Οἱ Χριστιανοὶ οὗτοι, ἕνεκεν τῆς μαστιζούσης αὐτοὺς δυστυχίας, ἠναγκάζοντο νὰ ἐργάζωνται εἰς αὐτούς, ὅπως πορίζωνται τὸν ἐπιούσιον ἄρτον.
Ἡ τοιαύτη σχέσις τῶν ἀφελῶν Χριστιανῶν πρὸς τοὺς Ἰουδαίους ὡδήγησεν αὐτοὺς εἰς περισσοτέραν ἐξαθλίωσιν, ὥστε νὰ περιέλθωσιν εἰς κατάστασιν δούλων μὴ δυνάμενοι νὰ πορισθῶσιν ἀλλαχόθεν τὰ πρὸς τὸ ζῆν, διότι ἀπὸ τῆς μικρᾶς των ἡλικίας δὲν εἶχον εἰδικευθῆ εἰς ἄλλας ἐργασίας. Τούτου ἕνεκα οἱ Χριστιανοὶ εἶχον λησμονήσει περίπου τὸ Ἑορτολόγιον, διότι τὰς ἑορτὰς ἐκανόνιζον οἱ διευθυνταὶ καὶ ἰδιοκτῆται τῶν ἐργοστασίων, οἵτινες κατεπάτουν τὰς ἑορτὰς καὶ τὰς ἀργίας τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ὡς συμβαίνει δυστυχῶς καὶ σήμερον, ὥστε οἱ κάτοικοι τῶν Θηβῶν εἶχον περιπέσει εἰς ἀληθῆ θρησκευτικὸν λήθαργον, ὁπόθεν ἔπρεπε ν’ ἀνευρεθῇ ἐπιδέξιος ἀνήρ, ὅπως τοὺς ἐξαγάγῃ. Ἡ θριαμβευτικὴ εἴσοδος τοῦ Ἁγίου εἰς τὴν ἔνδοξον πόλιν τῶν Θηβῶν καὶ μάλιστα κατὰ τὰς δυσχερεῖς ἐκείνας περιστάσεις, ἀπῄτει τοιαύτην παρ’ ἐκείνου δραστηριότητα, ὥστε νὰ δειχθῇ ἀνώτερος τῶν προσδοκιῶν τῶν ὑποδεχθέντων αὐτόν.
Εἰσελθὼν λοιπὸν ὁ Ἅγιος εἰς τὴν πόλιν ἤρχισεν ἀμέσως ἐργαζόμενος ὑπὲρ τῆς εὐδαιμονίας ἐκείνης. Καὶ πρῶτον κατηυθύνθη εἰς τὸν Ναὸν τῆς Θεοτόκου, τὸν ὁποῖον εὗρε γυμνὸν καὶ μικρὸν σχετικῶς πρὸς τὰς ἀπαιτήσεις τοῦ ποιμνίου του. Εὐθὺς τότε διέταξε τὴν μέχρι θεμελίων κατεδάφισιν καὶ ἀνέγερσιν αὐτοῦ εἰς μέγεθος καὶ κάλλος ἀπαράμιλλον, τὰ πλεῖστα τῶν ἀπαιτηθέντων χρημάτων αὐτὸς δαπανήσας ἐκ τοῦ ἰδιαιτέρου πατρικοῦ θησαυροφυλακίου. Τὸν Ναὸν τοῦτον ἐκόσμησε διὰ πολλῶν τοιχογραφιῶν, αἵτινες παρίστων πολλὰς σκηνὰς ἐκ τῶν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ ἀναφερομένων, ἄνωθεν δὲ ἐσκέπασε διὰ μολυβδίνων πλακῶν. Ἡ ἠθικωτάτη αὕτη μέριμνα, ἡ γοργῶς μετὰ τὴν ἄφιξιν τοῦ Ἰωάννου συντελεσθεῖσα, ἡ πατρικωτάτη αὐτοῦ διδασκαλία καὶ ἡ ἄπαυστος ἐλεημοσύνη ἔπεισε πολλοὺς τῶν Ἑβραίων νὰ ἀσπασθῶσι τὴν εἰς Χριστὸν Πίστιν, τοὺς δὲ ὑπολοίπους κατέστησεν ἠπιωτέρους πρὸς τοὺς ἐργάτας, ἐπὶ πλέον δὲ προσέδωκεν εἰς αὐτὸν καὶ τὸ ὄνομα τοῦ νέου Ἐλεήμονος. Ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς ἐν γένει χρηστῆς καὶ ἐμπνευσμένης διοικήσεως αὐτοῦ ἀνεζωογονήθη ἡ παλαιόθεν ἀκμάσασα βιομηχανία, ἀνεπτύχθη τὸ ἐμπόριον, δὲν ἐδυστύχουν πλέον οἱ πρότερον πτωχοὶ ὄντες, διότι τοὺς πτωχοτέρους ὑπεστήριξεν αὐτὸς δι’ ἰδίων του χρημάτων.