Τῇ Κυριακῇ πρὸ τῆς τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ, Ὑπόμνημα εἰς τὸν Προφήτην ΔΑΝΙΗΛ καὶ εἰς τοὺς ΤΡΕΙΣ ΠΑΙΔΑΣ.

Παρηκολούθουν λοιπὸν τὸν Ἰωακεὶμ καὶ τὴν Σωσάνναν οἱ ἄνομοι καὶ ἡμέραν τινά, κατὰ τὴν ὁποίαν ἔλειπεν ὁ Ἰωακεὶμ εἰς ἄλλην χώραν, ἡ δὲ Σωσάννα κατὰ τὴν συνήθειάν της εἰσῆλθε περὶ τὴν μεσημβρίαν εἰς τὸν κῆπον νὰ περιπατήσῃ τότε καὶ αὐτοὶ ἐπῆγαν καὶ ἐκρύβησαν εἴς τι μέρος τοῦ κήπου καὶ δὲν ἐφαίνοντο. Ἀφοῦ λοιπὸν ἐπέρασεν ὥρα ἱκανή, μὴ γνωρίζουσα ἡ Σωσάννα ὅτι εἶναι κεκρυμμένοι οἱ δύο κριταὶ ἐκεῖνοι τῶν Ἑβραίων καὶ ὅτι παραφυλάττουν τὸν καιρόν, ἔστειλε τὰς ὑπηρετρίας της νὰ φέρωσι φαγητὰ καὶ λουστικὰ μυρίσματα, κατὰ τὴν συνήθειαν τῶν γυναικῶν, διὰ νὰ λουσθῇ εἰς τὴν στέρναν τοῦ κήπου, διότι ἦτο ζέστη ὑπερβολική. Οἱ δὲ κριταὶ ἐκεῖνοι, ὡς εἶδον ὅτι ἡ Σωσάννα εἶναι μόνη παντελῶς, ἔδραμον καὶ τὴν συνέλαβον λέγοντες· «Ἢ θὰ δεχθῇς νὰ ἐκτελέσωμεν τὴν ἐπιθυμίαν μας μετὰ σοῦ ἢ θὰ μαρτυρήσωμεν ἐναντίον σου, ὅτι εἴδομεν νέον τινὰ ἁμαρτάνοντα μετὰ σοῦ καὶ τότε μέλλεις νὰ θανατωθῇς».

