Τῇ Ϛ’ (6ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας τοῦ Θαυματουργοῦ.

Βλέπων ὁ Ἀβλάβιος ὅτι καὶ εἰς φόνον τὸν ἀναγκάζουσι, φοβούμενος δὲ μήπτως τοῦ ζητήσουν νὰ τοὺς ἐπιστρέψῃ τὰ χρήματα, τρέχει πρὸς τὸν βασιλέα καὶ προσποιούμενος τὸν λυπημένον λέγει πρὸς αὐτόν· «Πολυχρονεμένε βασιλεῦ, οἱ τρεῖς στρατηγοὶ Νεπωτιανός, Οὗρσος καὶ Ἑρπυλίων, τοὺς ὁποίους ἔπεμψας νὰ εἰρηνεύσωσι τοὺς Ταϊφάλους, ἀντὶ νὰ ἐκτελέσουν τὴν προσταγήν σου, τοὺς παρέσυραν μὲ τὸ μέρος των καὶ σκέπτονται νὰ ἐπαναστήσωσι κατὰ τῆς βασιλείας σου. Λοιπὸν ἐγὼ τοὺς ἐφυλάκισα καὶ τώρα ἡ βασιλεία σου ἀποφάσισον ὡς βούλεσαι ἢ διάταξον νὰ φονευθῶσιν, ἢ σκέψου πῶς θὰ ἀπαλλαγῇς ἐξ αὐτῶν διὰ νὰ ἴδωσι καὶ ἄλλοι καὶ σωφρονισθῶσι».

Ταῦτα ἀκούσας ὁ βασιλεὺς καὶ νομίζων ὅτι ὁ Ἀβλάβιος λέγει ἀλήθειαν, διέταξε νὰ τοὺς ἀναγγείλωσιν ὅτι τὴν ἑπομένην ἀποκεφαλίζονται. Ὅθεν γράψας ὁ Ἀβλάβιος τὴν ἀπόφασιν, ἔστειλεν εἴδησιν καὶ εἰς τὴν φυλακὴν διὰ νὰ τοὺς δοθῇ ἡ ἀγγελία. Ὅθεν ἐλθὼν ὁ δεσμοφύλαξ κλαίων τοὺς ἀνήγγειλε τὴν καταδίκην των, τὴν ὁποίαν ὥρισεν ὁ βασιλεύς, λέγων εἰς αὐτούς· «Αὔριον ἀποκεφαλίζεσθε ὅ,τι λοιπὸν ἔχετε νὰ διατάξητε διὰ τὰς οἰκογενείας σας καὶ τὰς περιουσίας σας κάμετε τὸ συντομώτερον». Καὶ ὁ μὲν δεσμοφύλαξ ταῦτα εἶπε· ἐκεῖνοι δὲ ἀκούσαντες τὴν ἀπόφασιν παρέλυσαν τὰ μέλη των, μὴ γνωρίζοντες διὰ ποίαν αἰτίαν ἐδόθη τοιαύτη καταδικαστικὴ ἀπόφασις δι’ αὐτούς. Ἔλεγον δὲ πρὸς ἀλλήλους· «Εἰς τί ἐπταίσαμεν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ βασιλέως καὶ κατεδικάσθημεν οὕτως; Ποία εἶναι ἡ ἁμαρτία ἡμῶν καὶ θέλουν νὰ μᾶς φονεύσουν;». Λέγει ὁ Νεπωτιανός· «Ἐπειδὴ ἐφθάσαμεν εἰς αὐτὸ τὸ σημεῖον, ἀδελφοί μου, τώρα ἀνθρώπινος δύναμις δὲν δύναται νὰ μᾶς ἐλευθερώσῃ· ἐνθυμεῖσθε τὶ συνέβη εἰς τὰ Μύρα τῆς Λυκίας, μὲ τὸν μέγαν Νικόλαον, ὅστις ἠλευθέρωσεν ἐκ τοῦ ἀδίκου θανάτου τοὺς τρεῖς ἄνδρας· αὐτὸς γνωρίζει καὶ δι’ ἡμᾶς ὅτι δὲν ἔχομεν κανένα νὰ μᾶς βοηθήσῃ· εἰς μεγάλην θλῖψιν καὶ ὀδύνην καρδίας εὑρισκόμεθα καὶ δὲν ὑπάρχει κανεὶς νὰ μᾶς ἐλευθερώσῃ ἐκ τοῦ κινδύνου τούτου· ἡ φωνή μας ἔσβυσεν, ἡ γλῶσσά μας ἐξηράνθη καὶ δὲν δυνάμεθα νὰ δεηθῶμεν· ἐλᾶτε λοιπὸν νὰ παρακαλέσωμεν τὸν Θεὸν καὶ τὸν Ἅγιον Νικόλαον μήπως προφθάσῃ ἡ πρεσβεία του καὶ ἀπελευθερώσῃ καὶ ἡμᾶς τοὺς ἀναιτίους, οἱ ὁποῖοι δὲν γνωρίζομεν τίποτε». Ἤκουσαν καὶ οἱ ἄλλοι καὶ μετὰ δακρύων ἐβόησαν λέγοντες· «Κύριε ὁ Θεὸς τοῦ Πατρὸς ἡμῶν Νικολάου, τοῦ ἐλευθερώσαντος ἀπὸ τὸν ἄδικον θάνατον τοὺς τρεῖς ἄνδρας εἰς τὰ Μύρα, πρόφθασον, Κύριε, καὶ μὴ παρίδῃς τὴν ἀδικίαν ταύτην, μηδὲ λησμονήσῃς ἡμᾶς εἰς κίνδυνον θανάτου εὑρισκομένους·


