Τῇ ΚΘ’ (29ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ΙΑΣΟΝΟΣ καὶ ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΥ.

Ὁ δὲ βασιλεὺς Κερκυλλῖνος, ὁ θεομάχυς καὶ παράνομος τύραννος, ὁ δεύτερος οὗτος Φαραὼ καὶ τῆς ἐκείνου καταδίκης δικαίως καταστὰς συμμέτοχος, ἰδὼν ὅτι τὸ πλεῖστον τοῦ λαοῦ ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, πληροφορηθεὶς δὲ καὶ τὰ γενόμενα, ὅτι δηλαδὴ εἰς τὸν ναὸν τῶν θεῶν του κατέθεσαν τὰ Λείψανα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ ὅτι κατέστρεψαν τὰ παρ’ αὐτοῦ λατρευόμενα εἴδωλα, ἐδαιμονίσθη ἐξ ὀργῆς. Καὶ πρῶτον ἐσκέφθη νὰ κατακαύσῃ διὰ πυρὸς τὰ Λείψανα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ νὰ διασκορπίσῃ τὴν τέφραν αὐτῶν εἰς τοὺς ἀνέμους, κατόπιν δὲ νὰ καταστρέψῃ ὁλοσχερῶς καὶ πάντας τοὺς πιστεύσαντας. Ταῦτα μαθόντες οἱ ἐν τῇ φυλακῇ εὑρισκόμενοι Ἅγιοι Ἀπόστολοι Ἰάσων καὶ Σωσίπατρος προσηυχήθησαν πρὸς τὸν Θεόν, λέγοντες· «Σύ, Κύριε, Δέσποτα πάντων, ὁ συντρίβων ἐχθροὺς ἐν τῇ δυνάμει Σου, ὁ διασκορπίζων ἐπιβουλὰς ἐθνῶν καὶ συσκοτίζων λογισμοὺς λαῶν καὶ ἀρχόντων παρανομούντων, ἔγειρον τὴν χεῖρα Σου κατὰ τὰς ὑπερηφανείας τῶν ἀσεβῶν καὶ μὴ ἐπιτρέψῃς εἰς αὐτοὺς νὰ βλάψουν τὸν λαόν σου τοῦτον, τὸν ὁποῖον προσεκάλεσας ἵνα ἔλθῃ εἰς ἐπίγνωσίν Σου. Ἀλλὰ λύτρωσον αὐτὸν ἐκ τῶν χειρῶν τῶν ἀνόμων, προσφέρων πρὸς αὐτὸν εἰς μὲν τὴν γῆν τὴν βοήθειάν Σου, εἰς δὲ τὴν θάλασσαν ὁδὸν ἀσφαλῆ, ἵνα γνωρίσωσι πάντες, ὅτι Σὺ μόνος εἶσαι Θεός, ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς, ποιῶν τὰ θαυμάσια, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα».

Εὐθὺς δὲ ὡς ὁ βασιλεὺς Κερκυλλῖνος, μεθ’ ὅλης τῆς συγκλήτου, ἦλθον εἰς τὸν ναὸν διὰ νὰ κατακαύσουν τὰ Λείψανα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων, ἰδοὺ ἐφάνη αἴφνης φοβερώτατος δράκων καὶ πάντες ἔτρεχον νὰ σωθῶσι διὰ τῆς φυγῆς. Ἅπαντες δὲ οἱ πιστεύσαντες, φοβηθέντες ἐκ τῆς ἀπειλῆς τοῦ τυράννου, διεπέρασαν πρὸς τὸ παρακείμενον πρὸς τὴν πόλιν νησίδιον, ὅπου ἀνεγείραντες Ναόν, ὕμνουν τὸν Θεόν, εὐγνωμονοῦντες διὰ τὴν παρ’ Αὐτοῦ σωτηρίαν καὶ λύτρωσιν. Πληροφορηθεὶς δὲ τοῦτο ὁ ἀναίσθητος βασιλεύς, οὐδόλως συνεταράχθη ἐκ τοῦ μεγέθους τῶν λαβόντων χώραν θαυμασίων, ἀλλ’ ἀντετάχθη κατὰ τῆς δικαίας κρίσεως τοῦ Χριστοῦ καὶ μὴ κατανοῶν τὴν ἐπικρεμαμένην δικαίαν κατ’ αὐτοῦ τιμωρίαν παρὰ τοῦ Δικαίου Κριτοῦ, δι’ ὅσα, ὑπερηφάνως παρανομήσας, ἐν ἀσεβείᾳ διέπραξεν, ὥρμησε πλεύσας μετὰ πολλοῦ στρατοῦ κατὰ τῶν πιστευσάντων.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τύμβος κυρίως ἐκαλεῖτο παρὰ τοῖς ἀρχαίοις ὁ λοφοειδὴς τάφος, ὁ σχηματισμένος ἐκ συσσωρευμένου πέριξ τοῦ τάφου χώματος. Ἐκαλεῖτο δὲ οὕτως καὶ ἡ ἐπιτύμβιος στήλη ἢ λίθος ὁ ἐπὶ τοῦ τάφου τιθέμενος, γενικώτερον δὲ ὁ τάφος.

