Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Διότι εὐθὺς ὡς παρουσιάσθη εἰς τὸν Λέοντα, ἤκουσε παρ’ αὐτοῦ· «Διὰ ποίαν αἰτίαν, ἐν ᾧ ὅλοι οἱ ἄλλοι ὑπήκουσαν εἰς τὸ βασιλικὸν πρόσταγμα καὶ ἀποκατεστάθησαν προθύμως εἰς τὰς Μονάς των, σὺ μόνος, αὐθαδιάζων, εὑρίσκεσαι ἐδῶ, ταράσσων τοὺς ἁπλοῦς ἀνθρώπους καὶ διδάσκων ἀθέμιτα; Πρόσεξε διότι, ἐὰν δὲν ὑπακούσῃς καὶ σὺ εἰς ἐμὲ καὶ δὲν ἀπέλθῃς ταχέως εἰς τὸ Μοναστήριόν σου κακὴν κακῶς μέλλεις νὰ ἀποθάνῃς, ἀφοῦ πρότερον ὑποβληθῇς εἰς σκληρὰς καὶ ἀπιστεύτους τιμωρίας». Τότε ὁ θεῖος Νικήτας δι’ ἀπτοήτου ψυχικοῦ παραστήματος, ἰσχυρᾷ τῇ φωνῇ, διεκήρυξεν εἰπών· «Γνώριζε καὶ σύ, βασιλεῦ ἀρνησίθεε, ὅτι ἐμμένω σταθερῶς εἰς τοὺς πρώτους μου λογισμοὺς καὶ τὴν Εἰκόνα τοῦ Κυρίου μου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Ἁγίων σέβομαι, εἰς δὲ τὸ θέλημά σου δὲν ὑπακούω. Μετὰ τῶν μετὰ σοῦ εἰς ἐπικοινωνίαν δὲν ἔρχομαι. Καὶ ἂν διὰ τὴν πρὸς τοὺς Πατέρας ὑπακοὴν ὑπεχώρησα ὀλίγον, ὅμως ἔπραξα τοῦτο μετὰ ὁμολογίας καὶ τῆς πρεπούσης συμφωνίας. Ἀλλὰ καὶ σέ, τὸν ἀθετοῦντα τὴν προσκύνησιν τῶν ἁγίων Εἰκόνων καὶ τοὺς ὁμόφρονάς σου ἀναθεματίζω. Πρᾶξε λοιπὸν ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον θέλεις».

Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον ὡμολόγησεν ὁ Ὅσιος· ὁ δὲ τύραννος, πληρωθεὶς ἐντροπῆς καὶ αἰσχύνης, παρέδωσε τοῦτον εἴς τινα Ζαχαρίαν, διοικητὴν τότε τῶν αὐστηρῶν φυλακῶν, πρὸς φυλάκισιν καὶ κακοποίησιν. Ἐκεῖνος δέ, ἀφοῦ παρέλαβε τὸν Ὅσιον, οὐδόλως τὸν ἐκακοποίησεν, οὔτε ἔπραξέ τι τὸ ὁποῖον νὰ τὸν λυπήσῃ, ἐπειδὴ ἦτο εὐσεβὴς καὶ ἥμερος, ἔχων μετὰ τῶν ἄλλων ψυχικῶν του ἀρετῶν καὶ τὴν συμπάθειαν. Ἀλλ’ οὔτε καὶ εἰς τὴν εἱρκτὴν τὸν ἔρριψεν. Ἀντιθέτως συμπεριεφέρετο πρὸς τὸν Ἅγιον μὲ σεμνότητα καὶ προσέφερεν εἰς αὐτὸν πᾶσαν περιποίησιν. Οὗτος δὲ ὁ θαυμάσιος Ζαχαρίας δὲν ἐβράδυνε νὰ λάβῃ τὴν ἀνταμοιβήν. Διότι, ὅτε μετὰ καιρὸν ἀποσταλεὶς παρὰ τοῦ βασιλέως εἰς τὰ μέρη τῆς Θρᾴκης διὰ τὴν διοίκησιν τῶν δημοσίων πραγμάτων, συνελήφθη ὑπὸ βαρβαρικῶν χειρῶν καὶ ὡδηγεῖτο αἰχμάλωτος, ὁ Ἅγιος, ἐξόριστος τότε καὶ φυλακισμένος εἴς τινα νῆσον, μαθὼν τὴν συμφορὰν τοῦ Ζαχαρίου, διὰ τῆς προσευχῆς του ἠλευθέρωσε τοῦτον τῶν βαρβαρικῶν χειρῶν. Ὅμως ὁ τύραννος δὲν ἠνείχετο τὸν Ὅσιον οὕτω φυλαττόμενον παρὰ τοῦ Ζαχαρίου, ἀλλ’ ἐπεθύμει νὰ τὸν ὑποβάλῃ εἰς δεινότερα κακά.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).