Ὡς ἤκουσεν ἡ Σωσάννα τοὺς τοιούτους λόγους, ἀνεστέναξε καὶ εἶπε· «Στενὰ μοῦ εἶναι καὶ τὰ δύο· διότι, ἐὰν δεχθῶ τἠν ἀνομίαν, ὁ θάνατός μου θὰ εἶναι ψυχικός· ἐὰν δὲ δὲν δεχθῶ, μέλλω νὰ θανατωθῶ, κατὰ τὴν μαρτυρίαν σας· ἀλλὰ καλλίτερον εἶναι νὰ ἀποθάνω δικαία καὶ καθαρά, παρὰ νὰ πταίσω εἰς τὸν Θεὸν καὶ νὰ καταπατήσω τὴν τιμὴν τοῦ ἀνδρός μου». Ταῦτα εἰποῦσα ἡ Σωσάννα ἐξέβαλε φωνήν, καλοῦσα τὰς ὑπηρετρίας της νὰ τὴν σώσουν· ἀπὸ δὲ τὸ ἄλλο μέρος ἐξέβαλον φωνὴν καὶ οἱ γέροντες ἐκεῖνοι οἱ κριταὶ λέγοντες· «Τρέξατε νὰ ἰδῆτε τὴν Σωσάνναν, πῶς τὴν συνελάβομεν μετά τινος νέου, κάμνοντας τὴν ἀνομίαν». Ἀκούσαντες λοιπὸν οἱ ἰδικοί της τὰς φωνὰς ταύτας ἔδραμον νὰ ἴδωσι τὶ συμβαίνει, καὶ λέγουσιν οἱ κριταί· «Ἡμεῖς ἤλθομεν κατὰ τὴν συνήθειάν μας νὰ συμβουλευθῶμεν μὲ τὸν Ἰωακεὶμ καὶ δὲν τὸν εὕρομεν· ὅμως γυρίζοντες νὰ ὑπάγωμεν είς τὰς οἰκίας μας, εἴδομεν νέον τινὰ ξένον, ὅστις εἰσήρχετο εἰς τὸν κῆπον τοῦ Ἰωακείμ· εἰσήλθομεν λοιπὸν ὄπισθέν του κρυφίως καὶ τὸν εἴδομεν νὰ ἁμαρτάνῃ μὲ τὴν Σωσάνναν· τότε ὡρμήσαμεν νὰ τὸν συλλάβωμεν, ἀλλὰ ἐκεῖνος ἦτο δυνατώτερος ἀπὸ ἡμᾶς καὶ μᾶς ἔφυγε· ταῦτα μαρτυροῦμεν ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων». Ὡς δὲ ἤκουσαν οἱ ἰδικοί της τοὺς λόγους τούτους, ἐντραπέντες ἐσιώπησαν, διότι δὲν ἐφαντάζοντο ποτὲ νὰ ἀκουσθῇ τοιοῦτος λόγος διὰ τὴν Σωσάνναν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οἱ Χαλδαῖοι ἦσαν ἀρχαῖος λαὸς κατοικὼν τὴν μεταξὺ τῶν ποταμῶν Τίγρητος καὶ Εὐφράτου ἐκτεινομένην χώραν καὶ δὴ ἀπὸ τῆς Βαβυλῶνος μέχρι τοῦ Περσικοῦ κόλπου, ἥτις καὶ ἐκ τοῦ ὀνόματος αὐτῶν ἀπεκλήθη, ἐπὶ τῆς ἐποχῆς των, Χαλδαία (ἄλλο τὸ θέμα τῆς Χαλδίας ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου μὲ πρωτεύουσαν τὴν Τραπεζούντα, ἓν ἐκ τῶν 29 θεμάτων εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία). Βραδύτερον, ὅταν ἡ Βαβυλὼν κατέστη πρωτεύουσα, ἡ Χαλδαία, ἡ Ἀσσυρία καὶ ἡ Μεσοποταμία ὠνομάζοντο κοινῶς Βαβυλωνία. Οἱ Χαλδαῖοι πρὸ τῆς ἐνσωματώσεώς των εἰς τὴν Βαβυλωνίαν ὑπῆρξαν κατ’ ἀρχὰς λαὸς νομαδικός, κατὰ τὴν ἱστορουμένην ὅμως ἐνταῦθα ἐποχὴν εἶχον ἐξελιχθῆ τόσον εἰς τὰ γράμματα, ὥστε ὑπερεῖχον κατὰ πολὺ τῶν ἄλλων Βαβυλωνιακῶν λαῶν καὶ τῶν πλησιοχώρων αὐτῶν. Ὁ Ναβουχοδονόσορ ἦτο Χαλδαῖος τὴν καταγωγήν, ἐπίσης ὁ Πατριάρχης Ἀβραὰμ Χαλδαῖος ἦτο.

[2] Ὁ σχῖνος αὐτὸς εἶναι δένδρον, ὁμοιάζων μὲ κουμαρέαν εἰς τὸ ὕψος, ἀναπτύσσεται δὲ εἰς τὰ παραθαλάσσια μέρη καὶ μάλιστα εἰς τὴν νῆσον Χίον, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκεται ἐν ἀφθονίᾳ· ἀπὸ τοῦτον παράγεται ἡ μαστίχη. Τὸ δένδρον τοῦτο εἶχον οἱ τότε ἄρχοντες εἰς τοὺς κήπους των διὰ στολισμὸν αὐτῶν.

[3] Πρίνος εἶναι τὸ πουρνάρι.

