Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ὁ Σιναΐτης, ὁ καὶ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ἀσκήσας ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ἀλλ’ ὡς οἰκτίρμων, τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς καρδίας μου διάνοιξον πρὸς τὸ ἐγκαθιδρύσαι τὸν φόβον σου ἐν αὐτῇ, συνιέναι τὰς ἐντολάς σου καὶ ποιεῖσαι τὸ θέλημά σου». Τοιουτοτρόπως δὲ παρακαλῶν συχνάκις τὸν Θεὸν ἐκ βάθους ψυχῆς ὁ Ἀαρών, εἰσηκούσθη παρὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐφωτίσθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῆς ψυχῆς του, εἰς τρόπον ὥστε, ὄχι μόνον δὲν ἐχρειάζετο πλέον χειραγωγὸν διὰ νὰ τὸν ὁδηγῇ εἰς τὸν δρόμον, ἀλλὰ καὶ καθήμενος ἐντὸς τοῦ κελλίου του, προέβλεπε καὶ ἔλεγεν· «Ἐξέλθετε, διότι ἔρχεται πρὸς ἡμᾶς ὁ τάδε Γέρων ἢ ὁ τάδε ἁδελφός»· παραδόξως δὲ ἐπηλήθευεν ἡ πρόρρησις καθὼς ἀκριβῶς ἔλεγεν. Ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐπλησίαζεν ἡ ἑορτὴ μεγάλου τινὸς Ἁγίου ἢ Δεσποτικὴ τοιαύτη, ἀπὸ ἡμερῶν πολλῶν τὸ ἔλεγεν ἀδιστάκτως χωρὶς νὰ τοῦ εἴπῃ τι κανείς. Ἐρωτώμενος δὲ πῶς ἐγνώριζε ταῦτα, ἀπεκρίνετο, ὅτι προτήτερα ἀπὸ τὴν ἑορτὴν ἐκείνην, ἤρχετο ἀπὸ τὸν Θεὸν εἰς τὴν ψυχήν του μέγα φῶς καὶ δόξα καὶ ἐκεῖθεν ἀοράτως τὰ ἐμάνθανεν.

Ἀλλὰ καὶ τοῦτο εἶναι ἄξιον νὰ θαυμάζῃ τις! Μίαν φοράν, ἐν ᾧ ὁ Ἀαρὼν οὗτος μετέβαινε μετὰ τοῦ προειρημενου Ἰακώβου εἰς Μοναχόν τινα, ὅστις διέμενε περὶ τὰ δύο μίλια μακρὰν ἀπὸ τὸ κελλίον ἐκείνου, φωτισθεὶς ἀπὸ τὸν Θεὸν ὁ Ἀαρών, εἶπε πρὸς τὸν Ἰάκωβον· «Ὁ Μοναχός, πρὸς τὸν ὁποῖον μεταβαίνομεν, ἔχει εἰς τὰς χεῖρας του τὸν ἱερὸν Εὐαγγέλιον καὶ ἀναγινώσκει τὴν τάδε περικοπήν». Πράγματι, ὅταν κατόπιν ἔφθασαν εἰς τὸ κελλίον τοῦ Μοναχοῦ καὶ ἐξήτασαν μὲ ἀκρίβειαν, εὗρον, ὅτι ἦτο ἀληθὲς ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον προεῖπεν ὁ Ἀαρών. Καὶ ταῦτα μὲν ἀπὸ τῶν πολλῶν ὀλίγα. Πρέπον ὅμως εἶναι νὰ εἴπωμεν ὀλίγα καὶ διὰ τοὺς ἄλλους μαθητὰς τοῦ Ὁσίου, τὸν Μωϋσῆν, τὸν Λογγῖνον, τὸν Κορνήλιον, τὸν Ἡσαΐαν καὶ τὸν Κλήμεντα. Καὶ οὗτοι ἤρχισαν καὶ ἐβάδισαν τὴν κατὰ Θεὸν πολιτείαν μὲ πολλὴν προθυμίαν ἀγωνισθέντες μὲ πολλοὺς ἱδρῶτας καὶ κόπους πρὸς τὸν σκοπὸν ὅπως ἀποκτήσουν ὅλας τὰς ἀρετάς. Ἠσχολοῦντο δὲ καὶ οὗτοι ἀκαταπαύστως εἰς τὴν σωτήριον ἐργασίαν τῆς νοερᾶς ττροσευχῆς, ἕνεκα δὲ ταύτης ἀπέκτησαν καὶ πολλοὺς μαθητὰς καὶ εἰρηνικῶς ἐτελεύτησαν, παραδώσαντες τὰς ψυχάς των εἰς χεῖρας Θεοῦ.

