός, ὥστε πολλάκις καὶ ἐὰν ἁπλῶς συνηντᾶτο καθ’ ὁδὸν μετὰ πολλῶν ἀνθρώπων καὶ χωρὶς κἂν νὰ τοὺς διδάξῃ, ἀμέσως ἐπέστρεφον ἐκεῖνοι εἰς θεογνωσίαν ἐκ τῆς θεωρίας καὶ μόνον τοῦ προσώπου του· καὶ λυπημένος ἐὰν ἐπήγαινε κανεὶς νὰ εἴπῃ τὸ παράπονόν του εἰς αὐτόν, καὶ μόνον μὲ τὸ νὰ τὸν ἔβλεπεν, ἐφυγαδεύετο ἡ λύπη του καὶ ἐπληροῦτο χαρᾶς· πτωχοὶ λυπημένοι βλέποντες αὐτὸν ἐχαίροντο καὶ ηὐφραίνοντο.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πάταρα· ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν Μικρὰν Ἁσίαν. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται παρὰ τὸν κόλπον τοῦ Καλαμακίου κείμενον νοτιοανατολικῶς τοῦ ἀκρωτηρίου Γεντῆ-μπουροὺν καὶ βορειοδυτικῶς τῆς νήσου Καστελλορίζου.

[2] Μύρα· ἀρχαία πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν νοτιοδυτικὴν ἄκραν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπέχουσα περὶ τὰ 4 χλμ περίπου ἀπὸ τῆς παραλιακῆς ἐπὶ τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους πόλεως Ἀνδριάκης (ἢ Ἀνδράκι), ἐπινείου τῶν Μύρων. Τὰ Μύρα ἤρχισαν ἀκμάζοντα ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἀρχιερατείας τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοδοσίου Βʹ ἀνεκηρύχθη εἰς πρωτεύουσαν τῆς Λυκίας. Ἐν αὐτοῖς ὁ Θεοδόσιος Βʹ ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐρείπια μόνον σῴζονται σήμερον. Εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Μυραίων ὑπήγοντο τὸ πάλαι 36 Ἐπισκοπαί. Τανῦν τὰ Μύρα καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Ντεμπρέ.

[3] Ὁ Διοκλητιανὸς ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῆς Ρώμης κατὰ τὸ ἔτος 284, κατὰ δὲ τὸ ἔτος 286 προσέλαβεν ὡς συμβασιλέα τὸν Μαξιμιανὸν Ἑρκούλιον. Ἀμφότεροι παρῃτήθησαν τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 305.

[4] Οἱ Ταϊφάλοι ἦσαν φυλὴ προερχομένη ἐκ Μολδοβλαχίας, εἶχον δὲ τότε ἐγκατασταθῇ εἰς τὴν Φρυγίαν. Παρὰ τὴν Σελινοῦντα τῆς Τραχείας Κιλικίας ὑπάρχει ἔτι καὶ νῦν πόλις διασῴζουσα τὸ ὄνομα αὐτῶν καλουμένη Τουρκιστὶ Ταφάλ.

[5] Τὸ ἱερὸν Λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Νικολάου ἀνακομισθὲν κατὰ τὴν ἐποχὴν τῆς πρώτης Σταυροφορίας, βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ, μετηνέχθη ἐκ τῶν Μύρων τῆς Λυκίας εἰς τὴν Βάριν (Μπάρι) τῆς Ἰταλίας. Ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς καὶ μετακομιδῆς ταύτης ἑορτάζεται κατὰ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου. Τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς βλέπε ἐν τῷ σχετικῷ Συναξαρίῳ ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».