Τῇ Ϛ’ (6ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας τοῦ Θαυματουργοῦ.

Λέγει ἡ κατὰ τὸ φαινόμενον πτωχὴ ἐκείνη γραῖα· «Σᾶς παρακαλῶ, ἀδελφοί μου, λάβετε τοῦτο τὸ ἐλαιοδοχεῖον μὲ τὸ ἔλαιον καὶ νὰ τὸ ὑπάγητε εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου νὰ ἀνάψητε τὴν κανδήλαν νὰ καῇ διὰ τὴν ἁμαρτωλήν μου ψυχήν, διότι δὲν δύναμαι νὰ ἔλθω μαζί σας, ἐπειδὴ φοβοῦμαι τὴν θάλασσαν ἡ ὁποία πολὺ μὲ ζαλίζει· ὅθεν, σᾶς παρακαλῶ, ὑπάγετε σεῖς καὶ θὰ εἶναι καὶ ἰδικόν σας καὶ ἰδικόν μου τὸ καλόν». Καὶ ὁ μὲν δαίμων παρεκάλει τοὺς ναύτας ταῦτα λέγων· ἐκεῖνοι δὲ ἀγνοοῦντες τὴν τέχνην τοῦ δαίμονος ἔλαβον τὸ ἐλαιοδοχεῖον καὶ ἔπλεον ἀμέριμνοι καθ’ ὀλην ἐκείνην τὴν ἡμέραν.

Περὶ δὲ τὸ μεσονύκτιον φαίνεται ὁ Ἅγιος εἰς τὸν πλοίαρχον καὶ λέγει πρὸς αὐτόν· «Τὸ ἐλαιοδοχεῖον, τὸ ὁποῖον σᾶς ἔδωκεν ἡ πτωχὴ ἐκείνη, ὅταν ἐξημερώσῃ νὰ τὸ ρίψητε εἰς τὴν θάλασσαν, διότι εἶναι τέχνη τοῦ διαβόλου νὰ καῇ ἡ Ἐκκλησία μου καὶ ἐὰν ἴδητε φοβερόν τι καὶ παράδοξον εἰς τὴν θάλασσαν, μὴ φοβηθῆτε· διότι ἐγὼ θὰ σᾶς βοηθήσω νὰ μὴ πάθητε τίποτε». Τὸ πρωΐ, ὅταν ἐξημέρωσε, διηγήθη ὁ πλοίαρχος τὸ ὅραμα καὶ λαβὼν τὸ ἐλαιοδοχεῖον ἔρριψεν αὐτὸ εἰς τὴν θάλασσαν, εὐθὺς δὲ ὡς τὸ ἔρριψε, φλόξ μεγάλη ἀνέβη ἐκ τῆς θαλάσσης καὶ καπνὸς πολὺς δυσωδέστατος, ὡς ἀπὸ θειάφι· ἡ θάλασσα ἐφούσκωσε καὶ ἐξηκόντιζε τὸ ὕδωρ ὑψηλά, τόσον ὥστε ἐκινδύνευε νὰ εἰσέλθῃ ἐντὸς τοῦ πλοίου. Βλέποντες ταῦτα οἱ ναῦται ἠπόρουν, ἀπὸ δὲ τὸν φόβον των ἔπεσον πρηνεῖς (προύμυτα) κλαίοντες καὶ λέγοντες μεγαλοφώνως· «Ἅγιε Νικόλαε, πρόφθασον καὶ βοήθησόν μας, διότι βυθιζόμεθα». Μετὰ δὲ ὥραν ἱκανήν, ὅτε κατεπράϋνεν ἡ τρικυμία, συνελθόντες οἱ ναῦται ἀπὸ τὴν ἀγωνίαν ἐχάρησαν δοξάζοντες τὸν Θεὸν καὶ τὸν μέγαν Νικόλαον.

Εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ἦτο Χριστιανός τις εὐλαβὴς καὶ πιστός, καθ’ ὑπερβολὴν ἀγαπῶν τὸν Ὅσιον Πατέρα ἡμῶν Νικόλαον καὶ ἀμοιβαίως παρὰ τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Νικολάου ἀγαπώμενος. Οὗτος λοιπὸν, θέλων ποτὲ νὰ ταξιδεύσῃ δι’ ἀναγκαίαν ὑπόθεσίν του, ἐπῆγε πρῶτον εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ προσηυχήθη ἐκ βάθους καρδίας· ἔπειτα ἀποχαιρετήσας τοὺς συγγενεῖς καὶ τοὺς φίλους του, ἐπεβιβάσθη εἰς τὸ πλοιάριον. Κατὰ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν τῆς νυκτὸς ἠγέρθησαν οἱ ναῦται, ὅπως στρέψωσι τὰ ἱστία, μεταβληθέντος τοῦ ἀνέμου· ἠγέρθη δὲ καὶ ὁ εὐλαβέστατος ἐκεῖνος ἄνθρωπος διὰ νὰ ὑπάγῃ πρὸς ἀνάγκην του· ἐπειδὴ ὅμως οἱ ναῦται κατεγίνοντο εἰς τὴν στροφὴν τῶν ἱστίων, περιπλεχθεὶς, ὁ Χριστιανὸς ἐκεῖνος καὶ συμποδισθεὶς (καθὼς τοῦτο συνήθως συμβαίνει εἰς τοιαύτας περιπτώσεις), ἔπεσεν εἰς τὴν θάλασσαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πάταρα· ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν Μικρὰν Ἁσίαν. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται παρὰ τὸν κόλπον τοῦ Καλαμακίου κείμενον νοτιοανατολικῶς τοῦ ἀκρωτηρίου Γεντῆ-μπουροὺν καὶ βορειοδυτικῶς τῆς νήσου Καστελλορίζου.

[2] Μύρα· ἀρχαία πόλις τῆς Λυκίας εἰς τὴν νοτιοδυτικὴν ἄκραν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπέχουσα περὶ τὰ 4 χλμ περίπου ἀπὸ τῆς παραλιακῆς ἐπὶ τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους πόλεως Ἀνδριάκης (ἢ Ἀνδράκι), ἐπινείου τῶν Μύρων. Τὰ Μύρα ἤρχισαν ἀκμάζοντα ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἀρχιερατείας τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοδοσίου Βʹ ἀνεκηρύχθη εἰς πρωτεύουσαν τῆς Λυκίας. Ἐν αὐτοῖς ὁ Θεοδόσιος Βʹ ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Ναὸν τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐρείπια μόνον σῴζονται σήμερον. Εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Μυραίων ὑπήγοντο τὸ πάλαι 36 Ἐπισκοπαί. Τανῦν τὰ Μύρα καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Ντεμπρέ.

[3] Ὁ Διοκλητιανὸς ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῆς Ρώμης κατὰ τὸ ἔτος 284, κατὰ δὲ τὸ ἔτος 286 προσέλαβεν ὡς συμβασιλέα τὸν Μαξιμιανὸν Ἑρκούλιον. Ἀμφότεροι παρῃτήθησαν τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 305.

[4] Οἱ Ταϊφάλοι ἦσαν φυλὴ προερχομένη ἐκ Μολδοβλαχίας, εἶχον δὲ τότε ἐγκατασταθῇ εἰς τὴν Φρυγίαν. Παρὰ τὴν Σελινοῦντα τῆς Τραχείας Κιλικίας ὑπάρχει ἔτι καὶ νῦν πόλις διασῴζουσα τὸ ὄνομα αὐτῶν καλουμένη Τουρκιστὶ Ταφάλ.

[5] Τὸ ἱερὸν Λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Νικολάου ἀνακομισθὲν κατὰ τὴν ἐποχὴν τῆς πρώτης Σταυροφορίας, βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ, μετηνέχθη ἐκ τῶν Μύρων τῆς Λυκίας εἰς τὴν Βάριν (Μπάρι) τῆς Ἰταλίας. Ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς καὶ μετακομιδῆς ταύτης ἑορτάζεται κατὰ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου. Τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς βλέπε ἐν τῷ σχετικῷ Συναξαρίῳ ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».