Τῇ Ϛ’ (6ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας τοῦ Θαυματουργοῦ.

Ὡς ἤκουσεν ὁ Ἀρχιερεὺς ταῦτα, σπεύσας ἥρπασεν ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ στρατιώτου τὴν σπάθην διὰ τῆς ὁποίας ἤθελε νὰ ἀποκεφαλίσῃ αὐτοὺς καὶ οὐδεὶς εἶπέ τι ἐναντίον του, ὅτι δὲν ἔπραξε καλά, οὐδὲ ὁ Εὐστάθιος εἶπε τίποτε, μάλιστα ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας του ζητῶν συγχώρησιν. Ὅλα αὐτά, ὧ βασιλεῦ, εἴδομεν μὲ τοὺς ὀφθαλμούς μας, ἐνθυμούμενοι δὲ τὸ καλὸν τὸ ὁποῖον ἔκαμεν εἰς τοὺς τρεῖς ἐκείνους ὁ Ἅγιος, ἐπεκαλέσθημεν μετὰ δακρύων τὸν Θεόν, νὰ προφθάσῃ δι’ εὐχῶν τοῦ Ἁγίου καὶ εἰς βοήθειαν ἡμῶν».

Ὡς ἤκουσεν ὁ Βασιλεὺς ταῦτα κατενύγη καὶ λέγει πρὸς τοὺς τρεῖς ἐκείνους· «Ἐγὼ χαρίζω τὴν ζωήν σας καὶ νὰ γνωρίζητε ὅτι χάριν τοῦ Ἀρχιερέως ἐκείνου ἠλευθερώθητε ἀπὸ τὸν θάνατον· ὑπάγετε λοιπὸν νὰ γίνητε καὶ Μοναχοὶ παρ’ αὐτοῦ γρήγορα καὶ νὰ τοῦ εἴπητε ὅτι τὸν ἤκουσα καὶ νὰ μὴ μὲ φοβερίζῃ». Ταῦτα εἰπὼν ὁ βασιλεύς, τοὺς ἔδωκε καὶ ἓν χρυσοῦν Εὐαγγέλιον καὶ χρυσοῦν θυμιατήριον κεκομησμένον μὲ πολυτίμους λίθους καὶ δύο μεγάλας κεχρυσωμένας λαμπάδας νὰ τὰς ὑπάγουν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, εἰς τὴν ὁποίαν ἀρχιεράτευεν ὁ μέγας Νικόλαος. Οἱ δὲ λαβόντες ταῦτα ἀνεχώρησαν διὰ τὸν Ἅγιον· ἔγιναν δὲ καὶ Μοναχοί, ἐκ δὲ τῶν ὑπαρχόντων των ἄλλα μὲν ἐδώρησαν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου, ἄλλα εἰς πτωχούς καὶ ἄλλα εἰς τοὺς συγγενεῖς των. Περὶ τοῦ θαύματος τούτου ἂς παύσω διηγούμενος, ἐπειδὴ ἀρκετὰ εἶπον· ἂς διηγηθῶ δὲ καὶ περὶ ἄλλου, τὸ ὁποῖον ἔτι ζῶν ἐτέλεσεν, ἔπειτα δὲ νὰ εἴπω ὅσα μετὰ θάνατον ἐποίησε καὶ τότε σὺν Θεῷ νὰ καταπαύσω τὸν λόγον μου.