[4] Ἐπειδὴ εἶναι δυνατὸν νὰ γεννηθοῦν ἀπορίαι εἰς τὸν ἀναγνώστην, διὰ τὴν φαινομενικὴν ἀσυμφωνίαν τῶν ἐνταῦθα καὶ τῶν εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν (Βιβλίον Δανιὴλ) ἐκτιθεμένων, ἰδίᾳ ὡς πρὸς τὸ σημεῖον καθ’ ὃ ὁ Βαλτάσαρ ἀναφέρεται ὡς υἱὸς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, σημειοῦμεν ἐνταῦθα τὰ ἑξῆς: Τὸν Ναβουχοδονόσορα ἀποθανόντα διεδέχθη ὁ υἱός του Εὐϊλμερωδὰχ (κατ’ ἄλλην γραφὴν Ἐβὶλ-Μεροδὰχ) καὶ τοῦτον ὁ ἐπὶ θυγατρὶ γαμβρός του Νιργάλ-σάρ-ουτσοὺρ (ὁ Νιγλίσαρος τοῦ Φλαβίου Ἰωσήπου). Τοῦτον διαδέχεται ὁ Ναβονίδης καὶ τοῦτον ὁ Βαλτάσαρ, ὅστις ὑπῆρξε καὶ ὁ τελευταῖος βασιλεὺς τῆς Βαβυλωνίας. Τὰ εἰς τὸ Βιβλίον τοῦ Δανιὴλ ἐκτιθέμενα δὲν ἔρχονται εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὴν ἱστορίαν, διότι ἡ σημασία τῶν λέξεων πατὴρ καὶ υἱὸς ἐνταῦθα ἔχουν τὴν σημασίαν τοῦ πρόγονος καὶ ἀπόγονος. Ὁ Ναβουχοδονόσορ δηλαδὴ ὑπῆρξε πρόγονος (πατὴρ) τοῦ Βαλτάσαρ καὶ οὗτος ἀπόγονος (υἱὸς) ἐκείνου. Ἄλλωστε καὶ ἡμεῖς σήμερον πολλάκις μεταχειριζόμεθα τὴν λέξιν «πατέρες» μὲ τὴν σημασίαν τοῦ «πρόγονοι». Ταῦτα ὡς πρὸς τὴν πραγματικὴν σειρὰν διαδοχῆς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, ἐκ τῆς ὁποίας καὶ ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος λόγου ἀφίσταται ὀλίγον εἴς τινα σημεῖα, παρασυρθεὶς ἀπὸ ἐσφαλμένας ἐξιστορίσεις ἐνίων ἰστορικῶν.

[5] Λέχοι ὀνομάζονται οἱ Ἑβραῖοι οἱ κατοικοῦντες τὰς ἀνατολικὰς χώρας τῆς Εὐρώπης, οἵτινες καὶ διατηροῦν ἰδιαίτερα ἔθιμα καὶ ἐμφάνισιν. Ἐπὶ Τουρκοκρατίας μάλιστα ἡ Πολωνία ἐκαλεῖτο Λεχία.

[6] Βαβυλὼν, ἡ ἀρχαιοτάτη μεγίστη καὶ ἱστορικὴ πόλις τῆς Μεσοποταμίας, ἔκειτο πρὸς νότον τῆς σημερινῆς Βαγδάτης πρωτευούσης τοῦ Ἰράκ, ἑκατέρωθεν τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ, ἀπέχει δὲ τῆς Ἱερουσαλὴμ περὶ τὰ 850 χ.λ.μ. κατ’ εὐθεῖαν πρὸς Ἀνατολάς. Ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου εἶχε περιέλθει εἰς τοὺς Πέρσας· σήμερον ἐλάχιστα αὐτῆς ἐρείπια σῴζονται.

[7] Τὸ ἱστορικὸν τοῦτο γεγονὸς ἔλαβε χώραν κατὰ τὸ ἔτος 536 π.Χ.

[8] Κατ’ ἄλλους ἀκριβεστέρους ὑπολογισμοὺς ὁ Ἅγιος οὗτος Προφήτης Δανιὴλ ἐκοιμήθη εἰς ἡλικίαν 88 ἐτῶν.

[9] Βλέπε σελ. 454 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.