Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Μητροπολίτου Θηβῶν καὶ ἐξάρχου πάσης Βοιωτίας τοῦ Καλοκτένους καὶ νέου Ἐλεήμονος.

Πλὴν δὲ τῆς τοῦ Ἁγίου Εἰκόνος, ἥτις σῴζεται εἰς τὸν νεώτερον δαπάναις τῆς ἀειμνήστου Βασιλίσσης Ὄλγας ἀνεγερθέντα περικαλλῆ Ναὸν ἐπὶ τῆς θέσεως, εἰς τὴν ὁποίαν ἔκειτο ὁ προαναφερθεὶς ἀρχαιότερος τοιοῦτος, ὑπῆρξε καὶ τοιχογραφία εἴς τινα ἄλλον Ναΐσκον ἐν κατακόμβῃ, ἥτις εἶναι ἐρείπιον ἐντὸς τῆς πόλεως καὶ ἀναφέρεται εἰς τὴν μνήμην τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης.

Οὕτως ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Μητροπολίτης Θηβῶν καὶ ἔξαρχος πάσης Βοιωτίας γεννηθεὶς ἐν Βυζαντίῳ καὶ χριστιανικώτατα ἐν αὐτῷ ἀνατραφεὶς δὲν διέμεινεν ἀργός, ἀλλὰ καὶ ἀρίστης παιδείας τυχὼν ἔσπευσεν ἐκεῖ, ἔνθα ἡ φωνὴ τῆς Θεοτόκου καὶ τὸ συμφέρον τῆς Μεγάλης Πατρίδος ἐκάλει αὐτόν. Διότι δυνάμεθα ἀσφαλῶς νὰ ὁμολογήσωμεν ὅτι, ἂν μὴ ὁ Ἅγιος ἐκάθητο ἐπὶ τῆς ὑπ’ αὐτοῦ δοξασθείσης ἕδρας, αἱ Θῆβαι σήμερον ὄχι μόνον πόλις δὲν θὰ ἦσαν, ἀλλ’ οὐδὲ χωρίον οὐδὲ θὰ ἐμαρτυροῦντο τὰ ἀρχαῖα αὐτῆς θεμέλια. Ἐκ τοῦ Βίου αὐτοῦ κρίνοντες τὸν Ἅγιον εὑρίσκομεν αὐτὸν ἀπ’ αὐτῆς μὲν τῆς παιδικῆς ἡλικίας εὐσεβῆ καὶ ἀπὸ τῆς νεανικῆς δὲ τοιαύτης φιλάνθρωπον, φιλοπάτριδα καὶ πλήρη αὐταπαρνήσεως πρὸς τὸ καθῆκον. Τοιοῦτοι ἄξιοι Ἱεράρχαι ποιμαίνοντες τὰς πόλεις ἐμβάλλουσιν εἰς τὰς καρδίας τῶν διδασκομένων τὴν εὐσέβειαν καὶ τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἀληθῶς ὁ εὐσεβὴς τῆς Ἑλλάδος λαὸς οὐδέποτε ἐστερήθη τῶν μεγάλων τέκτων του, ἀλλ’ ὡς Λερναία Ὕδρα πλείονας ἑτέρους ἀνέδιδεν, ὅταν εἷς ἢ ὀλίγοι τινὲς ἐξέλειπον. Οἱ Θηβαῖοι καὶ πάντες οἱ Βοιωτοὶ πρέπει νὰ σεμνύνωνται διὰ τὸν ἀδάμαντα τοῦτον τῆς χώρας των, ὅστις ἐπ’ ὀλίγον ἀναφανεὶς σύμπασαν τὴν χώραν ἐκείνων κατηύγασε, νὰ χαίρωσι δέ, διότι, ἂν ἡ ἀρχαιότης ἀνέδειξε τὸν ἐκ τῆς Καδμείας Πίνδαρον καὶ οἱ σκοτεινοὶ τοῦ μέσου αἰῶνος χρόνοι διὰ τοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς Καδμείας σελασφόρου τῆς Χριστιανικῆς θρησκείας κήρυκος Ἰωάννου τοῦ Καλοκτένους κατηυγάσθησαν.

Τὸν λαμπρὸν τοῦ Ἁγίου Βίον ἐπεσφράγισεν ἡ εἰρηνικὴ ἐν Κυρίῳ κοίμησις αὐτοῦ ἐν μέσῳ τῶν ἀγαπώντων καὶ θρηνούντων αὐτὸν Θηβαίων, οἵτινες δεόντως ἐτίμησαν καὶ τιμῶσι τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Καλοκτένην κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς πρὸς Κύριον ἐκδημίας του, συμβάσης τὴν κθ’ (29ην) Ἀπριλίου. Μετὰ τὴν τοῦ φαεινοῦ τούτου τῶν Βοιωτῶν ἀστέρος κοίμησιν, τοῦ μετὰ θαυμασίας αὐταπαρνήσεως ὑπερασπιζομένου τὸ ποίμνιον αὐτοῦ καὶ τὴν ἔνδοξον πόλιν λόγῳ τε καὶ ἔργῳ κατά τε τῶν ἐσωτερικῶν καὶ ἐξωτερικῶν κινδύνων, ἤρχισε διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καταρρέουσα καὶ ἡ Ἑλληνικὴ ἐλευθερία.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἔδεσσα, ἀρχαία πόλις ἐν τῇ βορειοδυτικῇ Μεσοποταμίᾳ τῆς Τουρκίας εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ λόφου Τόρα ντ’ Οὐροῒ καὶ ἐπὶ τοῦ μικροῦ παραποτάμου τοῦ Εὐφράτου Σκίρτσου, ἀσπασθεῖσα ἐκ τῶν πρώτων τὸν Χριστιανισμόν καὶ πρωτεύουσα ὁμωνύμου Βιλαετίου. Εἶναι ἡ σημερινὴ Ὄρφα ἢ Οὔρφα.