Τῇ ΚΘ’ (29ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ΙΑΣΟΝΟΣ καὶ ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΥ.

Ἀφιχθέντες λοιπὸν εἰς τὴν πόλιν τῶν Κερκυραίων ἀνήγειραν ἔξω τῶν τειχῶν τῆς πόλεως ταύτης Ναὸν τοῦ Θεοῦ περικαλλῆ, ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου, εἰς τὸν ὁποῖον δοξολογοῦντες νύκτα καὶ ἡμέραν τὸν Θεὸν, ὡδήγουν πλείστους πρὸς τὴν ἀληθῆ Πίστιν. Ὅθεν, νύκτα τινά, ἐνῷ οἱ Ἅγιοι προσηύχοντο καὶ παρέτειναν ἐπὶ μακρὸν τὴν ἱκεσίαν, προσελθόντες τινὲς τῶν εἰδωλολατρῶν εἶπον πρὸς αὐτούς· «Εἴπατέ μας, ὦ ξένοι, τὶς εἶναι αὕτη ἡ νέα διδαχὴ καὶ ποία ἡ Πίστις καὶ ἡ προσδοκία ὑμῶν; Διότι, καθὼς φαίνεται, μεγάλα εἶναι ταῦτα καὶ θαυμαστὰ καὶ τὸν ἀνθρώπινον νοῦν ὑπερβαίνοντα». Ἀπήντησαν τότε οἱ Ἅγιοι· «Βεβαίως, αὐτὰ τὰ ὁποῖα διδάσκομεν εἶναι μυστήρια, τοῦ ἀληθοῦς Θεοῦ, καθὼς καὶ ἡ Πίστις τὴν ὁποίαν κηρύσσομεν εἶναι ἀληθὴς καὶ ἄμωμος». Ἐδείκνυον δὲ πρὸς αὐτοὺς οἱ Ἅγιοι τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ Εὐαγγέλιον καὶ ἔλεγον· «Ἡ Πίστις ἡμῶν τῶν Χριστιανῶν δὲν κατανοεῖται δι’ ἀποδεικτικῶν λόγων, ὡς σεῖς νομίζετε, ἀλλὰ μᾶλλον δι’ ἔργων φανερῶν καὶ ἀδιαψεύστων. Διότι ἀρχαιοτέρα εἶναι ἡ διὰ τῶν ἔργων πληροφορία παρὰ ἡ διὰ τῶν λόγων ἀπόδειξις. Καὶ ὅπου ἡ ἐνεργὸς Πίστις ἐμφανίζεται, ἐκεῖ περιττὴ καθίσταται ἡ διὰ τῶν λόγων ἀπόδειξις».

Ταῦτα λοιπὸν καὶ ἄλλα περισσότερα ἀκούοντες οἱ προσερχόμενοι ἐπίστευον εἰς τὸν Σωτῆρα Χριστόν, πειθόμενοι εἰς τὴν διδασκαλίαν τῶν Ἁγίων. Ἐβαπτίζοντο δὲ καθ’ ἑκάστην καὶ προσετίθεντο εἰς τοὺς τοῦ Κυρίου πιστοὺς πλήθη ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, ὥστε καὶ αὐτὸς ὁ βασιλεὺς Κερκυλλῖνος, ἀκούσας τὰ γενόμενα καὶ πληροφορηθεὶς περὶ τῶν Ἁγίων, ἠγανάκτησεν. Ὅθεν ἔστειλε τοὺς ἀνθρώπους του καὶ τοὺς ἔφεραν ἐνώπιόν του. Λέγει δὲ πρὸς αὐτούς· «Εἰπέτε μοι, πόθεν εἶσθε; Καὶ ποῖος εἶναι ἐκεῖνος ὅστις σᾶς ἐδίδαξε τοιαύτας διδασκαλίας, ἀντιθέτους τῶν πατρῴων συνηθειῶν καὶ προσπαθεῖτε νὰ ἐμποδίσετε τὰς τῶν μεγίστων θεῶν θυσίας, ἐπεκτείνοντες καὶ μεγαλοποιοῦντες τὴν λατρείαν τοῦ Ἐσταυρωμένου;». Οἱ δὲ Ἅγιοι ἀπήντησαν· «Πόθεν εἴμεθα, δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ σοῦ εἴπωμεν. Μαθηταὶ δὲ κατέστημεν τῶν Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἰδοὺ εὐαγγελιζόμεθα πρὸς πάντας τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἀπομακρύνωνται ἀπὸ τῶν ματαίων καὶ ψευδωνύμων θεῶν καὶ νὰ ἐπιστρέψωσι πρὸς τὸν ἀληθῆ Θεόν, τὸν ζῶντα, τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανόν, τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς».