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ὑπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ὡς εἶναι γνωστὸν ἀπὸ ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Ἀπόστολον Ἀνδρέαν, τὸ ὁποῖον ἐξεφώνησεν ἐν αὐτῷ ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος Κερκύρας Ἀρσένιος, διετηρήθη ὡς εἶχε μέχρι τῶν μέσων τοῦ ΙΒʹ αἰῶνος. Ὀλίγον βραδύτερον καὶ πιθανώτατα ὑπερμεσοῦντος τοῦ αὐτοῦ ΙΒʹ αἰῶνος ὁ Ναὸς ἀνῳκοδομήθη ἐκ βάθρων, ὡς ἔχει νῦν, ὑπὸ τοῦ ἐν αὐτῷ ὑπηρετοῦντος ἐφημερίου Στεφάνου, μετωνομάσθη δὲ μετὰ τὴν ἀνοικοδόμησίν του ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Ἰάσονος καὶ Σωσιπάτρου διὰ τοὺς ἐν αὐτῷ εὑρισκομένους τάφους τῶν Ἁγίων. Τοῦτο μαρτυρεῖται ἐκ δύο ἐπιγραφῶν ἐντετειχισμένων ἐπὶ τῆς δυτικῆς προσόψεως τοῦ Ναοῦ, ἑκατέρωθεν τῆς εἰσόδου. Ἐντὸς τοῦ Ναοῦ τούτου καὶ κάτωθεν τοῦ δεσποτικοῦ καὶ τοῦ διακονικοῦ, δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ τῆς ὡραίας πύλης, σῴζονται μέχρι σήμερον οἱ τάφοι τῶν Ἁγίων.

Ὁ Ναὸς οὗτος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Ἰάσονος καὶ Σωσιπάτρου, ᾠκοδομημένος εἰς σχῆμα Ἑλληνικοῦ Σταυροῦ, διὰ μικροῦ θόλου καὶ τριῶν ἀρχαίων μονολίθων κιόνων κεκοσμημένος ἔσωθεν, παρουσιάζει ἐξαίρετον δεῖγμα μικρῶν Βυζαντινῶν Ἐκκλησιῶν, ὅστις μετὰ τοῦ εἰς τὸ χωρίον τῶν Νυμφῶν Ναοῦ τοῦ Ἐσταυρωμένου εἶναι οἱ μόνοι ἐν Κερκύρᾳ Ναοὶ οἱ ἄχρι τοῦδε διασῴζοντες τὸν Βυζαντινὸν ρυθμόν. Ἡ δὲ Μεγάλη Ἐκκλησία, τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ ἴδιος ὁ βασιλεὺς Σεβαστιανός, ταυτίζεται ἐκ τῆς λαϊκῆς παραδόσεως πρὸς τὴν σημερινὴν βασιλικὴν τῆς Παλαιοπόλεως Κερκύρας. Κατὰ τὴν παράδοσιν ταύτην ὁ Ναὸς οὗτος τιμώμενος ἐπ’ ὀνόματι τῆς Ἁγίας Κερκύρας, τῆς θυγατρὸς τοῦ βασιλέως Κερκυλλίνου, εἶναι θεματοφύλαξ πλουσίων θησαυρῶν κεκρυμμένων εἰς τὰς κατακόμβας αὐτοῦ, τῶν ὁποίων ἡ εἴσοδος εὑρίσκεται εἰς τὸ ἱερὸν τοῦ Ναοῦ τούτου.

[3] Πρόκειται κατὰ τὴν λαϊκὴν παράδοσιν περὶ τοῦ ἔτι καὶ νῦν σῳζομένου Ναοῦ τῆς Ἁγίας Κερκύρας, περὶ οὗ βλέπε ἐν τῇ ἀνωτέρω ὑποσημειώσει.