Ὑποσημειώσεις

[1] Πάταρα· ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν Μικρὰν Ἁσίαν. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται παρὰ τὸν κόλπον τοῦ Καλαμακίου κείμενον νοτιοανατολικῶς τοῦ ἀκρωτηρίου Γεντῆ-μπουροὺν καὶ βορειοδυτικῶς τῆς νήσου Καστελλορίζου.

[2] Μύρα· ἀρχαία πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν νοτιοδυτικὴν ἄκραν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπέχουσα περὶ τὰ 4 χλμ περίπου ἀπὸ τῆς παραλιακῆς ἐπὶ τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους πόλεως Ἀνδριάκης (ἢ Ἀνδράκι), ἐπινείου τῶν Μύρων. Τὰ Μύρα ἤρχισαν ἀκμάζοντα ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἀρχιερατείας τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοδοσίου Βʹ ἀνεκηρύχθη εἰς πρωτεύουσαν τῆς Λυκίας. Ἐν αὐτοῖς ὁ Θεοδόσιος Βʹ ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐρείπια μόνον σῴζονται σήμερον. Εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Μυραίων ὑπήγοντο τὸ πάλαι 36 Ἐπισκοπαί. Τανῦν τὰ Μύρα καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Ντεμπρέ.

[3] Ὁ Διοκλητιανὸς ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῆς Ρώμης κατὰ τὸ ἔτος 284, κατὰ δὲ τὸ ἔτος 286 προσέλαβεν ὡς συμβασιλέα τὸν Μαξιμιανὸν Ἑρκούλιον. Ἀμφότεροι παρῃτήθησαν τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 305.

[4] Οἱ Ταϊφάλοι ἦσαν φυλὴ προερχομένη ἐκ Μολδοβλαχίας, εἶχον δὲ τότε ἐγκατασταθῇ εἰς τὴν Φρυγίαν. Παρὰ τὴν Σελινοῦντα τῆς Τραχείας Κιλικίας ὑπάρχει ἔτι καὶ νῦν πόλις διασῴζουσα τὸ ὄνομα αὐτῶν καλουμένη Τουρκιστὶ Ταφάλ.

[5] Τὸ ἱερὸν Λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Νικολάου ἀνακομισθὲν κατὰ τὴν ἐποχὴν τῆς πρώτης Σταυροφορίας, βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ, μετηνέχθη ἐκ τῶν Μύρων τῆς Λυκίας εἰς τὴν Βάριν (Μπάρι) τῆς Ἰταλίας. Ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς καὶ μετακομιδῆς ταύτης ἑορτάζεται κατὰ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου. Τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς βλέπε ἐν τῷ σχετικῷ Συναξαρίῳ ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».