Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Συγκατατεθέντες λοιπὸν ἐξέρχονται τῆς φυλακῆς καὶ ἔρχονται πρὸς τὸν Ὅσιον, ἐγκάθειρκτον ἀκόμη καὶ ἐξηγοῦσιν εἰς αὐτὸν τὰς κατ’ οἰκονομίαν ληφθείσας ἀποφάσεις των, παρακαλοῦντες ὅπως χάριν τούτου συγκαταβῇ καὶ αὐτὸς καὶ ἐξέλθῃ τῆς φυλακῆς, ἵνα, ἐπικοινωνῶν μίαν καὶ μόνην φοράν, δυνηθῇ νὰ ὁμιλήσῃ μετὰ δικαίας φωνῆς. Καὶ πείθουσι τοῦτον, ὄχι διότι ἐκάμφθη ἐκ τῶν διὰ τὸν Θεὸν κακουχιῶν· διότι πῶς ἤθελε καμφθῆ ἐκεῖνος ὅστις καθ’ ὅλην αὐτοῦ τὴν ζωὴν ἔπασχε διὰ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ; Ὄχι δὲ μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ καθ’ ἡμέραν χάριν τοῦ ὀνόματος τούτου ἀποθνῄσκοντα; Ὄχι λοιπὸν διὰ τοῦτο ἐδέχθη, ἀλλὰ διότι ἠθέλησε νὰ συνταπεινωθῇ μετὰ τῶν ταπεινουμένων καὶ νὰ μὴ φρονῇ ὑπὲρ τοὺς ἄλλους.

Ἐξέρχεται λοιπὸν ὁ πρᾶος καὶ ἄκακος, ἀλλὰ μετὰ ζήλου. Καὶ μεταβαίνει μετὰ τῶν Πατέρων πρὸς τὸν Θεόδοτον, ὅπου, τελουμένης τῆς ἱερουργίας, προετίθεντο τὰ Ἅγια, τῶν ὁποίων ὅμως δὲν ἠδύνατο νὰ μετάσχῃ τις, ἐὰν δὲν ἔλεγε, λέγοντος ὁμοίως καὶ τοῦ Θεοδότου, τό· «Τοῖς μὴ προσκυνοῦσι τὴν Εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ἀνάθεμα». Τούτων οὕτω πραχθέντων ἀπηλευθερώθησαν ἀπὸ τὰς φυλακὰς καὶ ἐπανῆλθον ἕκαστος εἰς τὴν Μονήν του. Ἀλλ’ ὄχι καὶ ὁ τὴν τελικὴν νίκην ἐπιτυχὼν μετὰ τὴν νομισθεῖσαν ἧτταν, ὁ Ὅσιος, λέγω, Νικήτας. Διότι οὗτος δὲν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Μονήν του· ἀλλ’ εἰσῆλθεν εἴς τι πλοιάριον ὑπὸ τὸ πρόσχημα ὅτι θὰ ἀναχωρήσῃ, ἵνα κλαύσῃ κατὰ μόνας καὶ ἐξιλεώσῃ τὸ θεῖον διὰ τὴν τροπὴν τὴν ὁποίαν ὑπέστησαν οἱ Πατέρες, μεταβαίνων εἰς νῆσον ἔρημον ἀνθρώπων. Ὅτε ὅμως παρετάχθη μετὰ τῶν ἄλλων πλοιαρίων τὰ ὁποῖα συνέπλεον καὶ ἔπαυσε νὰ εἶναι ὁρατός στρέψας τὰ ἱστία ἐπιστρέφει πάλιν εἰς τὴν βασιλεύουσαν καὶ εἰσέρχεται καὶ ἐμφανίζεται πρὸ τῶν ἐχθρῶν. Οὕτω, ὁ νομισθεὶς ὡς φυγὰς στρατηγὸς καὶ ὡς δῆθεν παρουσιάσας τὰ νῶτα, δι’ εὐστρόφου κινήσεως προβάλλει τὰ στέρνα καὶ πρῶτος, ἁρπάσας τὸ δόρυ, κατέρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς ἐχθρικῆς παρατάξεως καὶ διαπεράσας τὰς τόσον πολυαρίθμους καὶ ἰσχυρὰς φάλαγγας, ἐπιτίθεται κατὰ τοῦ ἀρχηγοῦ καὶ ἐμπηγνύει ὁλόκληρον τὴν λόγχην αὐτοῦ εἰς τὰ στέρνα του. Καὶ εἰς τοὺς νικηθέντας στρατιώτας, διὰ τῆς μονομαχίας ταύτης, ἀποδώσας θάρρος καὶ προθυμίαν, ἀνεγείρει τέλειον τὸ τρόπαιον καὶ τὰ βραβεῖα τῆς νίκης ἀναιμάκτως φέρει, ἀποδοθέντα παρὰ τοῦ δικαίως ἀποδώσαντος Θεοῦ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).