Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΥΛΟΥ τοῦ Νέου, ἀσκήσαντος ἐν τῷ ὄρει τοῦ Λάτρου.

Ἐπάνω δὲ εἰς τοὺς ἄλλους κόπους τῆς ἀσκήσεως, τὸν ὥρισαν καὶ μάγειρον τῆς Μονῆς, ἐξετέλει δὲ ὁ μακάριος καὶ τὴν ὑπηρεσίαν ταύτην προθύμως καὶ ἐμαγείρευεν ἐπιμελέστατα, διὰ νὰ μὴ λυπήσῃ τοὺς ἀδελφούς· ὅταν δὲ ἔψηνέ τι εἰς τὰ κάρβουνα, βλέπων ἐκεῖνο τὸ πρόσκαιρον πῦρ, ἐνεθυμεῖτο τὸ αἰώνιον καὶ ἔχυνε ποταμηδὸν θερμὰ δάκρυα, νομίζων ἑαυτὸν ὡς κολασμένον. Ὅταν δὲ οἱ ἄλλοι ἔπιπτον εἰς τὴν κλίνην δι’ ἀνάπαυσιν, αὐτὸς ἐξήρχετο ἀπὸ τὴν Μονὴν καὶ ἐπήγαινεν εἰς τὴν βρύσιν, εἰς τὴν ὁποίαν ἦτο καστανέα πλατεῖα καὶ ἐκρύπτετο εἰς αὐτὴν ὁ θαυμάσιος, ἐκεῖ δὲ προσηύχετο, ἐπειδὴ ἦτο αὕτη πυκνὴ καὶ μεγάλη, ἡ ὁποία ἕως τὴν σήμερον (ἕως τῆς ἐποχῆς τῆς συγγραφῆς τοῦ Συναξαρίου τούτου) φέρει τὸ ὄνομα τοῦ Παύλου καὶ μαρτυρεῖ τοὺς ὑπὲρ ἄνθρωπον ἀγῶνας του καὶ τὰ ἔνθεα αὐτοῦ κατορθώματα.

Εἰς τὸ δένδρον αὐτὸ ἔγινε καὶ θαυμάσιόν τι τοῦ Μωϋσέως παρόμοιον· ἤτοι νύκνα τινά, τοῦ Παύλου προσευχομένου, ἐφάνη ὅλον τὸ δένδρον καιόμενον ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, ἔβλεπον δὲ οἱ Μοναχοὶ τὸν Ὅσιον καὶ ἦτο καὶ αὐτὸς ὅλος πῦρ, ὁ δὲ μανδύας τὸν ὁποῖον ἐφόρει ἐφαίνετο ὅλος καταφλεγόμενος ἀλλὰ καὶ τὰ δάκτυλα τῶν χειρῶν του ἐφαίνοντο ὡς λαμπάδες, ὅταν ὕψωνε τὰς χεῖρας αὐτοῦ καὶ προσηύχετο· ἔπειτα, ἀφοῦ ἔπαυε τὸ φρικτὸν τοῦτο καὶ ἐξαίσιον θέαμα, ἔκλαιεν ὁ Ὅσιος ἐξ ὅλης του τῆς καρδίας καὶ ἐδίψα νὰ λυτρωθῇ ἀπὸ τὴν πρόσκαιρον ζωὴν ταύτην τὴν φθειρομένην, νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν ἄφθαρτον καὶ αἰώνιον· διότι κατὰ ἀλήθειαν πῦρ ἄϋλον κατέφλεγε τὴν καρδίαν του πρὸς τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ καὶ δὲν εἶχεν ἀνάπαυσιν, ἀλλὰ πολλάκις παρεκάλει τὸν Ἡγούμενον νὰ τὸν συγχωρήσῃ νὰ ὑπάγῃ εἰς τόπον ἥσυχον, νὰ διέλθῃ τὸν βίον ἀτάραχον· ἀλλ’ ὁ Ὅσιος Πέτρος δὲν τοῦ ἐπέτρεπε, διότι ἦτο νέος καὶ ἐφοβεῖτο μήπως τὸν πειράξουν οἱ μισόκαλοι δαίμονες καὶ τὸν νικήσουν ὡς ἄπειρον.

Εἶχε λοιπὸν ὑπομονὴν ὁ μακάριος Παῦλος, ἕως οὗ ἐτελεύτησεν ὁ Ἡγούμενος καὶ τότε συνεβουλεύθη δι’ αὐτὴν τὴν καλὴν γνώμην, τὴν ὁποίαν εἶχε, μὲ τὸν συμμαθητήν του, τὴν κλῆσιν Δημήτριον, μὲ τὸν ὁποῖον ὡς ἀδελφοὶ εἶχον ἀγάπην μεγάλην καὶ τοῦ εἶπε νὰ τὸν συγχωρήσῃ νὰ ὑπάγῃ εἰς τόπον ἥσυχον. Ὁ δὲ ἀκούσας τὸν χωρισμὸν ἐδάκρυσε καὶ τὸν παρεκάλεσε νὰ τὸν δεχθῇ μαζί του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Περγάμου, βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Κάρπου, Πάπυλου, Ἀγαθοδώρου καὶ Ἀγαθονίκης, τῇ ιγʹ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[2] Ὄλυμπος ὁ Βιθυνικός, περὶ οὗ βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 55.

[3] Περὶ τῶν Ὁσίων τούτων Πατέρων βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰανουαρίου, ὅτε ἑορτάζονται οἱ ἐν Σινᾷ καὶ Ραϊθῷ ἀναιρεθέντες Ὅσιοι Πατέρες. Πλὴν δὲ τῶν ἐν τοῖς τακτικοῖς Συναξαρίοις τῆς ἡμέρας ταύτης ἀναφερομένων, προσεθέσαμεν καὶ ἱκανὰς περὶ τούτων πληροφορίας ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ κεφαλαίου.

[4] Πέτρος Αʹ βασιλεὺς τῆς Βουλγαρίας (927-968), υἱὸς τοῦ Συμεῶνος Αʹ (ἰδὲ καὶ ἐν τόμῳ ΙΑʹ ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ 22ᾳ τοῦ μηνός Νοεμβρίου). Ὁ Πέτρος οὗτος ἔχει ἀνακηρυχθῆ ὑπὸ τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος.

[5] Καλώνυμος ἢ Καλόλιμνος εἶναι νῆσος τῆς Προποντίδος, καλουμένη σήμερον τουρκιστὶ Ἰμραλῆ-Ἀντά.