Ὑποσημειώσεις

[1] Τύμβος κυρίως ἐκαλεῖτο παρὰ τοῖς ἀρχαίοις ὁ λοφοειδὴς τάφος, ὁ σχηματισμένος ἐκ συσσωρευμένου πέριξ τοῦ τάφου χώματος. Ἐκαλεῖτο δὲ οὕτως καὶ ἡ ἐπιτύμβιος στήλη ἢ λίθος ὁ ἐπὶ τοῦ τάφου τιθέμενος, γενικώτερον δὲ ὁ τάφος.

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ὑπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ὡς εἶναι γνωστὸν ἀπὸ ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Ἀπόστολον Ἀνδρέαν, τὸ ὁποῖον ἐξεφώνησεν ἐν αὐτῷ ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος Κερκύρας Ἀρσένιος, διετηρήθη ὡς εἶχε μέχρι τῶν μέσων τοῦ ΙΒʹ αἰῶνος. Ὀλίγον βραδύτερον καὶ πιθανώτατα ὑπερμεσοῦντος τοῦ αὐτοῦ ΙΒʹ αἰῶνος ὁ Ναὸς ἀνῳκοδομήθη ἐκ βάθρων, ὡς ἔχει νῦν, ὑπὸ τοῦ ἐν αὐτῷ ὑπηρετοῦντος ἐφημερίου Στεφάνου, μετωνομάσθη δὲ μετὰ τὴν ἀνοικοδόμησίν του ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Ἰάσονος καὶ Σωσιπάτρου διὰ τοὺς ἐν αὐτῷ εὑρισκομένους τάφους τῶν Ἁγίων. Τοῦτο μαρτυρεῖται ἐκ δύο ἐπιγραφῶν ἐντετειχισμένων ἐπὶ τῆς δυτικῆς προσόψεως τοῦ Ναοῦ, ἑκατέρωθεν τῆς εἰσόδου. Ἐντὸς τοῦ Ναοῦ τούτου καὶ κάτωθεν τοῦ δεσποτικοῦ καὶ τοῦ διακονικοῦ, δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ τῆς ὡραίας πύλης, σῴζονται μέχρι σήμερον οἱ τάφοι τῶν Ἁγίων.

Ὁ Ναὸς οὗτος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Ἰάσονος καὶ Σωσιπάτρου, ᾠκοδομημένος εἰς σχῆμα Ἑλληνικοῦ Σταυροῦ, διὰ μικροῦ θόλου καὶ τριῶν ἀρχαίων μονολίθων κιόνων κεκοσμημένος ἔσωθεν, παρουσιάζει ἐξαίρετον δεῖγμα μικρῶν Βυζαντινῶν Ἐκκλησιῶν, ὅστις μετὰ τοῦ εἰς τὸ χωρίον τῶν Νυμφῶν Ναοῦ τοῦ Ἐσταυρωμένου εἶναι οἱ μόνοι ἐν Κερκύρᾳ Ναοὶ οἱ ἄχρι τοῦδε διασῴζοντες τὸν Βυζαντινὸν ρυθμόν. Ἡ δὲ Μεγάλη Ἐκκλησία, τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ ἴδιος ὁ βασιλεὺς Σεβαστιανός, ταυτίζεται ἐκ τῆς λαϊκῆς παραδόσεως πρὸς τὴν σημερινὴν βασιλικὴν τῆς Παλαιοπόλεως Κερκύρας. Κατὰ τὴν παράδοσιν ταύτην ὁ Ναὸς οὗτος τιμώμενος ἐπ’ ὀνόματι τῆς Ἁγίας Κερκύρας, τῆς θυγατρὸς τοῦ βασιλέως Κερκυλλίνου, εἶναι θεματοφύλαξ πλουσίων θησαυρῶν κεκρυμμένων εἰς τὰς κατακόμβας αὐτοῦ, τῶν ὁποίων ἡ εἴσοδος εὑρίσκεται εἰς τὸ ἱερὸν τοῦ Ναοῦ τούτου.

[3] Πρόκειται κατὰ τὴν λαϊκὴν παράδοσιν περὶ τοῦ ἔτι καὶ νῦν σῳζομένου Ναοῦ τῆς Ἁγίας Κερκύρας, περὶ οὗ βλέπε ἐν τῇ ἀνωτέρω ὑποσημειώσει.