Τῇ ΙΔ’ (14ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΘΥΡΣΟΥ, ΛΕΥΚΙΟΥ καὶ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ.

Ταῦτα πρὸς τὸν Θεὸν προσευξάμενος, λέγει πρὸς τὰ θηρία· «Ὑπάγετε ἐκεῖ ὁπόθεν ἤλθετε καὶ μὴ βλάψετε οὐδένα». Εὐθὺς τότε τὰ μὲν θηρία ἀνεχώρησαν, οἱ δὲ ὁρῶντες ἐθαύμασαν καὶ πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, ἰδόντες τοιοῦτον θαυμάσιον. Ὁ δὲ ἄρχων διηπόρει καὶ μὴ γνωρίζων τὶ νὰ πράξῃ, ἐφυλάκισε τὸν Μάρτυρα. Μετὰ ἀπὸ ὀλίγας ἡμέρας θέλων νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Ἀπολλωνίαν [3], ἥτις ἦτο πόλις ὀλίγον ἀπὸ τῆς Καισαρείας ἀπέχουσα, προσέταξε τοὺς στρατιώτας νὰ σύρουν τὸν Θύρσον κατόπιν αὐτοῦ. Φθάσας δὲ εἰς τὴν πόλιν, ἐπειδὴ εἶχε πόθον νὰ ποιήσῃ προθύμους ὅλους εἰς τὴν προσκύνησιν τῶν εἰδώλων, ἠθέλησε νὰ τοὺς ἐκφοβίσῃ μὲ τὸ νὰ φανῇ πρὸς τὸν Θύρσον ὠμότατος, διὰ νὰ δειλιάσουν ὅλοι καὶ νὰ γίνουν πρὸς αὐτὸν ὑπήκοοι, μὴ γινώσκων ὁ ἀνόητος, ὅτι καθ’ ἑαυτοῦ ἀκονίζει τὴν μάχαιραν.

Συνήθροισε λοιπὸν ὁ ἀνόητος τύραννος ὅλον τὸν λαὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνος, ὅστις ἦτο ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἐπισημότερος, διότι ἦτο μέγας καὶ λαμπρός, ἔχων καὶ τὰ περισσότερα εἴδωλα καὶ προσέταξεν ἀνδρείους τινὰς νέους νὰ δέρουν τὸν Μάρτυρα μὲ ράβδους ἐκεῖ ἔμπροσθεν εἰς τὰ εἴδωλα. Ὁ δὲ Ἅγιος οὐδόλως ἐφοβεῖτο τὴν κάκωσιν αὐτήν, ἀλλ’ ἀνυψώσας τὸν νοῦν πρὸς τὸν δίκαιον Κριτὴν ἔλεγε· «Κύριε, ἂς ἔλθῃ ἡ Χάρις σου ἐπ’ ἐμέ, πρόσχες εἰς τὴν βοήθειάν μου καὶ μὴ μὲ ἀφήσῃς νὰ καταισχυνθῶ, ἐπειδὴ σὲ ἐπεκαλέσθην». Ταῦτα ὁ Ἀθλητὴς ηὔχετο· ὁ δὲ Θεὸς ἐπήκουσεν ὡς πάντα δυνάμενος· καὶ ἐξαίφνης γίνεται βροντὴ μεγάλη καὶ κτύπος εἰς τὴν πόλιν καὶ οἱ μὲν στρατιῶται οἵτινες ἔδερον τὸν Ἅγιον ἔμειναν ἀκίνητοι καὶ αἱ χεῖρές των ἐξηράνθησαν, ὁ δὲ ἄδικος δικαστὴς ἐδικάζετο ἀοράτως καὶ ἐσουβλίζετο μὲ κέντρα ὀξύτατα ἔχων τὴν ὀδύνην ἀνείκαστον. Ἔπεσαν δὲ καὶ τὰ εἴδωλα ὅλα εἰς τὴν γῆν καὶ ἔκειντο ἄτιμα· ὅθεν ὁ θεῖος Θύρσος ἐνεθαρρύνθη καὶ λέγει πρὸς τὸν ἡγεμόνα περιγελῶν αὐτόν· «Διατί δὲν βοηθεῖς τοὺς θεούς σου, οἱ ὁποῖοι κείτονται κατὰ γῆς οἱ κακότυχοι καὶ τοὺς περιγελοῦν ὅσοι δὲν εἶναι τυφλοὶ ὡς σύ;». Ἐκ τῶν λόγων τούτων τοῦ Μάρτυρος ὑπέφερεν ὁ ἄρχων καὶ ἐπόνει περισσότερον παρὰ ἀπὸ τὰς πικρὰς ὀδύνας, τὰς ὁποίας ἐδέχετο ἄνωθεν· καὶ πρὸς τοὺς παρεστῶτας ἔλεγεν· «Αἱ μαντεῖαι τοῦ Θύρσου μοῦ δίδουν τόσην θλῖψιν, ὥστε ἐπιθυμῶ τὸν θάνατον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Καισάρεια αὕτη, περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος, οὐδεμίαν ἔχει σχέσιν μὲ τὴν Καισάρειαν τῆς Καππαδοκίας ἢ τὴν Καισάρειαν τῆς Παλαιστίνης, ἀλλ’ οὔτε καὶ μὲ τὴν Καισάρειαν Φιλίππου. Ἡ παροῦσα Καισάρεια ἦτο πόλις τῆς ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ Βιθυνίας καλουμένη καὶ Σμυράλεια καὶ Σμυρδιανή, ἦτο ἕδρα Ἐπισκοπῆς ὑπαγομένης ὑπὸ τὴν Μητρόπολιν Νικομηδείας. Ἔκειτο περὶ τὰ 30 χ.λ.μ. βορειοδυτικῶς τῆς Προύσης.

[2] Ἡ Ἀπάμεια αὕτη ἦτο καὶ αὐτὴ πόλις τῆς Βιθυνίας παράλιος ἐπὶ τῆς Προποντίδος. Ἔκειτο παρὰ τὴν θέσιν τῆς ἀρχαίας Μυρλείας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν, ἐπινείου τῆς Προύσης, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἀπέχουν περὶ τὰ 32 χ.λ.μ.

[3] Ἀπολλωνία τῆς Βιθυνίας· πόλις μικρά, ἥτις ἔκειτο τότε παρὰ τὴν ὁμώνυμον λίμνην. Τὸ ὄνομα Ἀπολλωνία ἔφερον κατὰ τὴν ἀρχαιότητα πλεῖσται Ἑλληνικαὶ πόλεις ὀνομασθεῖσαι οὕτως ἐκ τοῦ εἰς αὐτὰς ἰδιαιτέρως λατρευομένου Ἀπόλλωνος.