Ἐπειδὴ δὲ ἐνεθυμήθην τὸν θαυμαστὸν Κλήμεντα, δίκαιον εἶναι νὰ διηγηθῶ καὶ ὀλίγα τινὰ ἐξ ἐκείνων, τὰ ὁποῖα ἐχάρισεν ὁ Θεὸς εἰς αὐτόν. Οὗτος λοιπὸν ὁ Κλήμης ἦτο γέννημα καὶ θρέμμα τῆς Βουλγαρίας καὶ ἐποίμαινε πρόβατα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κλαζομεναί· ἀρχαία πόλις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐκτισμένη κατὰ τὸ ἥμισυ ἐπὶ τῆς ἠπειρωτικῆς ἀκτῆς τῆς χερσονήσου τῆς Ἐρυθραίας καὶ κατὰ τὸ ἕτερον ἥμισυ ἐπὶ ὁμωνύμου παρακειμένης νησίδος, μετὰ τῆς ὁποίας ἦτο συνδεδεμένη διὰ τριτόξου γεφυρωτοῦ κυματοθραύστου, τὸν ὁποῖον ᾠκοδόμησεν ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος καὶ τοῦ ὁποίου ἐρείπια εἰσέτι σῴζονται. Ἔκειτο περὶ τὰ 40 χ.λ.μ. νοτιοδυτικῶς τῆς Σμύρνης, καὶ πλησίον τῆς θέσεως εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκονται σήμερον τὰ Βουρλά. Αἱ Κλαζομεναὶ ὑπῆρξαν πατρὶς τοῦ διασήμου ἀρχαίου φιλοσόφου Ἀναξαγόρα, παρὰ ταῦτα ὅμως οἱ ἀρχαῖοι Κλαζομένιοι ἦσαν, ὡς φαίνεται, ὀνομαστοὶ διὰ τὴν χυδαιότητά των, ὡς ὑποδηλοῦται ἐκ τῆς γνωστῆς παροιμίας: «Ἔξεστι Κλαζομενίοις ἀσχημονεῖν». Κατὰ τοὺς Βυζαντινοὺς χρόνους ὑπῆρξεν ἕδρα Ἐπισκοπῆς ὑπὸ τὸν Μητροπολίτην Σμύρνης.

[2] Καλοὶ Λιμένες ὀνομάζεται λιμὴν ἢ κόλπος τῆς νοτίου πλευρᾶς τῆς Κρήτης, ἐπίνειον τυγχάνων τῆς ἀρχαίας πόλεως Λασαίας. Ἐκ τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων (κζʹ 8-44), πληροφορούμεθα ὅτι εἰς τὸν τόπον τοῦτον ἐπεθύμει νὰ παραχειμάσῃ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, κατὰ τὴν εἰς Ρώμην μετάβασίν του. Μὴ συμφωνούντων δὲ τῶν ναυτῶν, οἵτινες ἐπροτίμων νὰ πλεύσουν πρὸς ἕτερον λιμένα τῆς Κρήτης, Φοίνικα καλούμενον, ὡς ἀσφαλέστερον πρὸς παραχείμασιν καὶ ἀπειθήσαντες πρὸς τὸν Ἀπόστολον τοῦ Κυρίου, ἠνοίχθησαν εἰς τὸ πέλαγος καὶ παρασυρθέντες ὑπὸ τῶν ἀγρίων κυμάτων ἐκακοπάθησαν δεινῶς ἐπὶ 14 ἡμέρας, κατὰ δὲ τὴν τελευταίαν ἐξώκειλαν εἰς τὴν νῆσον Μελίτην (τὴν Μάλταν).

[3] Βλέπε περὶ τούτων εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῶν σελίδων 134-135.

[4] Τὸν συγγραφέα ἐννοεῖται τοῦ παρόντος Βίου ἁγιώτατον Πατριάρχην Κάλλιστον.

[5] Ὁ θεῖος οὗτος Ἰωσὴφ ἐπατριάρχευσε δὶς ἐν Κωνσταντινουπόλει κατὰ τὰ ἔτη 1267-1275 καὶ 1282-1283. Μετὰ τὴν πρώτην αὐτοῦ Πατριαρχείαν, ἧς παρῃτήθη διὰ τὴν λατινοφροσύνην τοῦ αὐτοκράτορος Μιχαὴλ Ηʹ τοῦ Παλαιολόγου, διεδέχθη αὐτὸν εἰς τὸν θρόνον ὁ γνωστὸς λατινόφρων Ἰωάννης ΙΑʹ ὁ Βέκκος (1275-1282), ὅστις καταδικασθεὶς ἐπὶ λατινοφροσύνῃ ἐξωρίσθη. Καὶ κατὰ τὴν δευτέραν ὅμως Πατριαρχείαν αὐτοῦ ὁ θεῖος Ἰωσήφ, μὴ ὑποφέρων τὰς ἔριδας τοῦ καιροῦ ἐκείνου, ἀπὸ τοὺς λατινόφρονας καὶ καθὸ ὑπέργηρος καὶ ἀσθενὴς παρητήθη ὀλίγον μετὰ τὴν ἐπάνοδόν του εἰς τὸν θρόνον καὶ ἀπεσύρθη εἰς τὸ Ἀσκητήριόν του, ὅπου ὁσίως πολιτευθεὶς ἐξεδήμησε πρὸς Κύριον.

[6] Ἡ Σωζόπολις ἢ Σωζούπολις εἶναι πόλις, τῆς Βουλγαρίας ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Πρὸ τῶν ἀνθελληνικῶν διωγμῶν εἶχε σημαντικὸν ἑλληνικὸν πληθυσμὸν καὶ ἦτο ἕδρα Μητροπόλεως, ἡ ὁποία διετηρήθη καὶ μετὰ τὴν ἵδρυσιν τῆς Βουλγαρικῆς ἐξαρχίας. Μετὰ τοὺς διωγμοὺς τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Ρωμυλίας ὑπὸ τῶν Βουλγάρων ἡ Μητρόπολις αὐτὴ ἔπαυσεν ὑφισταμένη.

[7] Βλέπε περὶ τούτων ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 134-135.

[8] Ἀλέξανδρος Ἰωάννης, ἢ Ἀλέξανδρος Αʹ βασιλεὺς τῶν Βουλγάρων (1333-1365), τῆς οἰκογενείας τῶν Ἀσάν. Διεξήγαγε μακροὺς πολέμους μετὰ τῶν Βυζαντινῶν.