Τῇ ΚΗ’ (28ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων ΔΙΣΜΥΡΙΩΝ, ἤτοι εἴκοσι χιλιάδων, ΜΑΡΤΥΡΩΝ, τῶν ἐν Νικομηδείᾳ καέντων.

Ἂς λάβωμεν λοιπὸν διὰ τὸν Δεσπότην μας πρόσκαιρον θάνατον, διὰ νὰ ζῶμεν ἀθάνατοι εἰς τὴν Βασιλείαν του τὴν αἰώνιον. Ἐὰν αὐτὸς ὁ Δεσπότης ἐθυσιάσθη δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀναξίους ὁ ὑπεράξιός τε καὶ ὑπερούσιος, διατί καὶ ἡμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ καὶ ὑπεύθυνοι νὰ μὴ συνκοινωνήσωμεν εἰς τὸ Πάθος του;». Ταῦτα εἰπὼν ὁ ἀείμνηστος προέτρεψε καὶ παρεκίνησεν ἅπαντας νὰ διψήσουν τὸν σωτήριον θάνατον, καὶ πάντες μετ’ αὐτοῦ συμφώνως ἐβόησαν πρὸς τὸν ἀπεσταλμένον του βασιλέως ταῦτα· «Χριστιανοὶ εἴμεθα, καὶ τοὺς ψευδωνύμους θεούς σας οὐ λατρεύομεν». Ταῦτα μαθὼν ὁ βασιλεὺς ἐπρόσταξε νὰ ἀνάψουν πῦρ πέριξ τοῦ Ναοῦ, νὰ τοὺς κατακαύσουν ἅπαντας.

Οἱ δὲ ἔσωθεν τοῦ Ναοῦ ἐγκεκλεισμένοι, Χριστιανοὶ ἐβάπτισαν ἐν βίᾳ τοὺς κατηχουμένους καὶ χρίσαντες αὐτοὺς διὰ τοῦ ἁγίου Μύρου, τοὺς ἐκοινώνησαν τὰ θεῖα τοῦ Δεσπότου Μυστήρια. Ἐν τῷ μεταξὺ τούτῳ ἐμεγάλωνε τὸ πῦρ, καὶ κατέκαιε πέριξ τὴν Ἐκκλησίαν ἅπασαν. Οἱ δὲ Ἅγιοι ἔψαλλον ἔσωθεν τὸν ψαλμὸν τῶν Ἁγίων Τριῶν Παίδων, καλοῦντες πᾶσαν τὴν κτίσιν πρὸς ὑμνῳδίαν καὶ δοξολογίαν τοῦ Θεοῦ καὶ οὕτως ἐτελειώθησαν κατὰ τὴν εἰκοστὴν ὀγδόην τοῦ μηνὸς Δεκεμβρίου ὄντες τὸν ἀριθμὸν χιλιάδες εἴκοσι. Πέντε δὲ ἡμέρας μετὰ τὴν κατάπαυσιν τοῦ πυρός, ἐπλησίασάν τινες διὰ νὰ ἴδωσι τὸ ἀποτέλεσμα, διεπίστωσαν δὲ ὅτι ὄχι μόνον δὲν ἐξήρχετο ἀπὸ τῶν ἐρειπίων καὶ ἡ ἐλαχίστη δυσωδία, ἀλλὰ μᾶλλον εὐωδία γλυκυτάτη καὶ θαυμάσιος. Ἐξήρχετο δὲ καὶ λάμψις ὡραία ὡς ἀκτὶς χρυσαυγίζουσα. Ὁ δὲ ἀνόητος τύραννος ἔχαιρε, νομίζων ὅτι ἐλυτρώθη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς του, καὶ ἐτέλεσε χαρμόσυνον ἑορτὴν καὶ πανήγυριν, εἰς τιμὴν καὶ μνήμην τῆς ψευδωνύμου θεᾶς Δήμητρας, ᾠκοδόμησε δὲ καὶ θέατρον μέγα. Ὅταν δὲ ἐγένετο ἑορτὴ πάνδημος εἰς τὴν ὁποίαν ἦτο συνηγμένος ὅλος ὁ λαός, ἦτο δὲ ἐκεῖ καὶ ὁ βασιλεὺς καὶ προσέφεραν οἱ ἀσύνετοι θυσίαν εἰς τὴν βδελυράν των θεάν, ἕνας εὐσεβὴς καλούμενος Ζήνων, ζήλου θείου πλησθείς, ἐστάθη εἰς τὸ μέσον τοῦ πλήθους καὶ ἐβόησε ταῦτα πρὸς τὸν βασιλέα λέγων· «Πλανᾶσαι, βασιλεῦ, προσκυνῶν λίθους καὶ ξύλα ἀναίσθητα, τὰ ὁποῖα ὁδηγοῦσι τοὺς λατρευτὰς αὐτῶν εἰς ἀπώλειαν. Μὴ εἶσαι, Μαξιμιανέ, τοσοῦτον ἀνόητος, ἀλλ’ ὕψωσον τοὺς σωματικοὺς καὶ νοητοὺς ὀφθαλμούς σου εἰς τὸν οὐρανόν, νὰ ἐννοήσῃς τὸν Κτίστην τῶν ἁπάντων ἀπὸ τὰ κτίσματα αὐτοῦ». Ταῦτα ἀκούσας ὁ τύραννος ἠλλοιώθη τὴν ὄψιν ἀπὸ τὸν θυμόν του ὁ λίθινος.