Λόγος Α’. Εἰς τὴν Θείαν ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐκ τοῦ Θησαυροῦ τοῦ Δαμασκηνοῦ, ἄνευ τοῦ προοιμίου, ἐλαφρῶς διορθωθεὶς κατὰ τὴν φράσιν.

Ἔλεγε δὲ πάλιν ὁ Κύριος εἰς τοὺς Ἀποστόλους· «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων». Δηλαδὴ σᾶς ἀποστέλλω εἰς τὰ ἔθνη ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων νὰ κηρύξετε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ. «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη». Διὰ νὰ ἐνδυναμώσῃ ὅθεν αὐτοὺς καὶ διὰ νὰ μὴ σκέπτωνται λέγοντες, πῶς ἡμεῖς ἀγράμματοι καὶ ἰδιῶται θὰ δυνηθῶμεν νὰ νικήσωμεν βασιλεῖς καὶ φιλοσόφους, δι’ αὐτὸ ἔφερεν εἰς τὸ μέσον τούτους τοὺς δύο, διότι ὁ μὲν Μωϋσῆς ἦτο βραδύγλωσσος, ὁ δὲ Ἠλίας ἀγράμματος καὶ ἁπλοῦς καὶ ἐν τούτοις τοὺς βασιλεῖς ἀπεστόμωσαν.

Δωδέκατον ζήτημα εἶναι πόθεν ἐγνώρισαν οἱ Ἀπόστολοι ὅτι ἦσαν ὁ Μωϋσῆς καὶ Ἠλίας. Καὶ λέγομεν εἰς αὐτό, ὅτι ἀπὸ τοὺς λόγους των τοὺς ἐγνώρισαν, τοὺς ὁποίους ἔλεγον πρὸς τὸν Χριστόν. Τὶ δὲ ἔλεγον; Ὁ μὲν Μωϋσῆς ἔλεγεν οὕτω· «Δοξάζω σε, Χριστέ μου, ὅτι καθὼς μοῦ ὑπεσχέθης οὕτω καὶ ἐπλήρωσας. Σὺ εἶσαι τὸ τέλος τῆς προφητείας μου· Σὺ μοῦ ἔδωκας τὰς γεγραμμένας πλάκας, Σὺ μὲ ἔστειλες νὰ ἐλέγξω τὸν Φαραώ, Σὺ ἔκαμες τὰ θαύματα εἰς τὴν Αἴγυπτον, Σύ, Κύριέ μου, μᾶς ἔθρεψας τεσσαράκοντα ἔτη εἰς τὴν ἔρημον μὲ τὸ μάννα· Σὺ μᾶς ἐπότισες τὸ ὕδωρ τῆς Μερᾶς, Σὺ τώρα μετεμορφώθης ὡς Θεὸς ἀληθινός». Ὁ δὲ Ἠλίας ἔλεγεν οὕτω· «Δοξάζω σε, Χριστέ μου, ὅτι καθὼς μοῦ ὑπεσχέθης, οὕτω καὶ ἐπλήρωσας· Σὺ εἶσαι Θεὸς ἀληθινὸς καὶ διὰ τὸ ὄνομά σου ἐγὼ ἤλεγξα τὸν παράνομον Ἀχαάβ. Σὺ ὑπήκουσες τὴν προσευχήν μου καὶ δὲν ἔβρεξες τρία ἔτη καὶ ἓξ μῆνας· Σὺ μὲ τὸ πρόσταγμά σου μὲ ἔστειλες νὰ κατασφάξω τοὺς πεντήκοντα ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης· ἡ ἰδική σου δύναμις, Κύριε, διέσχισε τὸν Ἰορδάνην καὶ διέβην αὐτὸν ἀβρόχως· Σὺ καὶ εἰς τοὺς οὐρανοὺς μὲ ἀνέλαβες μὲ ἅρμα πύρινον· δια τοῦτο εὐχαριστῶ σοι καὶ δοξολογῶ σε, Χριστε Βασιλεῦ». Ἀπὸ τοὺς λόγους τούτους καὶ ἀπὸ τὰς προφητείας ἠννόησαν οἱ Ἀπόστολοι, ὅτι ἦσαν ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ Ἠλίας. Ὅθεν ἔχομεν καὶ τὸ δωδέκατον ζήτημα.

Δέκατον τρίτον ζήτημα εἶναι διατί ὁ μὲν Ἠλίας ἦλθεν ἀπὸ τοὺς οὐρανούς, ὁ Μωϋσῆς ἀπὸ τὸν ᾍδην καὶ οἱ Ἀπόστολοι ἀπὸ τὴν γῆν. Καὶ λέγομεν· διὰ νὰ φανῇ ὁ Χριστὸς ὅτι εἶναι Βασιλεὺς τοῦ οὐρανοῦ, τοῦ ᾍδου καὶ τῆς γῆς, καθὼς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος· «Ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων». Ὡς ἐπίσης καὶ ὁ Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς ἐπιμαρτυρεῖ εἰς ἕνα του τροπάριον τῆς ὀγδόης ᾠδῆς τῆς σημερινῆς ἑορτῆς λέγων: «Ὡς οὐρανοῦ δεσπόζοντι, καὶ τῆς γῆς βασιλεύοντι, καταχθονίων τὴν κυρίαν ἔχοντι, Χριστέ σοι παρέστησαν, ἐκ μὲν τῆς γῆς Ἀπόστολοι, ὡς ἐξ οὐρανοῦ δὲ ὁ Θεσβίτης Ἠλίας, Μωϋσῆς δὲ ἐκ νεκάδων».