Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Μητροπολίτου Θηβῶν καὶ ἐξάρχου πάσης Βοιωτίας τοῦ Καλοκτένους καὶ νέου Ἐλεήμονος.

Δὲν ἠρκέσθη ὅμως εἰς μόνα ταῦτα ὁ Ἅγιος, ἀλλὰ ἐπετέλεσε πολλὰ καὶ ποικίλα ἄλλα ἔργα, ἕνεκα τῶν ὁποίων ἠγαπήθη ὑπὸ τῶν Θηβαίων, ὑπὸ δὲ τοῦ Θεοῦ ἐτοποθετήθη εἰς τὴν χορείαν τῶν Ἁγίων. Ἐπετέλεσεν εἰς τὴν πόλιν ἔργα ὑψίστης ὠφελείας. Καὶ πρῶτον μετέφερε τὰ ὕδατα τοῦ ποταμοῦ Ἰσμηνοῦ εἰς τὴν πεδιάδα, ἐκ τῶν ὁποίων ποτίζεται ἄχρι τοῦδε ὁλόκληρος ἡ γόνιμος χώρα τῶν Θηβαίων, ἥ τε πόλις τῶν Θηβῶν καὶ τὰ προάστια Πυρίον καὶ Ἅγιοι Θεόδωροι καὶ ἀποδίδουν καρποὺς πολλούς. Ἐχρησιμοποιήθησαν δὲ καὶ ὡς κινητήριος δύναμις διὰ τὴν κίνησιν πλείστων ὑδρομύλων. Ἡ μεταφορὰ τῶν ὑδάτων τοῦ Ἰσμηνοῦ μετέβαλεν ὁλοτελῶς τὸν ροῦν τοῦ ποταμοῦ τούτου, δι’ ὃ καὶ ὁ σχηματισθεὶς νέος τοιοῦτος δὲν διετήρησε τὸν παλαιὸν ὄνομα, ἀλλὰ ἔλαβε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου κληθεὶς Ἁγιάννης. Ἀφοῦ δὲ ὁ Ἅγιος ἐπεράτωσε τὸ μέγα τοῦτο ἔργον πρὸς ἄρδευσιν τῆς χώρας τῶν Θηβαίων καὶ τῶν προαστίων αὐτῆς, παραλλήλως συνήθροισε τὰ ὕδατα διαφόρων ἄλλων πηγῶν, αἵτινες μέχρι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης οὐδεμίαν παρεῖχον ὠφέλειαν, καὶ μετέφερε ταῦτα εἰς τὴν πόλιν, ὡς ἀναφέρει παλαιά τις βιογραφία τοῦ Ἁγίου, ἐκ τῆς ὁποίας ἀποσπάσματα μόνον διεσώθησαν. Ἐν τῇ Βιογραφίᾳ ἐκείνῃ μεταξὺ ἄλλων γράφονται καὶ τὰ ἑξῆς· «Εἰσήγαγε δὲ καὶ ὕδατα πάνυ εὔκρατα ἐν τῇ πόλει καὶ τὸν ροῦν τῶν ὑδάτων τοῦ Ἰσμηνοῦ ποταμοῦ μετέστρεψε πρὸς τὴν πεδιάδα». Εἰς τὴν θέσιν ἐκείνην, ἐκ τῆς ὁποίας ἐγένετο ἡ ἐκτροπὴ τῶν ὑδάτων τοῦ Ἰσμηνοῦ πρὸς τὴν πεδιάδα ἀνήγειραν μετὰ ταῦτα οἱ Θηβαῖοι Ναὸν ἐπ’ ὀνόματι καὶ εἰς μνήμην τοῦ Ἁγίου, ἐρείπια τοῦ ὁποίου σῴζονται μέχρι τῆς σήμερον.

Ἡ τῶν ἔργων τούτων ἐκτέλεσις δὲν ἐκόρεσε τὸν Ἅγιον τῆς πρὸς ἐλεημοσύνην κλίσεώς του, ἀλλὰ καθ’ ἑκάστην εἰς μεγαλύτερα τῶν προηγουμένων προέτρεπεν αὐτόν, διότι ἤντλει τὴν εὐδαιμονίαν ἀπὸ τῆς εὐτυχίας τῶν ἄλλων. Αἱ καθ’ ἑκάστην ἐπιφαινόμεναι ἀνάγκαι τῆς πόλεως ὡς ἐκ τῆς τῶν πολλῶν συρροῆς, ἡ πλήμμυρα τῶν ἀσθενῶν καὶ τῶν πτωχῶν ἡ δυστυχία, τῶν γερόντων ἡ γυμνότης καὶ ἡ ἐν γένει ἀξιοδάκρυτος κατάστασις τῶν πτωχοτέρων ὡδήγησαν τὸν Ἅγιον εἰς τὴν ἐπινόησιν ἀνεγέρσεως πολλῶν εὐαγῶν ἱδρυμάτων. Ἵδρυσε Γηροκομεῖον κοινόν, ἵνα προλάβῃ τὸ ἄτοπον τὸ ὁποῖον διέπραττον πολλὰ τέκνα, ἅτινα ἐγκατέλειπον τοὺς γονεῖς αὐτῶν ἀστέγους εἰς τὴν διάκρισιν τῆς τοῦ ἀνέμου πνοῆς, διότι τὸ ἄτοπον τοῦτο ποιεῖ τοὺς ἀνθρώπους ἀνηθίκους πρὸς τὸ θειότερον ἐν τῷ κόσμῳ καθῆκον τῆς προστασίας τῶν γονέων, οἵτινες ἔδωκαν εἰς ἡμᾶς τὴν ὕπαρξιν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἔδεσσα, ἀρχαία πόλις ἐν τῇ βορειοδυτικῇ Μεσοποταμίᾳ τῆς Τουρκίας εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ λόφου Τόρα ντ’ Οὐροῒ καὶ ἐπὶ τοῦ μικροῦ παραποτάμου τοῦ Εὐφράτου Σκίρτσου, ἀσπασθεῖσα ἐκ τῶν πρώτων τὸν Χριστιανισμόν καὶ πρωτεύουσα ὁμωνύμου Βιλαετίου. Εἶναι ἡ σημερινὴ Ὄρφα ἢ Οὔρφα.