Ναῦταί ποτε ἐκινδύνευον νὰ πνιγοῦν ταξιδεύοντες· ἀκούοντες δὲ τὰ περὶ τοῦ Ἁγίου, ἐπεκαλέσθησαν αὐτὸν καὶ εἶπον· «Ἅγιε Νικόλαε, βοήθησόν μας τὴν ὥραν ταύτην, διότι πνιγόμεθα». Παρευθὺς τότε ἐφάνη ὁ μέγας Νικόλαος εἰς τὴν πρύμνην τοῦ πλοίου καὶ λαβὼν τὸ τιμόνιον ἐκυβέρνα· εἶπε δὲ εἰς τοὺς ναύτας· «Μὴ φοβῆσθε, ἐγὼ εἶμαι μαζί σας· μὲ ἐπεκαλέσθητε καὶ ἦλθον πρὸς βοήθειάν σας». Μετ’ ὀλίγον ἔπαυσεν ὁ ἄνεμος, ἡ θάλασσα ἡσύχασε καὶ ὁ Ἅγιος ἔγινεν ἄφαντος. Τότε εἶπον οἱ ναῦται· «Ἂς ἀράξωμεν τὸ πλοῖόν μας εἰς τὸν λιμένα τῶν Μυραίων καὶ ἂς ὑπάγωμεν πρὸς τὸν Ἅγιον Νικόλαον, ἵνα τὸν εὐχαριστήσωμεν διὰ τὴν βοήθειαν, τὴν ὁποίαν μᾶς ἔκαμε, νὰ ἴδωμεν δὲ καὶ τὸ πρόσωπόν του, διότι δὲν τὸν ἔχομεν ἴδει». Ἐξῆλθον λοιπὸν εἰς τὴν ξηρὰν καὶ ἠρώτησαν· «Ποῦ εὑρίσκεται ὁ Ἀρχιερεύς;» τοὺς εἶπον δὲ ὅτι τώρα ἐπήγαινεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μὲ τοὺς Ἱερεῖς του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πάταρα· ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν Μικρὰν Ἁσίαν. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται παρὰ τὸν κόλπον τοῦ Καλαμακίου κείμενον νοτιοανατολικῶς τοῦ ἀκρωτηρίου Γεντῆ-μπουροὺν καὶ βορειοδυτικῶς τῆς νήσου Καστελλορίζου.

[2] Μύρα· ἀρχαία πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν νοτιοδυτικὴν ἄκραν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπέχουσα περὶ τὰ 4 χλμ περίπου ἀπὸ τῆς παραλιακῆς ἐπὶ τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους πόλεως Ἀνδριάκης (ἢ Ἀνδράκι), ἐπινείου τῶν Μύρων. Τὰ Μύρα ἤρχισαν ἀκμάζοντα ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἀρχιερατείας τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοδοσίου Βʹ ἀνεκηρύχθη εἰς πρωτεύουσαν τῆς Λυκίας. Ἐν αὐτοῖς ὁ Θεοδόσιος Βʹ ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐρείπια μόνον σῴζονται σήμερον. Εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Μυραίων ὑπήγοντο τὸ πάλαι 36 Ἐπισκοπαί. Τανῦν τὰ Μύρα καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Ντεμπρέ.

[3] Ὁ Διοκλητιανὸς ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῆς Ρώμης κατὰ τὸ ἔτος 284, κατὰ δὲ τὸ ἔτος 286 προσέλαβεν ὡς συμβασιλέα τὸν Μαξιμιανὸν Ἑρκούλιον. Ἀμφότεροι παρῃτήθησαν τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 305.

[4] Οἱ Ταϊφάλοι ἦσαν φυλὴ προερχομένη ἐκ Μολδοβλαχίας, εἶχον δὲ τότε ἐγκατασταθῇ εἰς τὴν Φρυγίαν. Παρὰ τὴν Σελινοῦντα τῆς Τραχείας Κιλικίας ὑπάρχει ἔτι καὶ νῦν πόλις διασῴζουσα τὸ ὄνομα αὐτῶν καλουμένη Τουρκιστὶ Ταφάλ.

[5] Τὸ ἱερὸν Λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Νικολάου ἀνακομισθὲν κατὰ τὴν ἐποχὴν τῆς πρώτης Σταυροφορίας, βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ, μετηνέχθη ἐκ τῶν Μύρων τῆς Λυκίας εἰς τὴν Βάριν (Μπάρι) τῆς Ἰταλίας. Ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς καὶ μετακομιδῆς ταύτης ἑορτάζεται κατὰ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου. Τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς βλέπε ἐν τῷ σχετικῷ Συναξαρίῳ ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».