Τῇ Κυριακῇ πρὸ τῆς τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ, Ὑπόμνημα εἰς τὸν Προφήτην ΔΑΝΙΗΛ καὶ εἰς τοὺς ΤΡΕΙΣ ΠΑΙΔΑΣ.

Τὸ δὲ διατὶ οἱ πόδες ἦσαν μέρος μὲν σιδηροῖ, μέρος δὲ ὀστράκινοι, δηλοῖ, ὅτι πολλὰ μὲν ἔθνη θὰ εἶναι κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον μεμιγμένα εἰς τὸν κόσμον, ὅμως αὐτὰ θὰ ἔχουν διαφόρους θρησκείας, καὶ δὲν θὰ πιστεύουν ὅλοι εἰς ἕνα Θεόν, ἀλλὰ θὰ εἶναι ἀπ’ ἀλλήλων κεχωρισμένοι κατὰ τὴν πίστιν, καθὼς καὶ ὁ σίδηρος, ὅταν ἀναλύσῃ δὲν ἑνοῦται μὲ τὸ ὄστρακον. Κατὰ δὲ τὰς ἡμέρας ἐκείνας τῆς τελευταίας βασιλείας θέλει ἀναστήσει ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ Βασιλείαν, ἡ ὁποία δὲν θέλει διαφθαρῆ εἰς τὸν αἰῶνα καὶ τέλος δὲν θὰ ἔχῃ». Τοῦτο δὲ ἔλεγεν ὁ Προφήτης, σημαίνων τὴν ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων Γέννησιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἀχειροτμήτου Λίθου, ἡ ὁποία ἐγένετο ἐκ τοῦ Ὄρους τοῦ νοητοῦ, ἥτοι τῆς Παρθένου, ἄνευ θελήματος ἀνδρός.

Ὡς ἤκουσε ταῦτα ὁ βασιλεὺς Ναβουχοδονόσορ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον καὶ προσεκύνησε τον Δανιήλ, καὶ εἶπεν· «Ἀληθῶς ὁ Θεὸς τὸν ὁποῖον σὺ προσκυνεῖς, αὐτὸς εἶναι ὁ Θεός, ὅστις ἀποκαλύπτει κρύφια μυστήρια». Δώσας δὲ μεγάλα χαρίσματα εἰς τὸν Προφήτην, τὸν κατέστησε πρῶτον ἐπάνω εἰς τοὺς λογιστὰς τῆς βασιλείας του. Ὁ δὲ Δανιὴλ παρεκάλεσε τὸν βασιλέα καὶ ἐτίμησε καὶ τοὺς Τρεῖς Παῖδας τοὺς συγγενεῖς του, καὶ τοὺς ἔκαμεν ἄρχοντας εἰς τὰς πόλεις καὶ ἐπαρχίας, αὐτὸν δὲ τὸν ἔκαμεν ἄρχοντα εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ βασιλέως.

