Τῇ ΙΔ’ (14ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΘΥΡΣΟΥ, ΛΕΥΚΙΟΥ καὶ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ.

Ταῦτα ἀκούων ὁ ἡγεμὼν ἐγνώρισεν ἀπὸ τὴν καρτερίαν τοῦ Μάρτυρος καὶ ἀπὸ τὴν παρρησίαν του, ἀφοῦ ἦλθεν αὐτόκλητος εἰς τὰ κολαστήρια, ὅτι δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ μετατρέψῃ τὴν γνώμην του· ὅθεν εἶπε πρὸς αὐτὸν προσποιούμενος ὅτι τοῦ κάμει χάριν τινά· «Ἐπειδὴ ποθεῖς τὸν θάνατον, Λεύκιε, ἐγὼ νὰ σοῦ τὸν χαρίσω, καθὼς πολλάκις καὶ ἄλλους πολλοὺς ὁμοίους σου πεπλανημένους Χριστιανοὺς ἐθανάτωσα». Οὕτως εἰπών, προσέταξε νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν ἔξω τῆς πόλεως. Ἐπήγαινε λοιπὸν ὁ Ἅγιος εἰς τὸν τόπον τῆς καταδίκης χαίρων καὶ ἀγαλλιώμενος μὲ φαιδρὸν καὶ ἱλαρὸν πρόσωπον, ὡς νὰ ἐπρόκειτο νὰ στεφανωθῇ, καθὼς καὶ πράγματι ἐστεφανώθη παρὰ τοῦ μισθαποδότου Χριστοῦ εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ συνευφραίνεται μὲ τοὺς Ἁγίους Ἀγγέλους αἰώνια.

Ἡ φήμη αὕτη τοῦ Ἁγίου Λευκίου ἀπῆλθε πανταχοῦ· καὶ οἱ μὲν ἄλλοι Χριστιανοί, διὰ τὴν ὠμότητα τοῦ Κουμβρικίου, ἐκρύπτοντο, ὁ δὲ θεῖος Θύρσος, θείῳ ζήλῳ κινούμενος, ἐπῆγε πρὸς τὸν ἡγεμόνα καὶ τοῦ λέγει· «Χαίροις, κράτιστε ἡγεμών». Ἀντεχαιρέτησε δὲ καὶ αὐτὸν ὁμοίως ὁ ἄρχων. Λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Θύρσος· «Εἶναι συγκεχωρημένον νὰ συνομιλῶμεν καὶ ἡμεῖς οἱ ἐξουσιαζόμενοι μὲ σᾶς τοὺς ἐξουσιαστὰς ὅ,τι θέλει ἕκαστος κατὰ τὸ δίκαιον ἢ μόνον νὰ σᾶς ὑπακούωμεν χωρὶς νὰ λέγωμεν ἢ νὰ ἀποκρινώμεθα τίποτε». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Ναί, ἕκαστος εἶναι ἐλεύθερος νὰ ὁμιλῇ εἰς τὸ κριτήριον καὶ μάλιστα ὅταν λέγῃ ὠφέλιμα λόγια». Λέγει ὁ Θύρσος· «Ποῖος ὅμως ἄλλος λόγος εἶναι ὠφελιμώτερος, ἀπὸ ἐκεῖνον ὅστις λυτρώνει τὴν ψυχήν μας ἀπὸ τὸν αἰώνιον θάνατον; Ἐγὼ ἐπ’ ἀληθείας ἦλθον νὰ σὲ ὁδηγήσω πρὸς τὴν ἀλήθειαν καὶ νὰ σὲ συμβουλεύσω διὰ τὴν σωτηρίαν σου, διότι σὲ λυποῦμαι καὶ θλίβεται ἡ καρδία μου, νὰ βλέπω ὅτι προσκυνεῖς λίθους καὶ ξύλα ἀνόητα καὶ ἀφῆκες τὸν ἀληθῆ Θεὸν καὶ Σωτῆρα ἡμῶν τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ ἅπασαν τὴν ὑφήλιον».

Ταῦτα εἰπὼν μετὰ παρρησίας ὁ Ἅγιος, τοῦ ἔφερε πολλὰς ρήσεις εἰς μαρτυρίαν ἀπὸ τοὺς Προφήτας, οἱ ὁποῖοι μᾶς διδάσκουν νὰ μὴ προσκυνοῦμεν ἄλλο τι, εἰμὴ μόνον τὸν ἕνα Θεόν. Ὁ δὲ ἡγεμὼν ἀπεκρίνατο· «Ἡ πολλή σου ἀναισχυντία φανερώνει ὅτι εἶσαι καὶ σὺ εἰς τὴν πλάνην καὶ τὴν ἀσθένειαν τῶν Χριστιανῶν· πλὴν ἄφες αὐτὰ τὰ φλυαρήματα καὶ μάταια ἐρωτήματα, νὰ τὰ λύσουν οἱ παῖδες, οἵτινες κάθηνται εἰς τὸ σχολεῖον καὶ ἔχουν πρὸς τοῦτο τὸν καιρόν· σὺ δὲ ὑπάκουσον εἰς τὰ βασιλικὰ προστάγματα καὶ προσελθὼν θυσίασον εἰς τοὺς θεούς· εἰ δ’ ἄλλως, ἐγὼ θέλω σοῦ δώσει ἀντίδοσιν καὶ παίδευσιν ἀξίαν τῆς ἀκαίρου ματαιολογίας καὶ αὐθαδείας σου».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Καισάρεια αὕτη, περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος, οὐδεμίαν ἔχει σχέσιν μὲ τὴν Καισάρειαν τῆς Καππαδοκίας ἢ τὴν Καισάρειαν τῆς Παλαιστίνης, ἀλλ’ οὔτε καὶ μὲ τὴν Καισάρειαν Φιλίππου. Ἡ παροῦσα Καισάρεια ἦτο πόλις τῆς ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ Βιθυνίας καλουμένη καὶ Σμυράλεια καὶ Σμυρδιανή, ἦτο ἕδρα Ἐπισκοπῆς ὑπαγομένης ὑπὸ τὴν Μητρόπολιν Νικομηδείας. Ἔκειτο περὶ τὰ 30 χ.λ.μ. βορειοδυτικῶς τῆς Προύσης.

[2] Ἡ Ἀπάμεια αὕτη ἦτο καὶ αὐτὴ πόλις τῆς Βιθυνίας παράλιος ἐπὶ τῆς Προποντίδος. Ἔκειτο παρὰ τὴν θέσιν τῆς ἀρχαίας Μυρλείας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν, ἐπινείου τῆς Προύσης, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἀπέχουν περὶ τὰ 32 χ.λ.μ.

[3] Ἀπολλωνία τῆς Βιθυνίας· πόλις μικρά, ἥτις ἔκειτο τότε παρὰ τὴν ὁμώνυμον λίμνην. Τὸ ὄνομα Ἀπολλωνία ἔφερον κατὰ τὴν ἀρχαιότητα πλεῖσται Ἑλληνικαὶ πόλεις ὀνομασθεῖσαι οὕτως ἐκ τοῦ εἰς αὐτὰς ἰδιαιτέρως λατρευομένου Ἀπόλλωνος.