Κατὰ δὲ τὸ δέκατον ὄγδοον ἔτος τῆς βασιλείας του ἐποίησεν ὁ βασιλεὺς Ναβουχοδονόσορ εἰκόνα χρυσῆν, κατὰ τὸ ὁμοίωμα τοῦ προσώπου αὐτοῦ, τῆς ὁποίας τὸ ὕψος ἦτο πήχεις ἑξήκοντα καὶ τὸ πλάτος αὐτῆς πήχεις ἕξ· ἔστησε δὲ τὴν εἰκόνα αὐτὴν πλησίον τῆς Βαβυλῶνος, εἰς πεδιάδα λεγομένην Δεειρᾶ, καὶ ἀπέστειλεν ὁρισμὸν νὰ συναχθῶσιν ὅλοι οἱ ἄρχοντες τῶν ὑπ’ αὐτὸν ἐθνῶν, οἱ στρατηγοί, οἱ τοπάρχαι, οἱ διοικηταί, οἱ τύραννοι καὶ οἱ ἐξουσιασταὶ καὶ νὰ ἔλθουν εἱς τὰ ἐγκαίνια τῆς εἰκόνος. Κατὰ τὸν ὁρισμὸν λοιπὸν τοῦ βασιλέως συνήχθησαν ὅλοι, ἐστάθη δὲ τότε ὁ κήρυξ τοῦ βασιλέως καὶ εἶπε· «Πρὸς σᾶς λέγω, λαοί, φυλαὶ καὶ γλῶσσαι, ὅτι εἰς οἵαν ὥραν ἀκούσητε τὴν σάλπιγγα καὶ τὰ ἄλλα μουσικὰ ὄργανα, ὅλοι νὰ πέσετε νὰ προσκυνήσετε τὴν εἰκόνα τοῦ βασιλέως· διότι ὅποιος δὲν τὴν προσκυνήσῃ, θέλει ριφθῆ εἰς τὴν κάμινον τοῦ πυρὸς τὴν ἐκεῖ πλησίον κατακαιομένην». Οἱ δὲ διάφοροι λαοὶ καὶ αἱ διάφοροι φυλαὶ καὶ γλῶσσαι, ὅταν ἤκουσαν τὴν σάλπιγγα, ὅλοι πεσόντες προσεκύνησαν τὴν εἰκόνα τοῦ βασιλέως, οἱ δὲ Τρεῖς Παῖδες καὶ ὁ Δανιὴλ ὁ Προφήτης δὲν ἔπεσον νὰ προσκυνήσωσι τὴν εἰκόνα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οἱ Χαλδαῖοι ἦσαν ἀρχαῖος λαὸς κατοικὼν τὴν μεταξὺ τῶν ποταμῶν Τίγρητος καὶ Εὐφράτου ἐκτεινομένην χώραν καὶ δὴ ἀπὸ τῆς Βαβυλῶνος μέχρι τοῦ Περσικοῦ κόλπου, ἥτις καὶ ἐκ τοῦ ὀνόματος αὐτῶν ἀπεκλήθη, ἐπὶ τῆς ἐποχῆς των, Χαλδαία (ἄλλο τὸ θέμα τῆς Χαλδίας ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου μὲ πρωτεύουσαν τὴν Τραπεζούντα, ἓν ἐκ τῶν 29 θεμάτων εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία). Βραδύτερον, ὅταν ἡ Βαβυλὼν κατέστη πρωτεύουσα, ἡ Χαλδαία, ἡ Ἀσσυρία καὶ ἡ Μεσοποταμία ὠνομάζοντο κοινῶς Βαβυλωνία. Οἱ Χαλδαῖοι πρὸ τῆς ἐνσωματώσεώς των εἰς τὴν Βαβυλωνίαν ὑπῆρξαν κατ’ ἀρχὰς λαὸς νομαδικός, κατὰ τὴν ἱστορουμένην ὅμως ἐνταῦθα ἐποχὴν εἶχον ἐξελιχθῆ τόσον εἰς τὰ γράμματα, ὥστε ὑπερεῖχον κατὰ πολὺ τῶν ἄλλων Βαβυλωνιακῶν λαῶν καὶ τῶν πλησιοχώρων αὐτῶν. Ὁ Ναβουχοδονόσορ ἦτο Χαλδαῖος τὴν καταγωγήν, ἐπίσης ὁ Πατριάρχης Ἀβραὰμ Χαλδαῖος ἦτο.

[2] Ὁ σχῖνος αὐτὸς εἶναι δένδρον, ὁμοιάζων μὲ κουμαρέαν εἰς τὸ ὕψος, ἀναπτύσσεται δὲ εἰς τὰ παραθαλάσσια μέρη καὶ μάλιστα εἰς τὴν νῆσον Χίον, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκεται ἐν ἀφθονίᾳ· ἀπὸ τοῦτον παράγεται ἡ μαστίχη. Τὸ δένδρον τοῦτο εἶχον οἱ τότε ἄρχοντες εἰς τοὺς κήπους των διὰ στολισμὸν αὐτῶν.

[3] Πρίνος εἶναι τὸ πουρνάρι.

[4] Ἐπειδὴ εἶναι δυνατὸν νὰ γεννηθοῦν ἀπορίαι εἰς τὸν ἀναγνώστην, διὰ τὴν φαινομενικὴν ἀσυμφωνίαν τῶν ἐνταῦθα καὶ τῶν εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν (Βιβλίον Δανιὴλ) ἐκτιθεμένων, ἰδίᾳ ὡς πρὸς τὸ σημεῖον καθ’ ὃ ὁ Βαλτάσαρ ἀναφέρεται ὡς υἱὸς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, σημειοῦμεν ἐνταῦθα τὰ ἑξῆς: Τὸν Ναβουχοδονόσορα ἀποθανόντα διεδέχθη ὁ υἱός του Εὐϊλμερωδὰχ (κατ’ ἄλλην γραφὴν Ἐβὶλ-Μεροδὰχ) καὶ τοῦτον ὁ ἐπὶ θυγατρὶ γαμβρός του Νιργάλ-σάρ-ουτσοὺρ (ὁ Νιγλίσαρος τοῦ Φλαβίου Ἰωσήπου). Τοῦτον διαδέχεται ὁ Ναβονίδης καὶ τοῦτον ὁ Βαλτάσαρ, ὅστις ὑπῆρξε καὶ ὁ τελευταῖος βασιλεὺς τῆς Βαβυλωνίας. Τὰ εἰς τὸ Βιβλίον τοῦ Δανιὴλ ἐκτιθέμενα δὲν ἔρχονται εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὴν ἱστορίαν, διότι ἡ σημασία τῶν λέξεων πατὴρ καὶ υἱὸς ἐνταῦθα ἔχουν τὴν σημασίαν τοῦ πρόγονος καὶ ἀπόγονος. Ὁ Ναβουχοδονόσορ δηλαδὴ ὑπῆρξε πρόγονος (πατὴρ) τοῦ Βαλτάσαρ καὶ οὗτος ἀπόγονος (υἱὸς) ἐκείνου. Ἄλλωστε καὶ ἡμεῖς σήμερον πολλάκις μεταχειριζόμεθα τὴν λέξιν «πατέρες» μὲ τὴν σημασίαν τοῦ «πρόγονοι». Ταῦτα ὡς πρὸς τὴν πραγματικὴν σειρὰν διαδοχῆς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, ἐκ τῆς ὁποίας καὶ ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος λόγου ἀφίσταται ὀλίγον εἴς τινα σημεῖα, παρασυρθεὶς ἀπὸ ἐσφαλμένας ἐξιστορίσεις ἐνίων ἰστορικῶν.

[5] Λέχοι ὀνομάζονται οἱ Ἑβραῖοι οἱ κατοικοῦντες τὰς ἀνατολικὰς χώρας τῆς Εὐρώπης, οἵτινες καὶ διατηροῦν ἰδιαίτερα ἔθιμα καὶ ἐμφάνισιν. Ἐπὶ Τουρκοκρατίας μάλιστα ἡ Πολωνία ἐκαλεῖτο Λεχία.

[6] Βαβυλὼν, ἡ ἀρχαιοτάτη μεγίστη καὶ ἱστορικὴ πόλις τῆς Μεσοποταμίας, ἔκειτο πρὸς νότον τῆς σημερινῆς Βαγδάτης πρωτευούσης τοῦ Ἰράκ, ἑκατέρωθεν τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ, ἀπέχει δὲ τῆς Ἱερουσαλὴμ περὶ τὰ 850 χ.λ.μ. κατ’ εὐθεῖαν πρὸς Ἀνατολάς. Ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου εἶχε περιέλθει εἰς τοὺς Πέρσας· σήμερον ἐλάχιστα αὐτῆς ἐρείπια σῴζονται.

[7] Τὸ ἱστορικὸν τοῦτο γεγονὸς ἔλαβε χώραν κατὰ τὸ ἔτος 536 π.Χ.

[8] Κατ’ ἄλλους ἀκριβεστέρους ὑπολογισμοὺς ὁ Ἅγιος οὗτος Προφήτης Δανιὴλ ἐκοιμήθη εἰς ἡλικίαν 88 ἐτῶν.

[9] Βλέπε σελ. 454 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.